Đề tài Phương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt nam giai đoạn 2001-2010

Phương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt nam giai đoạn 2001-2010(79 trang) Lời cám ơn Thời gian ngồi trên ghế nhà trường là thời gian học tập và nghiên cứu tại khoa Kinh tế phát triển - Trường Đại học Kinh tế quốc dân; cũng như thời gian thực tập đi vào thực tế tại Viện chiến lược phát triển - Bộ Kế hoạch & Đầu tư. Em chọn đề tài: "Phương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt Nam giai đoạn 2001-2010" làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp. Luận văn hoàn thành ngoài sự giúp đỡ của gia đình, bạn bè là sự dìu dắt ngày đêm, tận tình hướng dẫn chỉ bảo của các thầy cô trong khoa Kinh tế phát triển, các cô, các chú công tác tại Viện chiến lược - Bộ Kế hoạch & Đầu tư. Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy cô, các cô, các chú về những bài học quý báu trong công tác nghiên cứu khoa học cũng như luân lý, lẽ sống ở đời. Em xin chân thành gửi lời cám ơn đặc biệt tới thầy giáo TS Lê Huy Đức - Phó khoa kinh tế phát triển - người đã trực tiếp định hướng nghiên cứu, sửa đề cương giúp em hoàn thành luận văn. ở thầy em đã học được cách nhìn nhận, tiếp cận vấn đề nghiên cứu cũng như tư chất của một người thầy, một nhà giáo, một nhà khoa học mẫu mực, tận tuỵ, hết lòng với công việc. Xin chân thành gửi lời cám ơn tới TS Trần Thị Tuyết Mai- Trưởng Ban Nguồn nhân lực & Xã hội, TS Phạm Lê Phương, TS Nguyễn Văn Thành cùng toàn thể các cô, chú công tác tại Ban Nguồn nhân lực & Xã hội - Viện chiến lược phát triển Bộ Kế hoạch & Đầu tư. Đã cung cấp tài liệu, góp ý, tạo điều kiện cho em hoàn thành luận văn. Xin chân thành cám ơn: Trung tâm thư viện trường Đại học kinh tế quốc dân, Trung tâm thư viện Bộ Kế hoạch & Đầu tư đã cung cấp tài liệu cho việc viết luận văn. Cám ơn gia đình cùng toàn thể bạn bè đã giúp đỡ tạo điều kiện về mặt tài chính cũng như thời gian cho em hoàn thành luận văn này. Lời nói đầu Hệ thống cơ sở hạ tầng nói chung và cơ sở hạ tầng xã hội nói riêng là bộ mặt xã hội của mỗi quốc gia, là bản báo cáo phản ánh trình độ phát triển kinh tế xã hội của quốc gia đó. ở bất kỳ xã hội nào các lĩnh vực của cơ sở hạ tầng xã hội cũng đều tham gia trực tiếp vào đời sống xã hội, thúc đẩy xã hội phát triển trong đời sống hàng ngày như: Giáo dục, dịch vụ y tế, chăm sóc sức khoẻ cho người dan quyét^ định trực tiếp tới tương lai của cá nhân, nâng cao trình độ, tư duy, tri thức giúp con người phát triển hoàn thiện hơn. Chính vì lý do đó nên đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội thực chất là trang bị cho con người có trình độ kiến thức nhất định, có một sức khoẻ dồi dào chống lại bệnh tật, giúp con người phát triển toàn diện. Cơ sở hạ tầng xã hội còn tác động tới năng suất lao động trong quá trình sản xuất và tái sản xuất xã hội, tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Nhận thức được vai trò của cơ sở hạ tầng xã hội, thời gian qua, Đảng và nhà nước ta đã dành không ít nguồn lực đầu tư cho phát triển lĩnh vực này. Đặc biệt là vốn đầu tư - nguồn lực chính - gồm nhiều nguồn khác nhau: ngân sách nhà nước, nguồn đầu tư tư nhân, viện trợ nước ngoài (ODA) . Nhờ vậy mà hệ thống cơ sở hạ tầng xã hội phục vụ đắc lực trong quá trình phát triển kinh tế xã hội góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu CNH-HĐH đất nước. Quá trình phát triển kinh tế xã hội đòi hỏi chất lượng nguồn nhân lực phải được nâng cao về trình độ, tư duy, kiến thức và kinh nghiệm nghề nghiệp, chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ cho người dân ngày càng tăng, yêu cầu phải phát triển nhanh chóng hệ thống cơ sở hạ tầng xã hội và nhu cầu vốn đầu tư ngày một gia tăng. Vốn đầu tư đã trở thành vấn đề bức xúc cần được giải quyết trong thời kỳ CNH-HĐH phát triển kinh tế đất nước. Qua thời gian thực tập tại Ban Nguồn nhân lực và Xã hội, em mạnh dạn chọn đề tài: "Phương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt nam giai đoạn 2001-2010”. Phạm vi nghiên cứu của luận văn tập trung vào hai lĩnh vực chính của cơ sở hạ tầng xã hội là Giáo dục- Đào tào và y tế. Qua đó minh chứng cụ thể cho vấn đề đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt nam. Kết cấu luận văn gồm ba phần chính như sau: - Chương I: Một số vấn đề lý luận chung về cơ sở hạ tầng xã hội và vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội - Chương II: Thực trạng của đầu tư vào một số ngành thuộc hệ thống cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt Nam thời gian qua 1990-2000 - Chương III: Phương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt Nam giai đoạn 2001- 2010. Mặc dù có nhiều cố gắng học tập và nghiên cứu trong quá trình thực tập nhưng do thời gian nghiên cứu có hạn mà đề tài của luận văn giải quyết một vấn đề lớn của cơ sở hạ tầng xã hội đó là nhu cầu vốn. Chắc chắn luận văn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót nhất định, em rất mong nhận được góp ý quý báu từ phía Thầy cô, bạn bè, bạn đoc, . để lần nghiên cứu sau được hoàn thiện hơn. Để hoàn thành luận văn này em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của ban lãnh đạo Viện chiến lược phát triển – Bộ kế hoạch và Đầu tư, các cô, các chú công tác tại Ban nguồn nhân lực và các vấn đề xã hội. Em cũng xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với sự giúp đỡ và chỉ bảo tận tình của thầy giáo TS Lê Huy Đức- Phó khoa Kinh tế phát triển, cùng toàn thể các thầy cô trong quá trình học tập cũng như hoàn thành luận văn này. Mục lục Lời nói đau 2^` Chương I: Một số vấn đề lý luận chung về cơ sở hạ tầng xã hội và vốn Đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng xã hoi . .4^. I. cơ sở hạ tầng , cơ sở hạ tầng xã hội và phân loại 1. Cơ sở hạ tang. 4^` 2. Cơ sở hạ tầng xã hội. 6 21 Khái niệm cơ sở hạ tầng xã hội 6 22 Phân loại 7 23 Đặc điểm và vai trò của cơ sở hạ tầng xã hoi 8^. 24 Các yếu tố ảnh hưởng tới sự hình thành và phát triển của cơ sở hạ tầng xã hội. 9 II. vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội 1. Khái niệm vốn đầu tư . 11 2. Phân loại vốn đầu tư 12 3. Hình thức đầu tư : 13 4. Vai trò của vốn đầu tư với phát triển cơ sở hạ tầng xã hội. 14 5. Sự cần thiết phải huy động vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội III. kinh nghiệm huy động vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội của một số nước 1. Nhóm các nước phát triển: 18 2. Nhóm các nước đang phát triển 20 Chương II: Thực trạng đầu tư vào một số ngành thuộc hệ thống cơ sở hạ tầng xã hội của Việt Nam thời gian qua 1990-2000 . . .24 I. thực trạng chi tiêu cho xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng xã hội của việt nam thời gian qua II. thực trạng đầu tư cho một số ngành thuộc hệ thống cơ sở hạ tầng của việt nam thời gian qua 1. Ngành giáo dục - đào tạo 28 11 Thực trạng nguồn đầu tư. 29 12 Thực trạng về cơ cấu đầu tư cho giáo dục - đào tạo 35 2. Ngành y tế 38 11 Thực trạng về cơ cấu đầu tư. 42 III. các chính sách đã sử dụng nhằm đảm bảo vốn đầu tư cho phát triển một số ngành thuộc cơ sở hạ tầng xã hội của việt nam IV. đánh giá tác động của các chính sách 1. Những thành tựu chủ yếu đạt được trong đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng xã hội. 46 11 Ngành Giáo duc-Đạo tạo 46 12 Ngành y tế 48 2. Những tồn tại chủ yếu trong huy động vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hoi 49^. 22 Tồn tại trong đầu tư cho ngành y tế 51 3. Kết luận. 52 Chương III: Phương hướng và giải pháp nhằm bảo đảm vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội Việt nam trong giai đoạn toi +' .54 I. các căn cứ xac định phương hướng bảo đảm vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội 1. Phương hướng và mục tiêu phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2001-2010 54 2. Yêu cầu và nhiệm vụ đẩy mạnh CNH- HĐH hội nhập với thế giới. 57 3. Thực trạng huy động vốn đầu tư những năm qua và khả năng huy động vốn đầu tư trong thời gian tới. 58 4. Dự báo nhu cầu vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội. 58 II. quan điểm và phương hướng bảo đảm vonchố một số ngành thuocmhẹ^. thống cơ sở hạ tầng xã hội II. 11 Quan điem . .61^? 21 Phương hướng bảo đảm vốn 62 II67 3. Mở rộng hình thức đầu tư đối với tư nhân trong nước cho cơ sở hạ tầng xã hội. 68 4. Giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài. 69 5. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư cho các dự án của cơ sở hạ tầng xã hội 70 6. Một vài kiến nghị khác 71 61 Tăng cường công tác quản lý của nhà nước 71 62 Về nguồn lực 72 63 Về hình thức thu hút vốn đầu tư tư nhân 72 64 Cơ chế chính sách 73 Kết luan . 74^. tài liệu tham khao ? 75

