Đề tài Thực trạng kiểm toán tài sản cố định do công ty TNHH kiểm toán và tư vấn tài chính quốc tế IFC thực hiện

6) (%) 70.37 51.11 11 - Tû suÊt tù tµi trî (7/5) (%) 341.56 248.85 B¶ng 5: C¸c tû suÊt tµi chÝnh Th«ng qua ph©n tÝch s¬ bé, KTV ®¸nh gi¸ C«ng ty ABC cã t×nh h×nh tµi chÝnh t­¬ng ®èi tèt, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty ®¶m b¶o cho sù ho¹t ®éng liªn tôc cña C«ng ty trong thêi gian tíi còng nh­ n¨m tµi chÝnh võa qua. 1.2.4. §¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ rñi ro tiÒm tµng IFC ®¸nh gi¸ rñi ro tiÒm tµng cho tõng lo¹i kh¸ch hµng cã thÓ gÆp ph¶i, môc ®Ých nh»m ®Þnh h­íng cho cuéc KiÓm to¸n vµ h­íng tíi c¸c vÊn ®Ò träng t©m cã ¶nh h­ëng träng yÕu tíi cuéc KiÓm to¸n. Theo ®¸nh gi¸ ban ®Çu rñi ro tiÒm tµng cã thÓ x¶y ra ®èi víi C«ng ty ABC nh­ sau: - ChÞu ¶nh h­ëng cña c¹nh tranh. - Lµ C«ng ty x©y l¾p, nªn lµm viÖc theo mïa vô nªn ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh vµ g©y ø ®äng vèn. - LuËt ph¸p vµ c¸c chÝnh s¸ch nhµ n­íc ch­a æn ®Þnh. - Cã thÓ bÞ hao hôt mÊt m¸t vµ nh÷ng rñi ro do tù nhiªn nh­ b·o lôt. 1.2.5. X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu KiÓm to¸n träng t©m vµ ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn KiÓm to¸n Cuéc KiÓm to¸n do IFC thùc hiÖn ®èi víi C«ng ty ABC nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau: - Gãp phÇn gióp BG§ C«ng ty hoµn thµnh BCTC n¨m 2003 theo ®óng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. - X¸c nhËn tÝnh trung thùc, hîp lý vµ tu©n thñ cña BCTC cho n¨m tµi chÝnh kÕt thóc ngµy 31/12/2004. - Gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c kÕ to¸n vµ cung cÊp cho BG§ cña C«ng ty nh÷ng th«ng tin ®¸ng tin cËy vÒ viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh, kinh doanh, nh÷ng tån t¹i yÕu kÐm cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty. - Tuú thuéc vµo tõng kh¸ch hµng mµ IFC cã ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn kh¸c nhau. Víi C«ng ty ABC, C«ng ty IFC tiÕp cËn c¸c kho¶n môc tiÒn mÆt, hµng tån kho, TSC§. 1.2.6. Dù kiÕn nhãm tr­ëng vµ thêi gian thùc hiÖn ViÖc lùa chän nhãm tr­ëng vµ thõi gian