doc79 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2412 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Phương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt nam giai đoạn 2001-2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
¹i häc quèc gia thuéc hai thµnh phè lín lµ Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh. Ba §¹i häc vïng vµ hÖ thèng tr­êng cao ®¼ng ph©n bè kh¾p c¸c tØnh, thµnh phè. Toµn x· héi hiÖn t¹i cã kho¶ng 20 triÖu ng­êi ®i häc chiÕm h¬n mét phÇn t­ d©n sè trong ®ã cã 17 triÖu häc sinh, sinh viªn. Sè ng­êi tèt nghiÖp PTCS trë lªn chiÕm tíi 46,6% trong tæng nguån nh©n lùc. HiÖu qu¶ cña viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn Gi¸o dôc-§µo t¹o biÓu hiÖn trùc tiÕp qua tr×nh ®é cña nguån nh©n lùc; tr×nh ®é kü thuËt s¶n xuÊt; tr×nh ®é qu¶n lý; kÕt qu¶ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn dÉn tíi thu nhËp trong d©n t¨ng lªn. Cã thÓ kh¸i qu¸t mét sè kÕt qu¶ c¬ b¶n sau: Sù gia t¨ng n¨ng lùc phôc vô cña c¬ së h¹ tÇng s½n cã bæ sung n¨ng lùc phôc vô míi cña c¬ së h¹ tÇng míi. MÆc dï tû träng cho ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n kh«ng lín trong c¬ cÊu chi ®Çu t­ cho Gi¸o dôc-§µo t¹o song gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh míi t¨ng thªm ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng d¹y vµ häc. B¶ng 17: Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh míi t¨ng thªm cña ngµnh Gi¸o dôc-§µo t¹o, theo gi¸ hiÖn hµnh. §¬n vÞ: Tû ®ång Toµn x· héi Thuéc vèn ®Çu t­ tõ NS N¨m 1997 1998 1999 1997 1998 1999 Gi¸o dôc-§µo t¹o 1739,9 2232,8 3070 1077,8 1708,7 2457,4 Tû träng t¨ng thªm theo nguån §T 2,32% 2,67% 2,97% 3,86% 4,01% 4,23% Nguån: Ch­¬ng tr×nh quèc gia vÒ gi¸o dôc-Bé Gi¸o dôc-§µo t¹o HiÖu qu¶ tõ c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu còng nh­ t¨ng tû lÖ vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng, nªn hÖ thèng c¬ së vËt chÊt tr­êng líp ®­îc c¶i thiÖn mét b­íc: Söa ch÷a n©ng cÊp phßng häc cò x©y míi theo ph­¬ng thøc kiªn cè cao tÇng chÊt l­îng ®¶m b¶o tiªu chuÈn quy ®Þnh cña Bé Gi¸o dôc-§µo t¹o. Theo thèng kª ®iÒu tra 100% c¸c x· cã tr­êng tiÓu häc, 77% sè x· cã tr­êng cÊp hai vµ 85% sè tr­êng cã ®éi ngò gi¸o viªn ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy kh¾c phôc t×nh tr¹ng bá häc cña häc sinh vïng s©u, vïng xa. Ngoµi ra x©y dùng ®­îc thªm nhiÒu phßng thÝ nghiÖm, th­ viÖn, nhµ tËp thÓ dôc…Phôc vô cho c«ng t¸c d¹y vµ häc. VÒ quy m« Gi¸o dôc-§µo t¹o t¨ng lªn kh«ng ngõng qua c¸c n¨m víi h×nh thøc ®a d¹ng ®· ®¸p øng nhu cÇu phÇn lín häc hµnh cña häc sinh sinh viªn. Sè l­îng gi¸o viªn vµ häc sinh t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m. Do m¹ng l­íi tr­êng líp cña c¸c cÊp Gi¸o dôc-§µo t¹o nãi chung ®­îc ph©n bæ kh¾p c¸c vïng trªn c¶ n­íc nªn tr×nh ®é d©n trÝ cña hÇu hÕt c¸c vïng ®­îc n©ng lªn tû lÖ biÕt ch÷ trong d©n c­ 93% cho tíi n¨m 2000. Lùc l­îng lao ®éng qua ®µo t¹o ®ang ho¹t ®éng kinh tÕ chiÕm h¬n 15% lùc l­îng lao ®éng. Nhê nh÷ng chÝnh s¸ch cô thÓ mµ chÊt l­îng nguån nh©n lùc tõng b­íc ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao. Sè häc sinh tèt nghiÖp t¨ng, tû lÖ sinh viªn häc §¹i häc t¨ng ®¸p øng nhu cÇu vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nhê vËy chØ sè ph¸t triÓn con ng­êi (HDI) cña n­íc ta kh¸ cao so víi ThÕ giíi ®øng thø 108/173 so víi sù xÕp h¹ng. 1.2. Ngµnh y tÕ Cïng víi ngµnh Gi¸o dôc-§µo t¹o ngµnh y tÕ còng cã nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong giai ®o¹n võa qua. C¸c chÝnh s¸ch nh»m ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së vËt chÊt ngµnh y tÕ còng nh­ viÖc thùc hiÖn c¸c dÞch vô y tÕ c«ng céng ®· ph¸t huy t¸c dông xÐt vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt. - §Çu t­ cho hai ch­¬ng tr×nh hÖ thèng y tÕ quèc gia vÒ xo¸ “x· tr¾ng” y tÕ ®· hoµn thµnh ®­a vµo sö dông 1039 c¸c tr¹m y tÕ x· thuéc ë tØnh t¨ng 73530 m2 sö dông vµ 44 trung t©m y tÕ x· t¨ng 30800 m2 sö dông. - HÖ thèng kh¸m ch÷a bÖnh cïng víi m¹ng l­íi y tÕ toµn quèc ®· hoµn thµnh hai trung t©m y tÕ chuyªn s©u lµ thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi vµ mét sè trung t©m y tÕ chuyªn s©u khu vùc: HuÕ, §µ N½ng, CÇn Th¬, S¬n la… B¶ng 18: KÕt qu¶ cña ch­¬ng tr×nh n©ng cÊp trang thiÕt bÞ y tÕ §¬n vÞ: tû ®ång N¨m 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Tæng sè 70 100 103 110 100 87 113 T¨ng so víi 1994 42,8% 47,1% 57,1% 42,8% 84,2% 89,6% Khèi c¸c §V trùc thuéc 18,6 27 43 34,6 30 18,62 32,2 Y tÕ c¸c ngµnh 1,4 3 4,4 5,4 5,55 4,5 5,7 §Þa ph­¬ng 50 70 55,6 70 64,47 63,85 72,7 Nguån: B¸o c¸o n¨m 2000 vô trang thiÕt bÞ- Bé Y tÕ HiÖu qu¶ qua ®Çu t­ cho thiÕt bÞ y tÕ gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn ch¨m sãc søc khoÎ cho nh©n d©n cña Nhµ n­íc ta nh­: ChuÈn ®o¸n chÝnh x¸c h¬n, h¹ thÊp sè ngµy n»m viÖn, gi¶m t×nh tr¹ng qu¸ t¶i cña c¸c bÖnh viÖn lín. Cã ®­îc nh­ vËy ph¶i kÓ ®Õn sù gia t¨ng chi tiªu cña ChÝnh phñ cho viÖc ®Çu t­ n©ng cÊp trang thiÕt bÞ y tÕ. Tõ ®ã mét sè ngµnh khoa häc y häc mòi nhän cã trang thiÕt bÞ ®Ó ®Çu t­ cho nghiªn cøu gi¶ng d¹y, n©ng cao chÊt l­îng trong c«ng t¸c häc tËp cho sinh viªn nghiªn cøu khoa häc. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh y tÕ n­íc ta ®· thiÕt lËp ®­îc mét m¹ng l­íi y tÕ réng kh¾p tõ Trung ­¬ng ®Õn c¸c ®Þa ph­¬ng, tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng th«n, tõ ®ång b»ng ®Õn miÒn nói, gãp phÇn quan träng vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ch­¬ng tr×nh y tÕ. Dù ¸n phßng chèng sèt rÐt lµm gi¶m 50% sè m¾c bÖnh sèt rÐt vµ gi¶m sè chÕt do m¾c sèt rÐt. Dù ¸n phßng chèng lao b¶o vÖ d©n sè 100% cho nh©n d©n. Dù ¸n phßng chèng biÕu cæ lµm gi¶m tû lÖ b­íu cæ ë trÎ em nhá h¬n 10% vÇ cã h¬n 90% hé gia ®×nh dïng muèi ièt. Dù ¸n phßng chèng phong tû lÖ ng­êi m¾c bÖnh lµ 3/100 ngh×n ng­êi d©n. KÕt qu¶ trªn kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß cña c¸c chÝnh s¸ch huy ®éng vèn ®Çu t­ cho hÖ thèng c¬ së vËt chÊt cña ngµnh y tÕ. 2. Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu cña huy ®éng vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Cïng víi nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc còng cßn cã nh÷ng khã kh¨n vµ tån t¹i theo tõng lÜnh vùc cña c¬ së h¹ tÇng x· héi. Tr­íc hÕt ph¶i nãi tíi nguån ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Trong lÜnh vùc Gi¸o dôc-§µo t¹o: Ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi t¨ng qua c¸c n¨m song tû träng chi so víi c¸c n­íc kh¸c cßn rÊt thÊp. Trong chi tû träng chi cho Gi¸o dôc-§µo t¹o tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc cña Malayxia, Singapore lµ 23%, Hµn Quèc lµ 20%, Th¸i Lan lµ 21% vµ Trung Quèc lµ 16%. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y d©n sè t¨ng nhanh nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cÇn Gi¸o dôc-§µo t¹o ®¸p øng cao h¬n chi cho Gi¸o dôc-§µo t¹o chØ ®¸p øng ®­îc kho¶ng trªn 50% nhu cÇu. T×nh tr¹ng nµy dÉn ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò ®Æt ra trong sù nghiÖp Gi¸o dôc-§µo t¹o nh­ thiÕu phßng häc, phßng kh«ng ®¹t tiªu chuÈn…Nh­ cÇu ch­a ®­îc ®¸p øng sÏ ph¶i huy ®éng vèn tõ nguån kh¸c. Trong lÜnh vùc y tÕ Nguån ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc t¨ng chËm h¬n so víi ngµnh Gi¸o dôc-§µo t¹o thËm chÝ kh«ng t¨ng. Trong khi nhu cÇu ®Çu t­ t­¬ng ®èi lín do yÕu tè vËt chÊt kü thuËt cña ngµnh l¹c hËu vµ xuèng cÊp trÇm träng. 2.1. Tån t¹i chñ yÕu cña ®Çu t­ trong Gi¸o dôc-§µo t¹o C¬ cÊu ®Çu t­ lµ bÊt hîp lý bëi v× theo quy ®Þnh cña Bé Gi¸o dôc-§µo t¹o th× c¬ cÊu chi tõ nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc ph¶i b¶o ®¶m 60% quü l­¬ng vµ 20% mua s¾m tµi liÖu gi¶ng d¹y, 10% b¶o d­ìng häc ®­êng, 10% chi kh¸c. Song thùc tÕ qua c¸c n¨m 72% kinh phÝ ®ã l¹i sö dông cho quü l­¬ng sè cßn l¹i kh«ng ®ñ chi cho nhu cÇu kh¸c. T×nh h×nh huy ®éng c¸c nguån vèn ngoµi ng©n s¸ch ch­a ®¹t tíi kÕt qu¶ cao so víi tiÒm n¨ng thùc tÕ. BiÓu hiÖn cña nã lµ c¸c tr­êng d©n lËp, t­ thôc vµ b¸n c«ng ch­a phæ biÕn réng r·i, c¸c doanh nghiÖp lµ n¬i sö dông phÇn lín ®Çu ra cña Gi¸o dôc-§µo t¹o l¹i kh«ng ph¶i tr¶ chi phÝ ®µo t¹o nh©n viªn cho m×nh. HiÖu qu¶ sö dông nguån ODA thÊp: Ch­a chó ý, tranh thñ nhËp c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn vÒ Gi¸o dôc-§µo t¹o khi sö dông c¸c nguån viÖn trî mµ thiªn vÒ nhËp c¸c trang thiÕt bÞ phÇn cøng. Tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý cña ®éi ngò c¸n bé trong thùc hiÖn vµ qu¶n lý dù ¸n viªn trî cßn h¹n chÕ ch­a ph¸t huy tèi ®a c¸c nguån lùc hç trî cho ®Çu t­ trong Gi¸o dôc-§µo t¹o. Nh÷ng tån t¹i trong vÊn ®Ò hiÖu qu¶ ®Çu t­: - Kh¶ n¨ng tiÕp cËn Gi¸o dôc-§µo t¹o ë c¸c vïng n«ng th«n, vïng nói, vïng s©u, xa rÊt thÊp: Sè häc sinh bá häc vµ l­u ban cßn cao tËp trung chñ yÕu vµo cÊp tiÓu häc t­¬ng øng lµ 6,42% vµ 4,36% rÊt cao ë c¸c vïng t©y nguyªn. - HiÖu qu¶ ®µo t¹o tuy ®· t¨ng h¬n so víi n¨m 1994-1995 song vÉn cßn thÊp cÊp tiÓu häc ®¹t 73,5% môc tiªu( so víi 68%-1995) trung häc c¬ së 70,08% môc tiªu ( so víi 68%-1995), phæ th«ng trung häc lµ 80,84% môc tiªu ( so víi 83%- 1995) vµ chªnh lÖch lín theo vïng. - C¬ cÊu ®µo t¹o bÊt hîp lý: MÊt c©n ®èi gi÷a c¸c thÓ lo¹i c¸n bé ®¹i häc, trung häc chuyªn nghiÖp c«ng nh©n kü thuËt, tû kÖ nµy lµ 1/1,76/2,3 cã nghÜa lµ ®Çu ra cña qu¸ tr×nh ®µo t¹o lµ 1 sinh viªn ®¹i häc víi 1,76 sinh viªn trung häc 2,3 c«ng nh©n kü thuËt. Trong khi tû lÖ nµy gi÷a c¸c n­íc lµ 1/4/10. - ChÊt l­îng ®µo t¹o ch­a phï hîp víi nhu cÇu: §Õn nay c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o ch­a ®¸p øng ®ñ lùc l­îng lao ®éng sao cho phï hîp víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸. Tr×nh ®é chØ trªn lý thuyÕt cßn kh¶ n¨ng thùc hµnh lµ rÊt h¹n chÕ. - C«ng b»ng trong Gi¸o dôc-§µo t¹o: Do sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng thµnh thÞ vµ n«ng th«n dÉn ®Õn viÖc ph©n phèi nguån ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc kh«ng c«ng b»ng. C¸c tr­êng líp ë khu vùc thµnh thÞ cã lîi thÕ h¬n nhiÒu so víi n«ng th«n, vïng s©u vïng xa. §iÒu nµy dÉn tíi sù tôt hËu trong c¬ së vËt chÊt, ®å dïng d¹y vµ häc ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng Gi¸o dôc-§µo t¹o so víi trung b×nh trung cña c¶ n­íc. Ng­êi nghÌo kh«ng cã kh¶ n¨ng cho con ®i häc. 2.2. Tån t¹i trong ®Çu t­ cho ngµnh y tÕ Ngoµi sù ®ãng gãp kh«ng nhá trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng d©n c­ nguån nh©n lùc. Kh¶ n¨ng ®¸p øng chÊt l­îng dÞch vô cßn bÊt cËp so víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, cã sù chªnh lÖch kh¸ lín vÒ chÊt l­îng dÞch vô ®­îc h­ëng thô gi÷a c¸c nhãm d©n c­. - §Çu t­ n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng mang tÝnh chÊt ch¾p v¸, söa ch÷a lín. NhiÒu bÖnh viÖn qu¸ cò kü ch­a ®­îc x©y dùng l¹i chØ c¶i t¹o, ®Çu t­ kh«ng ®ång bé v× vËy tuy cã ®Çu t­ nh­ng ch­a ®¹t yªu cÇu. §Çu t­ cßn ph©n t¸n ch­a tËp trung døt ®iÓm, nhiÒu dù ¸n c«ng tr×nh cßn kÐo dµi. Thêi kú 1991-1995 ®Çu t­ kh«ng ®ång bé gi÷a x©y dùng bÖnh viÖn vµ trang thiÕt bÞ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Nhµ n­íc ®· giµnh h¬n 100 tû ®ång ®Ó ®Çu t­ cho trang thiÕt bÞ y tÕ mét sè bÖnh viÖn lín nh»m lÊy l¹i sù c©n b»ng. Hµng n¨m Nhµ n­íc ®Çu t­ tõ 20-30 tû ®ång cho ch­¬ng tr×nh xo¸ “x· tr¾ng” vÒ y tÕ cho vïng s©u vïng xa vµ c¸c tØnh biªn giíi t©y nguyªn ®· cã kÕt qu¶ tèt. Song c«ng t¸c c¸n bé y tÕ ë c¸c vïng nµy yÕu kÐm nhiÒu sinh viªn Y sau khi tèt nghiÖp lµm viÖc ë n«ng th«n ë miÒn nói. - §Çu t­ tõ n­íc ngoµi: Thêi gian qua nguån viÖn trî tõ n­íc ngoµi cho y tÕ ®· t¨ng nhanh song tiÕn ®é ®Çu t­ tõ c¸c dù ¸n lµ chËm. Dù ¸n lín nhÊt cho ngµnh y tÕ lµ dù ¸n hç trî y tÕ quèc gia, tæng sè vèn lµ 1400 tû ®ång b¾t ®Çu cã hiÖu lùc tõ n¨m 1996 tíi nay vÉn ch­a rót ®­îc vèn theo hiÖp ®Þnh ký kÕt víi ®èi t¸c. PhÝa ViÖt Nam ch­a chuÈn bÞ tèt thñ tôc ®Çu t­ triÓn khai dù ¸n. -§Çu t­ trang thiÕt bÞ y tÕ: §Çu t­ mua s¾m trang thiÕt bÞ y tÕ n©ng cao chÊt l­îng cung cÊp dÞch vô y tÕ cho nh©n d©n. Nh×n chung hÖ thèng trang thiÕt bÞ y tÕ cña ViÖt Nam lµ thiÕu vÒ sè l­îng kh«ng ®ång bé, chÊt l­îng thÊp. C¸c nhµ cung cÊp trang thiÕt bÞ y tÕ cßn rÊt h¹n chÕ vÒ sè l­îng nªn hîp t¸c quan hÖ víi n­íc ngoµi trong lÜnh vùc nµy cßn lóng tóng. MÆt kh¸c do thiÕu vèn cßn yÕu trong nghiÖp vô th­¬ng m¹i vµ tr×nh ®é kü thuËt vÒ trong thiÕt bÞ y tÕ. N¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña hÖ thèng qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng tõ c¬ quan Bé tíi ban qu¶n lý c¸c dù ¸n cã nhiÒu biÓu hiÖn cña sù yÕu kÐm. NhiÒu dù ¸n do kh«ng cã sù ®iÒu hµnh tèt lªn kÕ ho¹ch triÓn khai chËm, cã dù ¸n gÇn tíi hÕt n¨m míi tæ chøc ®­îc ®Êu thÇu. 3. KÕt luËn Nh÷ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi ta cã thÓ cã nh÷ng kÕt luËn sau: - MÆc dï cßn thiÕu khã kh¨n song §¶ng vµ ChÝnh phñ ta ®· rÊt cè g¾ng dµnh nguån ®Çu t­ cho c«ng t¸c huy ®éng nguån lùc cho ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng. §iÓn h×nh lµ 2 lÜnh vùc chñ yÕu cña c¬ së h¹ tÇng x· héi: Gi¸o dôc-§µo t¹o, y tÕ, tû träng ng©n s¸ch Nhµ n­íc cho lÜnh vùc nµy t¨ng qua c¸c n¨m nh­ng do ®iÒu kiÖn h¹n chÕ vÒ nhiÒu mÆt nªn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña x· héi. - HÖ thèng chÝnh s¸ch ®· ®i vµo thùc tÕ nh­ng ®Ó cã mét sù cô thÓ ho¸ h¬n th× ph¶i ®­îc x©y dùng thµnh chiÕn l­îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, chÝnh s¸ch, ch­¬ng tr×nh dù ¸n. Khi ®ã sù ®ång bé trong vÊn ®Ò ®Çu t­ sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ cña vèn ®Çu t­ . C¸c vÊn ®Ò ®Æt ra: + Nhu cÇu ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng x· héi t¨ng do søc Ðp t¨ng d©n sè vµ yªu cÇu ®ßi hái cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. + Tr­íc yªu cÇu míi ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ mÆt chÝnh s¸ch huy ®éng vèn ®Çu t­ tõ nhiÒu nguån: ODA, ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®Çu t­ t­ nh©n… + C«ng b»ng x· héi trong lÜnh vùc nµy ®Æt ra lµ kho¶ng c¸ch cung cÊp dÞch vô gi÷a c¸c vïng nhãm d©n c­ lín. + Kh¶ n¨ng tiÕp cËn cña hÖ thèng hay cßn gäi lµ kh¶ n¨ng lùa chän dÞch vô kh¸c nhau ë nh÷ng vïng kh¸c nhau phô thuéc vµo thu nhËp. + VÊn ®Ò x· héi ho¸ vÒ ®Çu t­ cho c¸c lÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng x· héi ph¶i ®­îc nh×n nhËn ®óng møc cÇn thiÕt cña x· héi ho¸ lµ do ®iÒu kiÖn cña ®Êt n­íc, quy m« ng©n s¸ch hÑp, ph¶i chi cho nhiÒu vÊn ®Ò. + Sù h×nh thµnh ph¸t triÓn vµ ph©n bè hÖ thèng c¸c c¬ së Gi¸o dôc-§µo t¹o, y tÕ chÊt l­îng cßn thÊp. Cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c cÊp, ®¬n vÞ trong néi bé ngµnh, gi÷a c¸c vïng l·nh thæ. + HÖ thèng trang thiÕt bÞ, c¬ cÊu ch¾p v¸ thiÕu ®ång bé dÉn tíi hiÖu qu¶ ®Çu t­ thÊp. Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p nh»m b¶o ®¶m vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi ViÖt nam trong giai ®o¹n tíi ******************************** I. C¸c c¨n cø x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng b¶o ®¶m vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi 1. Ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi giai ®o¹n 2001-2010 Môc tiªu tæng qu¸t vµ nhiÖm vô chñ yÕu thÓ hiÖn c¸c quan ®iÓm ph¸t triÓn chiÕn l­îc cho 10 n¨m tíi lµ: "§­a ®Êt n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn; n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt; t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp t­¬ng ®èi hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng­êi, n¨ng lùc khoa häc c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®­îc t¨ng c­êng; thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ®­îc h×nh thµnh vÒ c¬ b¶n; vÞ thÕ cña ®Êt n­íc trªn tr­êng quèc tÕ ®­îc n©ng cao".(1) Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 2001- 2005. TrÝch v¨n kiÖn §¹i héi IX Môc tiªu chung cña x· héi lµ x©y dùng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi víi quy m« ngµy cµng më réng, ®a d¹ng, chÊt l­îng cao cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña con ng­êi. ChÊt l­îng tèt cña hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi sÏ ®µo t¹o con ng­êi toµn diÖn c¶ vÒ thÓ chÊt lÉn tinh thÇn gãp phÇn t¹o ra con ng­êi cã ®Çy ®ñ b¶n lÜnh vµ tri thøc ®Ó x©y dùng mét n­íc ViÖt nam theo h­íng CNH-H§H, thÊm ®­îm b¶n s¾c d©n téc, giµu m¹nh, c«ng b»ng v¨n minh. C¸c môc tiªu chung: VÒ kinh tÕ môc tiªu t¨ng tæng GDP n¨m 2005 gÊp 2 lÇn so víi n¨m 1995 b×nh qu©n hµng n¨m thêi kú 5 n¨m 2001- 2005 lµ 7,5%. Trong ®ã n«ng, l©m, ng­ nghiÖp t¨ng 4,3% c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng 10,8%, dÞch vô t¨ng 6,2%. VÒ x· héi môc tiªu tiÕp tôc cñng cè vµ duy tr× môc tiªu phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc. Thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh phæ cËp gi¸o dôc trung häc c¬ së. - Tû lÖ häc sinh trung häc c¬ së trong ®é tuæi ®¹t 80%, tû lÖ häc sinh phæ th«ng trung häc ®i häc trong ®é tuæi ®i häc ®¹t 45% vµo n¨m 2005. - C¬ b¶n xo¸ hé ®ãi, gi¶m tû lÖ nghÌo xuèng cßn 10% vµo n¨m 2005. - §¸p øng 40% nhu cÇu thuèc ch÷a bÖnh s¶n xuÊt trong n­íc. - Gi¶m tû lÖ trÎ em suy dinh d­ìng xuèng cßn 22- 25% vµo n¨m 2005, n©ng tuæi thä b×nh qu©n n¨m 2005 lµ 70 tuæi. - Cung cÊp n­íc s¹ch cho 60% d©n sè n«ng th«n. C¸c môc tiªu cô thÓ: Ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o. - H×nh thµnh mét hÖ thèng tr­êng líp mÇm non ®a d¹ng víi chÊt l­îng ®­îc c¶i thiÖn ®¹t chuÈn mùc quèc gia n¨m 2010. - HÖ thèng c¸c tr­êng tiÓu häc h×nh thµnh víi ch­¬ng tr×nh häc 2 buæi ngµy ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn (2005) vµ hoµn thiÖn hÖ thèng vµo n¨m 2010. TËp trung xo¸ bá phßng häc 3 ca, phßng häc t¹m vµo n¨m 2005. - TÊt c¶ c¸c quËn huyÖn ®Òu cã trung t©m gi¸o dôc th­êng xuyªn HÖ thèng ®­îc h×nh thµnh nh»m ®¸p øng nhu cÇu n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi d­ìng nh©n tµi phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi theo h­íng CNH-H§H, n©ng cao møc h­ëng thô phóc lîi vµ nhu cÇu ngµy cµng cao vÒ gi¸o dôc- ®µo t¹o cña nh©n d©n. - HÖ thèng tr­êng THCS ®¹t tiªu chuÈn Quèc gia b¶o ®¶m phæ cËp vµo n¨m 2010, phæ cËp THPT vµo n¨m 2020. - Më réng ®µo t¹o nghÒ, më réng hîp lý gi÷a §¹i häc vµ cao ®¼ng, ph¸t triÓn ®µo t¹o cao häc vµ nghiªn cøu sinh n¨m 2020. PhÊn ®Êu 50-60% lùc l­îng lao ®éng ®· qua ®µo t¹o. -HÖ thèng c¸c tr­êng Cao ®¼ng vµ ®¹i häc ®a d¹ng vÒ lÜnh vùc, ngµnh, cÊp ®µo t¹o vµ tr×nh ®é chÊt l­îng trªn kh¾p c¶ n­íc. Cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu nh©n lùc ngµy cµng lín víi quy m« vµ c¬ cÊu hîp lý phôc vô ph¸t triÓn ®Êt n­íc. + Theo c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu: - Ch­¬ng tr×nh phæ cËp gi¸o dôc Trung häc c¬ së vµo n¨m 2010 ë c¸c vïng trªn c¶ n­íc nãi chung vµ hoµn thµnh t¹i c¸c vïng thµnh thÞ nãi riªng vµo n¨m 2005 - Ch­¬ng tr×nh xo¸ mï ch÷: Xo¸ triÖt ®Ó mï ch÷ trong c¶ n­íc nãi chung vµ quan t©m ®Æc biÖt tíi vïng n«ng th«n nghÌo, vïng s©u, vïng xa, vïng biªn giíi vµ h¶i ®¶o. - N©ng cao tû lÖ ng­êi cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ cao ®¼ng trong lùc l­îng lao ®éng +Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi nghÌo cã c¬ héi häc tËp, tiÕp tôc ph¸t triÓn c¸c tr­êng phæ th«ng néi tró dµnh cho con em d©n téc thiÓu sè cã chÝnh s¸ch hç trî víi nh÷ng häc sinh cã n¨ng khiÕu chó ý ®Æc biÖt tíi con em c«ng nh©n vµ n«ng d©n. Ngµnh y tÕ HÖ thèng y tÕ ®­îc g¾n víi ®Þa bµn d©n c­ më réng kh¶ n¨ng ®¸p øng vµ c¶i c¸ch chÊt l­îng dÞch vô ®Æc biÖt c¸c vïng chËm ph¸t triÓn, vïng d©n téc Ýt ng­êi. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 cã 100% sè x· cã b¸c sü ®ång thêi n©ng cÊp tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c tr¹m y tÕ c¬ së. Môc tiªu chung: phÊn ®Êu mäi ng­êi d©n ®­îc h­ëng c¸c dÞch vô ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu, cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn c¸c dÞch vô y tÕ cã chÊt l­îng. Mäi ng­êi ®Òu ®­îc sèng trong céng ®éng an toµn, ph¸t triÓn tèt vÒ thÓ chÊt tinh thÇn, gi¶m tû lÖ m¾c bÖnh t¨ng tuæi thä ph¸t triÓn gièng nßi. - N©ng cao mét b­íc chÊt l­îng kh¸m ch÷a bÖnh vµ ch¨m sãc søc khoÎ cho nh©n d©n. - Thùc hiÖn tiÕn bé c«ng b»ng x· héi trong c¶ n­íc vÒ h­ëng thô dÞch vô y tÕ gi÷a c¸c nhãm d©n c­ nãi chung vµ c¸c vïng l·nh thæ nãi riªng (c«ng b»ng trong tiÕp cËn c¸c dÞch vô y tÕ, quyÒn ®­îc kh¸m ch÷a bÖnh cña mçi c«ng d©n). - N©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng cña c¸c dÞch vô y tÕ xo¸ bá bÊt b×nh ®¼ng gi÷a ng­êi giµu vµ ng­êi nghÌo, gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n. Song song n©ng cao c¸c dÞch vô ch÷a bÖnh, cñng cè n©ng cÊp m¹ng l­íi y tÕ phÊn ®Êu cã b¸c sü lµm viÖc ë tÊt c¶ c¸c tr¹m y tÕ ®ång b»ng vµ trung du. - Tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ trang thiÕt bÞ y tÕ øng dông thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 trªn mét sè lÜnh vùc ta cã thÕ m¹nh trë thµnh trung t©m khu vùc. - Thanh to¸n mét sè bÖnh x· héi vµ bÖnh dÞch nh­ HIV vµ c¸c bÖnh lao, sèt rÐt, viªm l·o vµ c¸c bÖnh b¹i liÖt, uèn v¸n ë trÎ s¬ sinh. 2. Yªu cÇu vµ nhiÖm vô ®Èy m¹nh CNH- H§H héi nhËp víi thÕ giíi. YÕu tè con ng­êi lµ mét yÕu tè quan träng nÕu kh«ng nãi lµ quyÕt ®Þnh cho sù nghiÖp CNH- H§H. ViÖt nam ®ang trong qu¸ tr×nh CNH ®Êt n­íc d©n sè t¨ng nhanh nhu cÇu vÒ gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸, thÓ dôc thÓ thao ngµy mét gia t¨ng ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn toµn diÖn cña con ng­êi, cÇn thiÕt n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc tiÕp thu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña thÕ giíi ¸p dông vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng. HÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng x· héi l¹i lµ ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu ®Ó b¶o ®¶m ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ c¸c ngµnh cã liªn qua trùc tiÕp tíi nguån nh©n lùc - ®éng lùc chÝnh cña qu¸ tr×nh CNH-H§H, héi nhËp quèc tÕ. §Èy m¹nh CNH-H§H chÝnh lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ c¬ së h¹ tÇng x· héi. §Ó thùc hiÖn môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng mµ §¹i héi ®¶ng IX ®Ò ra lµ tiÕp tôc chÝnh s¸ch më cöa vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn, tÝch cùc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ , thÓ chÕ, c¸n bé …®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh héi nhËp trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc. Thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c cam kÕt trong qu¸ tr×nh héi nhËp… Ngoµi ra chÝnh s¸ch kinh tÕ më sÏ më réng quan hÖ hîp t¸c víi b¹n bÌ trªn thÕ giíi gióp t¨ng nguån ®Çu t­ tõ n­íc ngoµi cho hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc vµ c¶ c¬ së h¹ tÇng x· héi. 3. Thùc tr¹ng huy ®éng vèn ®Çu t­ nh÷ng n¨m qua vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Çu t­ trong thêi gian tíi. Tõ ph©n tÝch thùc tr¹ng huy ®éng vèn tõ ch­¬ng tr­íc cã thÓ thÊy ®­îc cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®Ò cËp trong huy ®éng vèn cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Çu t­ trong giai ®o¹n tíi cña ViÖt nam nãi chung cã rÊt nhiÒu kh¶ quan. Tr­íc hÕt nãi tíi nguån chñ yÕu ®Ó ®Çu t­ ®ã lµ ng©n s¸ch nhµ n­íc. Khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn thªm mét b­íc th× thu nhËp mang l¹i tõ ®ã còng t¨ng thªm. Víi dù kiÕn tæng s¶n phÈm trong n­íc trong 5 n¨m tíi t¨ng 7,5% n¨m dù kiÕn tæng ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ 720 - 750 ngh×n tû ®ång, trong ®ã dù kiÕn chi ®Çu t­ ph¸t triÓn chiÕm 25 –26%. H¬n n÷a, chñ tr­¬ng chi ng©n s¸ch cho c¸c ngµnh thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi sÏ ®­îc cô thÓ ho¸ h¬n n÷a b»ng c¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. CÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ph¸t huy tèi ®a hiÖu qña cña ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi 4. Dù b¸o nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. X· héi cµng ph¸t triÓn nhu cÇu tho¶ m·n vÒ tinh thÇn, vËt chÊt cña con ng­êi ®ßi hái ngµy cµng cao. §¸p øng nhu cÇu ®ã, vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi cã liªn quan trùc tiÕp tíi con ng­êi t¨ng lµ mét tÊt yÕu. Dù b¸o vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc cho c¸c lÜnh vùc thuéc c¬ së h¹ tÇng sÏ dµnh kho¶ng 65-70% tæng nguån vèn tËp trung ®Çu t­ cho mét sè lÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ vµ kho¶ng 30-35% c¬ së h¹ tÇng x· héi. Riªng víi c¸c ngµnh: gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸ x· héi ®Çu t­ kho¶ng 8% tæng vèn ®Çu t­ cho toµn x· héi.Trong phÇn nµy em chØ xin ®Ò cËp tíi xu h­íng nhu cÇu ®Çu t­ cña hai ngµnh: gi¸o dôc- ®µo t¹o vµ y tÕ thuéc hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi Ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o Nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho gi¸o dôc- ®µo t¹o ®Õn n¨m 2010 kho¶ng tõ 100000 tû ®Õn 200000 tû ®ång. Trong ®ã Ng©n s¸ch nhµ n­íc chiÕm 77%, ODA chiÕm 3% cßn l¹i lµ nguån ®ãng häc phÝ vµ ®ãng gãp cña nh©n d©n. B¶ng 19: Nhu cÇu ®Çu t­ cho ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o §¬n vÞ: tû ®ång N¨m 2001-2005 2006-2010 Nhu cÇu ®¶m b¶o chÊt l­îng GD 80000 - 100000 170000 - 200000 Trong ®ã: - Chi th­êng xuyªn - Chi x©y dùng c¬ b¶n 65587,91 - 81980 14416 - 18020 78652,3 - 96457,6 91347,7 - 103542.4 Nguån: Môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc ®Õn n¨m 2020, Bé GD&§T HËu qu¶ do lò lôt mang l¹i lµm cho hÖ thèng tr­êng líp cÇn kh«i phôc l¹i rÊt lín, hiÖn t¹i vÊn ®Ò vèn ®Çu t­ cÇn ®­îc bæ sung thªm nh­ sau: - Söa ch÷a 2500 phßng häc (30 tû ®ång). - X©y míi 750 phßng häc (45,6 tû ®ång). - Kh«i phôc bµn ghÕ (6,6 tû ®ång). - Söa ch÷a phßng thÝ nghiÖm (15 tû ®ång). - Hç trî s¸ch gi¸o khoa, bót giÊy (5 tû ®ång). Nhu cÇu vèn ®Çu t­ phô thuéc vµo c¸c nhu cÇu sau: - Quy m« häc sinh c¸c cÊp häc: ®iÒu nµy l¹i phô thuéc vµo tèc ®é t¨ng d©n sè vµ nhu cÇu chÊt l­îng nguån nh©n lùc cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. D©n sè ViÖt nam dù b¸o kho¶ng 88,6 triÖu ng­êi vµo n¨m 2010. D©n sè t¨ng nhanh dÉn tíi nhu cÇu phßng häc c¸c cÊp t¨ng, nhu cÇu ®Êt x©y dùng phßng häc còng t¨ng. Ngµnh y tÕ: Nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho ngµnh y tÕ phô thuéc vµo: - Sè tr¹m y tÕ cÇn x©y dùng thªm. - Nhu cÇu b¸c sü t¨ng thªm. - D©n sè t¨ng, nhu cÇu ch¨m sãc søc khoÎ t¨ng. - BÖnh hiÓm nghÌo xuÊt hiÖn ngµy mét nhiÒu. XuÊt ph¸t tõ c¬ së ®ã nhu cÇu vèn ®­îc dù kiÕn trong b¶ng sau: B¶ng 20: nhu cÇu ®Çu t­ cho ngµnh y tÕ. §¬n vÞ: tû ®ång. N¨m 1998-2000 2001-2010 2011-2020 Sè tr¹m cÇn x©y dùng 919 858 471 Nhu cÇu ®Çu t­ (tû ®ång) 85,467 79,794 43,803 Trong ®ã: - X©y dùng nhµ tr¹m - Dông cô y tÕ 73,520 11,947 68,64 11,154 37,680 6,123 Nguån : Môc tiªu ph¸t triÓn y tÕ ®Õn n¨m 2020, Bé Y TÕ KÕt qu¶ dù b¸o trªn ®©y chØ lµ b­íc ®Çu. Trong t­¬ng lai cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c. Thùc tÕ d©n sè n­íc ta ph©n bè kh«ng ®Òu gi÷a c¸c vïng trªn c¶ n­íc. V× thÕ nÕu chØ dõng l¹i ë c¸c ®iÓm d©n c­ thuÇn tuý theo d©n sè mµ kh«ng tÝnh ®Õn yÕu tè kh«ng gian ®Þa lý, rÊt khã cã thÓ gi¶i quyÕt tèt môc tiªu c«ng b»ng trong ph©n bæ nguån vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Ngoµi ra ®Êt n­íc ta lu«n cã h¹n h¸n b·o lôt cho nªn nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho t­¬ng lai chØ mang tÝnh t­¬ng ®èi, nÕu nh­ ®Çu t­ vµo c¬ së vËt chÊt kü thuËt th× yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i cã nguån vèn bæ sung. TiÕn hµnh x©y dùng vµ c¶i t¹o l¹i song song víi viÖc x©y míi. II. Quan ®iÓm vµ ph­¬ng h­íng b¶o ®¶m vèn cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c¬ së h¹ tÇng x· héi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· cã nh÷ng ph­¬ng h­íng, chÝnh s¸ch, quan ®iÓm chñ yÕu liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc thóc ®Èy sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng m¹ng l­íi c¸c c¬ së gi¸o dôc, y tÕ nh­ chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph©n bæ vµ trî cÊp. ThÝch hîp cho tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. 1.1. Quan ®iÓm Quan ®iÓm b¶o ®¶m vèn cho ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng x· héi ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua c¸c v¨n b¶n cã hiÖu lùc trong thêi gian qua. §¹i héi ®¶ng toµn quèc lÇn IX ®· th«ng qua ph­¬ng h­íng nh­ sau: - Coi ph¸t triÓn kinh tÕ lµ nhiÖm vô trung t©m, x©y dùng ®ång bé nÒn t¶ng cho mét ®Êt n­íc c«ng nghiÖp lµ yªu cÇu cÊp thiÕt. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Êt n­íc tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tËp trung søc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó x©y dùng ®ång bé cho mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i víi nh÷ng néi dung chñ yÕu: X©y dùng tiÒm lùc kinh tÕ vµ c¬ së vËt chÊt- kü thuËt ®¸p øng yªu cÇu CNH - H§H, bao gåm: c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi. Trªn c¬ së hiÖu qu¶ tæng hîp vÒ kinh tÕ – x· héi, tr­íc m¾t vµ l©u dµi, triÓn khai x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng thiÕt yÕu. X©y dùng cã chän läc mét sè c¬ së c«ng nghiÖp nÆng quan träng vµ cÊp thiÕt cã ®iÒu kiÖn vÒ vèn ph¸t triÓn nguån lùc con ng­êi ViÖt Nam. §©y lµ chñ tr­¬ng ®óng ®¾n cña nhµ n­íc ta trong thêi kú CNH-H§H, cã huy ®éng søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ míi ®em l¹i kÕt qu¶ cho ho¹t ®éng ®Çu t­. - Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng x· héi lµ c«ng viÖc th­êng xuyªn vµ chung cña toµn x· héi. Do ®Æc ®iÓm cña c¬ së h¹ tÇng x· héi, song song víi viÖc ph¸t triÓn x· héi viÖc ®Çu t­ cho ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng x· héi lµ th­êng xuyªn n©ng cao nhu cÇu toµn x· héi mµ kh«ng chØ cña nhµ n­íc ph¶i cã sù quan t©m cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, cña mäi ®èi t­îng. §Èy m¹nh viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng ë n«ng th«n nh­ tr­êng häc, bÖnh viÖn, tr¹m y tÕ, ®iÖn, n­íc s¹ch, chî vµ ®­êng giao th«ng. ®Çu t­ nhiÒu h¬n cho nh÷ng x· ®Æc biÖt khã kh¨n - KÕt hîp gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ tiÕn bé c«ng b»ng x· héi. T¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ môc tiªu cña bÊt kú n­íc nµo, do ®iÒu kiÖn ®Þa lý, kinh tÕ nªn cã sù kh¸c biÖt ®¸ng kÓ gi÷a c¸c vïng, ®Þa ph­¬ng. Do vËy gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ tiÕn bé c«ng b»ng x· héi lu«n ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng vÒ mÆt t­ t­ëng tr­íc khi ra c¸c quyÕt ®Þnh cña nhµ n­íc ta. - N©ng cao hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­. Trong ®iÒu kiÖn nguån lùc cho sù ph¸t triÓn cßn cã h¹n th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ trong ®Çu t­ lµ rÊt cÇn thiÕt. Tr¸nh l·ng phÝ trong ®iÒu kiÖn ®Êt n­íc cßn khã kh¨n, ®©y lµ mét chñ tr­¬ng suyªn suèt cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta. 2.1. Ph­¬ng h­íng b¶o ®¶m vèn C¨n cø vµo t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®Æc biÖt vÒ d©n sè, sù nghiÖp CNH-H§H vµ nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho nh÷ng n¨m tíi cho hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi cña ViÖt nam, ph¸t triÓn con ng­êi lµ môc tiªu hµng ®Çu h¬n n÷a ph¶i t¹o ra nguån vèn ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng x· héi phôc vô ph¸t triÓn con ng­êi. Ph­¬ng h­íng giai ®o¹n tíi lµ: - N©ng dÇn tû träng chi cho c¬ së h¹ tÇng x· héi so víi chi cho c¸c lÜnh vùc x· héi. T¨ng ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi n«ng th«n. Quy ho¹ch hîp lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc sö dông quü ®Êt, nguån n­íc,vèn rõng g¾n víi b¶o vÖ m«i tr­êng. - §a d¹ng ho¸ c¸c nguån ®Çu t­ bao gåm: Vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc, vèn huy ®éng tõ nh©n d©n, vèn ®Çu t­ t­ nh©n, vèn vay n­íc ngoµi nhµ n­íc dµnh tû lÖ ng©n s¸ch thÝch ®¸ng, kÕt hîp ®Èy m¹nh x· héi ho¸ c¸c lÜnh vùc cña c¬ së h¹ tÇng x· héi. Huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc cho ph¸t triÓn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng quèc tÕ vÒ gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸… + H­íng cho khai th¸c nguån ®Çu t­ - Nguån ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc: Trong nh÷ng n¨m tíi, ng©n s¸ch nhµ n­íc vÉn lµ nguån ®Çu t­ chñ yÕu cho c¬ së h¹ tÇng x· héi nãi chung vµ y tÕ nãi riªng. §øng tr­íc t×nh tr¹ng bÖnh tËt, yªu cÇu chÊt l­îng nguån nh©n lùc cña x· héi th× chi cho ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng x· héi cÇn ph¶i gia t¨ng ®¸ng kÓ. §¹i héi §¶ng IX ®Ò ra h­íng khai th¸c nguån tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc nh­ sau: T¨ng ®Çu t­ cho tÊt c¶ c¸c ngµnh thuéc hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi: gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸, thÓ dôc thÓ thao,…ng©n s¸ch nhµ n­íc tËp trung nhiÒu h¬n cho c¸c bËc gi¸o dôc phæ cËp, cho vïng n«ng th«n, miÒn nói, cho ®µo t¹o tr×nh ®é cao vµ nh÷ng ngµnh khã thu hót vèn ®Çu t­ ngoµi ng©n s¸ch nhµ n­íc. -Vèn ®Çu t­ trong nh©n d©n X©y dùng ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi kh«ng chØ nhµ n­íc mµ quan ®iÓm cña nhµ n­íc ta lµ nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm, ®Èy m¹nh x· héi ho¸ c¸c lÜnh vùc thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi vÒ vèn ®Çu t­. KhuyÕn khÝch m¹nh mÏ c¸c c¸ nh©n, tæ chøc ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc thuéc hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng cã h­íng cô thÓ ®Ó huy ®éng nguån nµy. §èi víi 2 ngµnh gi¸o dôc vµ y tÕ, nguån nµy th«ng qua c¸c kho¶n sau: - ViÖn phÝ: phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè nh­ søc khoÎ, d©n sè, thu nhËp, kh«ng ph¶i lµ nguån æn ®Þnh l©u dµi. Do tÝnh chÊt bÖnh viÖn tù c©n ®èi chi tõ nguån nµy nªn xu h­íng chung lµ t¨ng. Nh­ng cßn ph¶i c¨n cø vµo tõng vïng cô thÓ, ®èi t­îng cô thÓ tõ ®ã cã møc thu viÖn phÝ phï hîp. B¶o ®¶m huy ®éng ®­îc tèi ®a nguån vèn tõ viÖn phÝ nh­ng tÝnh c«ng b»ng trong viÖc h­ëng thô phóc lîi x· héi tõ c¸c lÜnh vùc thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi vÉn ®­îc duy tr×. - Häc phÝ: H­íng thu häc phÝ tõ häc sinh trùc tiÕp cña nh©n d©n trong thêi gian tíi: N©ng dÇn møc häc phÝ cho häc sinh sèng ë khu vùc 3 trë nªn, tû lÖ cÇn ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh cho phï hîp víi tõng cÊp häc ®èi víi cÊp häc cao nh­ ®¹i häc vµ sau ®¹i häc. - B¶o hiÓm y tÕ: B¶o ®¶m môc tiªu c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ trong h­ëng thô y tÕ. Trong thêi gian tíi thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm y tÕ b¾t buéc ®èi víi nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao, t­¬ng ®èi æn ®Þnh trong x· héi, nh»m t¨ng c­êng nguån vèn ®Çu t­ cho lÜnh vùc y tÕ. Tr­íc m¾t, h­íng cho c¸c doanh nghiÖp, kÓ c¶ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mua b¶o hiÓm cho ng­êi lao ®éng. KhuyÕn khÝch mäi tÇng líp nh©n d©n tham gia b¶o hiÓm tù nguyÖn. - Vèn n­íc ngoµi. H­íng huy ®éng trong thêi gian tíi lµ tiÕp tôc thu hót vèn viÖn trî n­íc ngoµi trong ®ã ®Æc biÖt chó ý tíi nguån ODA, thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng. Gi¸m s¸t chÆt chÏ c«ng t¸c gi¶i ng©n ODA vµ t×m vèn ®èi øng cho c¸c dù ¸n cã vèn FDI. III. Mét sè gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi Qua ph©n tÝch thùc tr¹ng ë ch­¬ng II luËn v¨n nµy kÕt hîp víi nh÷ng quan ®iÓm mang tÝnh chiÕn l­îc cã thÓ ®­a ra mét vµi gi¶i ph¸p sau ®©y: 1. T¨ng c­êng vèn ng©n s¸ch vµ ®iÒu chØnh hîp lý c¬ cÊu ®Çu t­ T¨ng c­êng vèn ng©n s¸ch cho c¬ së h¹ tÇng x· héi, nhµ n­íc cÇn ph¶i n©ng dÇn tû träng chi ng©n s¸ch nhµ n­íc cho c¸c ngµnh thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi ®Æc biÖt chi gi¸o dôc vµ y tÕ. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cho thÊy khi nÒn kinh tÕ ®· ph¸t triÓn th× cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao møc chi ng©n s¸ch cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Do vËy nhµ n­íc cÇn ph¶i n©ng cao sao cho ngang tÇm víi c¸c n­íc trung b×nh trong khu vùc hiÖn nay bëi v× trong giai ®o¹n tíi vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc vÉn lµ chñ yÕu n©ng cao chÊt l­îng c¬ së h¹ tÇng x· héi. Gi¸o dôc vµ y tÕ lµ hai lÜnh vùc cã liªn quan trùc tiÕp tíi chÊt l­îng nguån nh©n lùc gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2010. §Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi th× ng©n s¸ch nhµ n­íc lu«n gi÷ vai trß quan träng nÕu kh«ng nãi lµ quyÕt ®Þnh. V× vËy trong hiÖn t¹i còng nh­ trong thêi gian tíi ®Ò nghÞ nhµ n­íc t¨ng chi cho c¬ së h¹ tÇng x· héi kho¶ng 1,5 - 2% GDP, nh»m tõng b­íc b¾t kÞp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña c¸c n­íc trong khu vùc còng nh­ thÕ giíi trong lÜnh vùc nµy. VÒ ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ C¬ cÊu vèn ®Çu t­ theo ®óng tinh thÇn §¹i héi §¶ng IX ®Ò ra: T¨ng nhanh vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi hoµn chØnh mét b­íc c¬ b¶n hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng, n©ng tû träng chi ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi lªn kho¶ng 8% so víi tæng chi ®Çu t­ cña toµn x· héi. Trong ®iÒu kiÖn nguån lùc cña ®Êt n­íc cßn khã kh¨n vÉn ph¶i duy tr× 30-35% tæng sè vèn ®Çu t­ cña x· héi cho ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi vµ tiÕp tôc n©ng tû träng ®Çu t­ cho c¸c ngµnh quan träng chñ yÕu cña c¬ së h¹ tÇng x· héi lµ gi¸o dôc vµ y tÕ. Trong tæng sè ng©n s¸ch dµnh cho c¬ së h¹ tÇng x· héi, ph©n bæ c¬ cÊu ®Çu t­ cho phï hîp. T¨ng chi cho x©y dùng c¬ b¶n trong c¸c ngµnh gi¸o dôc - ®µo t¹o lªn 15 % so víi tr­íc ®©y, n¨m 2000 cao nhÊt lµ 9,62%. Ngµnh y tÕ t¨ng kho¶ng 25% so víi tr­íc ®ã, n¨m 2000 lµ 19% trong tæng ng©n s¸ch chi cho lÜnh vùc nµy. 2. X· héi ho¸ trong ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi SÏ lµ mét g¸nh nÆng qu¸ lín cho nhµ n­íc nÕu nh­ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn mµ chi cho c¬ së h¹ tÇng x· héi l¹i chØ tËp trung vµo tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. §æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch tµi chÝnh ®èi víi thu hót vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. C¶ x· héi ph¶i quan t©m ®Õn lÜnh vùc nµy, tiÕn tíi c¸c c¸ nh©n, tæ chøc, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ... ph¶i tham gia b»ng c¸c hµnh ®éng cô thÓ, cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong vÊn ®Ò nµy. Trong 10 n¨m tíi víi dù b¸o t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®¹t 5-7% ®ång thêi ph¶i tËp trung ng©n s¸ch Nhµ n­íc cho ®Çu t­ nh»m t¨ng tèc ®é ph¸t triÓn. Nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc dµnh cho lÜnh vùc Gi¸o dôc-§µo t¹o, y tÕ, v¨n ho¸ ph¶i ®­îc t¨ng c­êng cïng víi nhu cÇu vèn cña c¸c lÜnh vùc nãi trªn. Nguån vèn ngoµi ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ nguån vèn ®Çu t­ cña x· héi cho c¸c lÜnh vùc thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi sÏ buéc vµ cÇn ph¶i ®­îc huy ®éng b»ng mäi c¸ch ®Ó t¨ng nhanh ®¹t tû träng 30-50% so víi nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc trong 3-5 n¨m ®Çu vµ cµng t¨ng nhanh trong c¸c n¨m tiÕp theo cã thÓ gÊp hai ®Õn n¨m lÇn nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Cô thÓ xin nªu ra vÊn ®Ò x· héi ho¸ trong ®Çu t­ cña hai ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o vµ y tÕ: 2.1. Ngµnh gi¸o dôc- ®µo t¹o 2.1.1. Häc phÝ trong gi¸o dôc Víi gi¸o dôc: Ng©n s¸ch Nhµ n­íc tËp trung chi cho Gi¸o dôc tiÓu häc vµ c¬ së. §èi víi gi¸o dôc mÇm non, ng©n s¸ch Nhµ n­íc chØ hç trî cho nh÷ng vïng nµo cã khã kh¨n cßn ®èi víi nh÷ng vïng kh¸c th× chñ yÕu cha mÑ vµ ®Þa ph­¬ng ®ãng gãp khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nhanh m¹ng l­íi c¬ së ngoµi c«ng lËp ®Ó trong mét vµi n¨m tíi chuyÓn toµn bé gi¸o dôc mÇm non sang cho khu vùc ngoµi c«ng lËp. §èi víi c¸c cÊp gi¸o dôc phæ th«ng, ng©n s¸ch Nhµ n­íc chØ hç trî mét phÇn ®Ó ®Çu t­ n©ng cÊp söa ch÷a tr­êng häc vµ trang thiÕt bÞ d¹y häc. Thùc hiÖn thu häc phÝ vµ ®ãng gãp x©y dùng tr­êng líp ®Ó t¹o nguån chñ yÕu cho ®Çu t­, t¨ng dÇn tû lÖ häc sinh chuyÓn sang häc c¸c tr­êng b¸n c«ng vµ d©n lËp, phÊn ®Êu ®¹t tû lÖ 30-50% vµo n¨m 2005 vµ cao h¬n vµo c¸c n¨m tiÕp theo. Mét mÆt ®Ó gi¶m søc Ðp vÒ kinh phÝ dµnh cho gi¸o dôc- ®µo t¹o tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc, mÆt kh¸c thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n gia ®×nh ®èi víi sù nghiÖp gi¸o dôc- ®µo t¹o cña ®Êt n­íc. Tuy nhiªn ®Ó x¸c ®Þnh møc thu häc phÝ phï hîp ph¶i mang tÝnh ®iÒu tiÕt cña nh÷ng ng­êi, vïng khã kh¨n. Theo thèng kª ch­a ®Çy ®ñ th× hiÖn nay thu häc phÝ cïng c¸c cÊp häc lµ nh­ nhau trõ mét sè tr­êng. Ph©n chia häc phÝ theo khu vùc, ch­a khuyÕn khÝch ®­îc c¸c gia ®×nh nghÌo cho con ®i häc. Víi ®µo t¹o C¸c tr­êng cã thÓ tù t¹o thªm vèn ®Ó t¨ng c­êng thªm kinh phÝ b»ng c¸ch tæ chøc c¸c líp häc nghÒ t¹o ra s¶n phÈm kÕt hîp gi÷a häc vµ hµnh. Sinh viªn tiÕp thu kiÕn thøc l¹i t¹o thªm kinh phÝ cho nhµ tr­êng nhÊt lµ ®èi víi c¸c tr­êng d¹y nghÒ. MÆt kh¸c t¹o mèi liªn kÕt gi÷a nhµ tr­êng vµ c¸c doanh nghiÖp rÊt thiÕt thùc th«ng qua c¸c ®¬n ®Æt hµng 2.1.2. C¸c lo¹i quü HiÖn nay trong gi¸o dôc- ®µo t¹o cã nhiÒu lo¹i quü nh­ng t¶n m¹n ph¹m vi hÑp do vËy cÇn thiÕt cã mét lo¹i qòy Quèc gia ®Ó hç trî ph¸t triÓn gi¸o dôc- ®µo t¹o trªn ph¹m vi c¶ n­íc. Quü nµy ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån réng r·i trong x· héi. Néi dung cña quü nµy bao gåm: hç trî cã môc tiªu viÖc x©y dùng tr­êng líp, tr­êng b¸n c«ng, hç trî ®µo t¹o tµi n¨ng trÎ cho häc sinh nghÌo häc giái vay vèn ¨n häc 2.2. Ngµnh y tÕ VÒ ®Çu t­ cho y tÕ bao gåm ®Çu t­ cña Nhµ n­íc, ®ãng gãp cña céng ®ång tranh thñ viÖn trî quèc tÕ…trong ®ã ®Çu t­ cña Nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o. PhÊn ®Êu t¨ng chi th­êng xuyªn cho y tÕ trong tæng chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. ¦u tiªn ®Çu t­ cho vïng nghÌo vïng n«ng th«n, vïng s©u vÒ c¸c ho¹t ®éng y tÕ dù phßng c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu t¹i y tÕ c¬ së. Kh¸m ch÷a bÖnh cho ng­êi nghÌo vµ ®èi t­îng chÝnh s¸ch. Thùc hiÖn thÝ ®iÓm c¬ chÕ chÝnh s¸ch tµi chÝnh míi t¹i mét sè bÖnh viÖn ë thµnh phè lín, tiÕn tíi tù c©n dèi thu chi th­êng xuyªn dùa trªn b¶o hiÓm y tÕ vµ viÖn phÝ. §Çu t­ vµ kü thuËt vµ tr×nh ®é chuyªn m«n vµ phï hîp víi kh¶ n¨ng ®ãng gãp cña nh©n d©n ë tõng vïng vµ kh¶ n¨ng chi tr¶ cña tõng lo¹i ®èi t­îng. Tû lÖ ®Çu t­ cho lÜnh vùc y tÕ hiÖn nay d­íi 4% tæng chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc, thÊp xa so víi nhu cÇu. Song song víi viÖc n©ng tû lÖ ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc trong giai ®o¹n 2001-2005 nh»m ®Èy m¹nh tèc ®é hiÖn ®¹i ho¸ cña ngµnh y tÕ, cÇn ph¶i ®Èy nhanh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së y tÕ ngoµi c«ng lËp cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn m¹nh, kÓ c¶ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi kh¾c phôc t×nh tr¹ng qu¸ t¶i cña c¸c bÖnh viÖn hiÖn nay. T¨ng c­êng huy ®éng vµ ®iÒu phèi c¸c nguån viÖn trî, ®Æc biÖt lµ c¸c kho¶n viÖn trî kh«ng hoµn l¹i vµ c¸c kho¶n vay ­u ®·i hç trî kü thuËt ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2.2.1. ViÖn phÝ §©y lµ kho¶n phÝ khi thu ph¶i c©n nh¾c sao cho c«ng b»ng víi tõng ®èi t­îng song cã thÓ gi¶m bít chi ng©n s¸ch nhµ n­íc tõ nguån nµy b»ng c¸ch t¨ng ®¸ng kÓ nguån thu tõ viÖn phÝ. Tû träng thu mét phÇn viÖn phÝ so víi tæng chi ng©n s¸ch nhµ n­íc hµng n¨m t¨ng lªn. Tuy vËy viÖc thu kh«ng ®ñ chi kh¸m ch÷a bÖnh 2.2.2. B¶o hiÓm y tÕ §Ó ®¶m b¶o ®­îc môc tiªu c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ trong h­ëng thô y tÕ nh­ ®· nªu ë phÇn tr­íc mét trong nhiÒu sè d©n tham gia b¶o hiÓm y tÕ còng nh­ ®Çu t­ cho hÖ thèng y tÕ. Cã nh­ thÕ mäi ng­êi d©n míi ®­îc h­ëng lîi nh­ nhau trong ch¨m sãc y tÕ vµ ®ång thêi viÖc d©n sè tham gia b¶o hiÓm y tÕ lµm t¨ng nguån thu b¶o hiÓm y tÕ ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho ng©n s¸ch y tÕ nãi chung. Nguån thu tõ b¶o hiÓm y tÕ b¾t buéc hiÖn t¹i míi chØ b¶o vÖ ®­îc 10% d©n sè. §Þnh h­íng s¾p tíi lµ ph¸t triÓn hÖ thèng b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn, t¨ng dÇn nguån thu ®Ó cã thÓ b¶o vÖ ®­îc 25-30% d©n sè. Më réng b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn cñng cè quü b¶o hiÓm y tÕ b¾t buéc tiÕn tíi b¶o hiÓm y tÕ b¾t buéc toµn d©n. §èi víi ng­êi nghÌo thuéc diÖn chÝnh s¸ch mµ ®êi sèng thùc sù cßn nhiÒu khã kh¨n nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch thÝch hîp theo h­íng xÐt cÊp sæ kh¸m ch÷a bÖnh hoÆc kh«ng mÊt tiÒn, hoÆc mua b¶o hiÓm cho hä. 3. Më réng h×nh thøc ®Çu t­ ®èi víi t­ nh©n trong n­íc cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Nhµ n­íc cã thÓ huy ®éng vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· h«Þ b»ng c¸ch më réng c¸c h×nh thøc ®Çu t­, khuyÕn khÝch ®Çu t­ t­ nh©n tham gia ®Çu t­ vµo lÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng x· héi. Cho phÐp t­ nh©n x©y dùng c¸c tr­êng häc t­, tr­êng d©n lËp, b¸n c«ng ®­a vµo ho¹t ®éng. Cã thÓ ¸p dông c¶ ba ph­¬ng thøc BOT, BTO, BT ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t­ t­ nh©n trong n­íc. VÒ phÝa t­ nh©n, tù bá vèn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuéc hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi: më tr­êng d©n lËp, t­ thôc, bÖnh viÖn t­, c¬ së y tÕ… nhµ n­íc c¨n cø vµo tõng lo¹i c«ng tr×nh mµ ¸p dông c¸c h×nh thøc kinh doanh hay chuyÓn giao ngay. HiÖn t¹i t­ nh©n trong n­íc cã nhiÒu kh¶ n¨ng tham gia ®Çu t­ vµo hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng. §Ó khuyÕn khÝch t­ nh©n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nµy nhµ n­íc ph¶i ®Æt ra mét tû lÖ l·i suÊt hÊp dÉn ®èi víi c¶ ba h×nh thøc ®Çu t­. Víi h×nh thøc BOT sau khi x©y dùng xong c«ng tr×nh t­ nh©n ®­îc phÐp kinh doanh, th× thêi gian thu håi vèn ph¶i ®¶m b¶o cho nhµ ®Çu t­ cã møc lîi nhuËn tho¶ ®¸ng. Víi h×nh thøc BTO khi x©y dùng xong c«ng tr×nh ®ã nhµ n­íc cho phÐp t­ nh©n x©y dùng vµ kinh doanh mét c«ng tr×nh kh¸c trong mét thêi gian ®ñ ®Ó thu håi vèn vµ cã l·i. C¶ hai h×nh thøc nµy ¸p dông trong ®Çu t­ cho c¸c bÖnh viÖn, c¬ së y tÕ lµ phï hîp. Cßn ®èi víi h×nh thøc BT nªn ¸p dông trong lÜnh vùc gi¸o dôc, x©y dùng c¸c tr­êng häc t­ thôc vµ b¸n c«ng, c¸c tr­êng d©n lËp. Khi x©y dùng xong nhµ n­íc sÏ cïng t­ nh©n qu¶n lý ®iÒu hµnh ®Ó c«ng tr×nh mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Nh­ng víi ®iÒu kiÖn t­ nh©n ph¶i lµ ng­êi cã kiÕn thøc, tr×nh ®é nhÊt ®Þnh nhÊt lµ trong lÜnh vùc gi¸o dôc. 4. Gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Gi¶i ph¸p huy ®éng nhanh nhÊt vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ nhµ n­íc cho phÐp c¸c ngµnh, c¸c ®¬n vÞ thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi chñ ®éng më réng quan hÖ giao l­u quèc tÕ víi n­íc ngoµi t¹o nguån vay ODA vµ c¸c nguån viÖn trî kh«ng hoµn l¹i. Mçi ®¬n vÞ cã thÓ kÕt nghÜa víi ®¬n vÞ ë n­íc ngoµi ®Ó tõ ®ã më réng tri thøc vµ khai th¸c c¸c nguån hîp t¸c, liªn kÕt n­íc ngoµi. Víi gi¸o dôc- ®µo t¹o - Hîp t¸c víi c¸c chuyªn gia vµ c¸c c¬ së ®µo t¹o cña n­íc ngoµi trong viÖc x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y - Cã chÝnh s¸ch ®éng viªn ViÖt kiÒu ë n­íc ngoµi d­íi c¸c lÜnh vùc l­u chuyÓn vèn vÒ ®Çu t­ liªn doanh, nhËn ®ì ®Çu häc sinh, sinh viªn lËp ra quü tõ thiÖn. - KhuyÕn khÝch c¸c tr­êng ®¹i häc trong n­íc nhËn häc sinh n­íc ngoµi hoÆc khuyÕn khÝch chÝnh sinh viªn ta ®i häc tù tóc hay nhµ n­íc cÊp häc bæng cho nh÷ng ng­êi häc giái. -Khai th¸c c¸c kh¶ n¨ng cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi vµo c«ng t¸c ®µo t¹o ®éi ngò chuyªn gia c¸n bé kü thuËt cña chóng ta, h×nh thøc ®µo t¹o th«ng qua c¸c hîp ®ång gi÷a c¸c bªn. Víi y tÕ -Tranh thñ h¬n n÷a nguån tµi trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ bæ sung vèn ®Çu t­ ®æi míi trang thiÕt bÞ theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn cã ®Ó phôc vô tèt h¬n c«ng t¸c kh¸m søc khoÎ cho nh©n d©n vµ c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia. - Tranh thñ tµi trî ®Ó ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé y tÕ cã ®ñ phÈm chÊt, chuyªn m«n vµ y ®øc theo kÞp nÒn y häc tiªn tiÕn cña c¸c n­íc. - Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, tranh thñ vèn c«ng nghÖ gãp phÇn c¶i thiÖn tèt viÖc kh¸m ch÷a bÖnh. - X©y dùng c¬ së d÷ liÖu ®ñ tin cËy vµ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu cÇn thiÕt cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch ®iÒu phèi nguån viÖn trî n­íc ngoµi, sè liÖu ph¶i ®­îc cËp nhËt kÞp thêi nh»m ®¸p øng nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt trong viÖc khai th¸c vµ sö dông viÖn trî. 5. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n cña c¬ së h¹ tÇng x· héi Trong ®iÒu kiÖn ®Êt n­íc ta nguån lùc h¹n chÕ cÇn thiÕt ph¶i cã kÕ ho¹ch sö dông vèn ®ã theo ®óng môc ®Ých, hîp lý cã hiÖu qu¶ tiÕt kiÖm. - X¸c ®Þnh c¸c thø tù ­u tiªn trong viÖc sö dông vèn ®Çu t­ cho c¸c ngµnh thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi, cô thÓ h¬n n÷a trong tõng ngµnh trong ®iÒu kiÖn nguån vèn cho ®Çu t­ kh«ng thÓ t¨ng tr­ëng nhanh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. ¦u tiªn cho nh÷ng lÜnh vùc träng t©m träng ®iÓm tr¸nh ®Çu t­ dµn tr¶i. - Thùc hiÖn tiÕt kiÖm chèng l·ng phÝ nhÊt lµ kh«ng chi phÇn lín ng©n s¸ch cho bé m¸y hµnh chÝnh, hay trong mua s¾m thiÕt bÞ kh«ng cÇn thiÕt - Hoµn thiÖn c¸c ph­¬ng thøc qu¶n lý c¸c nguån vèn gåm: nguån ng©n s¸ch nhµ n­íc, nguån ODA, nguån tõ häc phÝ trong gi¸o dôc vµ viÖn phÝ trong y tÕ. Yªu cÇu c¸c c¬ quan cã chøc tr¸ch ph¶i tu©n thñ theo c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh hiÖn hµnh th«ng qua c¸c kh©u lËp kÕ ho¹ch ph©n bæ tæ chøc ®iÒu phèi kiÓm tra viÖc thùc hiÖn sö dông c¸c nguån vèn ®ã. - T¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra tµi chÝnh trong ngµnh y tÕ, ngµnh gi¸o dôc còng nh­ c¸c ngµnh kh¸c thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi trong viÖc qu¶n lý vèn ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n còng nh­ thu th­êng xuyªn. KiÓm tra th­êng xuyªn c«ng t¸c tµi chÝnh trong c¸c kh©u: dù to¸n, chÊp hµnh dù to¸n hµng n¨m trong gi¸o dôc y tÕ. - N©ng cao n¨ng lùc sö dông vèn vay ODA cho ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi. X©y dùng vµ qu¶n lý ODA gi¸o dôc, y tÕ nh»m thùc hiÖn gi¶i ng©n ®óng tiÕn ®é. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh cÇn lång ghÐp c¸c dù ¸n trong n­íc ®Ó sö dông hiÖu qu¶ vèn vay vµ quan träng h¬n lµ n©ng cao tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cña c¸n bé ViÖt nam trong thùc hiÖn vµ qu¶n lý dù ¸n tµi trî. 6. Mét vµi kiÕn nghÞ kh¸c 6.1. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ n­íc “§¶ng l·nh ®¹o, nhµ n­íc qu¶n lý, nh©n d©n lµm chñ” lµ quan ®iÓm xuyªn suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc ®iÒu nµy ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh trong c¸c v¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng. LÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng h¹ x· héi lµ do nhµ n­íc trùc tiÕp qu¶n lý do tÝnh chÊt cña nã quy ®Þnh. VËy ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông ng©n s¸ch nhµ n­íc dµnh cho lÜnh vùc nµy ngoµi viÖc ph©n phèi c«ng b»ng hîp lý cßn cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra sö dông ng©n s¸ch ®ã. C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp chi tiªu, c¸c Bé, ngµnh chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chi vµ qu¶n lý ng©n s¸ch. CÇn thiÕt ph¶i cã kÕ ho¹ch kiÓm tra, duyÖt quyÕt to¸n thu chi ®Æc biÖt lµ trong c¸c dù ¸n ®Çu t­ TiÕp tôc hoµn chØnh hÖ thèng ph¸p luËt trong c¸c ngµnh thuéc hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi, ®iÒu chØnh hÖ thèng luËt gi¸o dôc, luËt y tÕ,…Song song víi t¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ khuyÕn khÝch, ­u ®·i ®èi víi ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Bé gi¸o dôc- ®µo t¹o, Bé y tÕ... cïng c¸c c¬ së phèi hîp víi c¬ quan tµi chÝnh kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ph©n bæ kÕ ho¹ch ng©n s¸ch, chi ng©n s¸ch 6.2. VÒ nguån lùc Thùc tÕ cho thÊy tr×nh ®é cña ®éi ngò nµy cßn rÊt h¹n chÕ ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®Æt ra. CÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch cô thÓ trong viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý dù ¸n trong lÜnh vùc nµy. Yªu cÇu c¸c ban qu¶n lý dù ¸n hµng th¸ng, hµng quý ph¶i tæ chøc më c¸c líp tËp huÊn, nghiÖp vô kÞp thêi rót kinh nghiÖm vµ chÊn chØnh c¸c tr­êng hîp c¸ nh©n trong ban qu¶n lý dù ¸n cã tr×nh ®é nghiÖp vô thÊp, hoÆc ý thøc chÊp hµnh kû luËt kÐm - Tæ chøc c¸c c¸n bé cña nhãm cã n¨ng lùc ®i tham quan c«ng t¸c häc tËp kinh nghiÖm ë trong vµ ngoµi n­íc hoÆc ë c¸c dù ¸n cã tÝnh chÊt t­¬ng tù - Cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®éi ngò chuyªn ngµnh vÒ y tÕ, gi¸o dôc vÒ tr×nh ®é qu¶n lý dù ¸n tæ chøc thùc hiÖn ®Çu t­, thÈm ®Þnh dù ¸n, quyÕt to¸n dù ¸n ®Çu t­ 6.3. VÒ h×nh thøc thu hót vèn ®Çu t­ t­ nh©n Cho phÐp t­ nh©n tham gia vµo ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng x· héi nh­ trong hÖ thèng gi¸o dôc, y tÕ, cho phÐp x©y dùng c¸c bÖnh viÖn t­ nh©n, x©y dùng c¸c tr­êng d©n lËp, t­ thôc... th«ng qua c¸c biÖn ph¸p sau: Cho phÐp huy ®éng mäi nguån vèn ®Çu t­ tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ mäi c¸ nh©n ®Ó x©y dùng c¸c c¬ së y tÕ, ®­îc t­ nh©n còng nh­ c¸c tr­êng häc t­ cho phÐp vay ng©n hµng víi l·i suÊt ­u ®·i ®Ó ®Çu t­ cho lÜnh vùc nµy Cho phÐp c«ng nh©n viªn chøc nhµ n­íc gãp vèn thµnh lËp c¸c c¬ së y tÕ Cho phÐp c¸ nh©n, tæ chøc n­íc ngoµi ®­îc kinh doanh hµnh nghÒ thuéc c¸c lÜnh vùc thuéc c¬ së h¹ tÇng x· héi: më phßng kh¸m, ®Çu t­ x©y dùng bÖnh viÖn, x©y dùng tr­êng häc nh­ng trong khu«n khæ ph¸p luËt quy ®Þnh cña nhµ n­íc 6.4. C¬ chÕ chÝnh s¸ch CÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch hay khung ph¸p lý t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t­ yªn t©m ®Çu t­ vµo lÜnh vùc c¬ së h¹ tÇng x· héi . §Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¸c ®Þa ph­¬ng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp ®Êt mÆt b»ng, gi¶i phãng mÆt b»ng... vµ viÖc ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng ph¶i do ®Þa ph­¬ng ®¶m nhiÖm. KÕt luËn Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi võa lµ nguyªn nh©n, võa lµ kÕt qu¶ cña t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. §Çu t­ cho c¸c lÜnh vùc cña c¬ së h¹ tÇng x· héi nh»m n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, n©ng cao tr×nh ®é, t­ duy, kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp, tr×nh ®é d©n trÝ…phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt x· héi. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhu cÇu vÒ chÊt l­îng nguån nh©n lùc - lùc l­îng lao ®éng - ngµy cµng t¨ng. §Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi gióp ViÖt Nam thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn l­îc mµ §¹i héi §¶ng IX ®Ò ra, phÊn ®Êu tíi n¨m 2020 c¬ b¶n ®­a ®Êt n­íc trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp. CÇn ph¶i khai th¸c vµ sö dông nhiÒu nguån lùc kh¸c nhau phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. ViÖc huy ®éng vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi ph¶i ®­îc c©n nh¾c, xem xÐt cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn c¸c nguån lùc tµi chÝnh cña ®Êt n­íc cßn h¹n hÑp. VÊn ®Ò ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi lµ mét vÊn ®Ò lín kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ngay ®­îc, mµ cÇn ph¶i cã thêi gian. Trong giai ®o¹n hiÖn nay ng©n s¸ch Nhµ n­íc vÉn lµ nguån ®Çu t­ chñ yÕu cho c¬ së h¹ tÇng x· héi ë ViÖt Nam. Nh­ng còng rÊt cÇn thiÕt cã sù tham gia cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp vµ toµn thÓ x· héi. Chñ tr­¬ng x· héi ho¸ c¸c lÜnh vùc cña c¬ së h¹ tÇng x· héi, trong ®ã cã x· héi ho¸ c¸c nguån lùc ®Çu t­ lµ phï hîp víi ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hiÖn t¹i còng nh­ trong chiÕn l­îc l©u dµi. §©y lµ mét ®Ò tµi lín, ®Ò cËp tíi mét vÊn ®Ò t­¬ng ®èi phøc t¹p nh­ng ®­îc nghiªn cøu trong thêi gian kh¸ ng¾n, do ®ã luËn v¨n chØ ®Ò cËp tíi nh÷ng g× c¬ b¶n nhÊt cña vÊn ®Ò huy ®éng vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng x· héi. Hy väng luËn v¨n sÏ gãp phÇn lµm râ nh÷ng v­íng m¾c cña lÜnh vùc quan träng nµy. tµi liÖu tham kh¶o *********************** T¹p chÝ: T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn sè 10/1996. T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn sè 36/2000. T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù b¸o sè 5/1999, sè 9/1999 T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù b¸o sè 4/2000, sè9/2000, sè10+11/2000. T¹p chÝ Con sè vµ Sù kiÖn sè 5/1999, sè6/2000 Th«ng tin kinh tÕ x· héi sè 5/1997, sè 36(29/9/2000). Tµi liÖu nghiªn cøu: “Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc”. §Ò tµi nghiªn cøu cÊp Bé-ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn - Bé KH&§T. “C¬ së khoa häc cña mét sè vÊn ®Ò trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n­íc ta ®Õn n¨m 2010-2020”. §Ò tµi nghiªn cøu cÊp nhµ n­íc -ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn - Bé KH&§T. Kû yÕu to¹ ®µm khoa häc "C¬ së khoa häc h×nh thµnh hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng x· héi trong qu¸ tr×nh CNH-H§H”. Ban nguån nh©n lùc & X· Héi - ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn - Bé KH&§T. ViÖt Nam nghiªn cøu tµi chÝnh cho Gi¸o dôc - Ng©n hµng thÕ giíi-Phßng Dù ¸n nguån nh©n lùc - Vô quèc gia I. S¸ch tham kh¶o: DÞch vô x· héi c¬ b¶n ë ViÖt Nam. Kinh tÕ ph¸t triÓn- Khoa Kinh tÕ ph¸t triÓn -Tr­êng §HKTQD. Kinh tÕ ®Çu t­ - Khoa Kinh tÕ ®Çu t­ -Tr­êng §HKTQD. 35 n¨m ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn - Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia. 5. ViÖt Nam- Qu¶n lý tèt h¬n nguån lùc nhµ n­íc ®¸nh gi¸ chi tiªu c«ng 2000. B¸o c¸o cña nhãm c«ng tac chung gi÷a ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ c¸c nhµ t¹i trî vÒ §¸nh gi¸ chi tiªu c«ng. 6. Niªn gi¸m thèng kª n¨m 1997, 1998, 1999,2000 -Nhµ xuÊt b¶n thèng kª Môc lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docPhương hướng và giải pháp bảo đảm vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng xã hội ở Việt nam giai đoạn 2001-2010.DOC
Luận văn liên quan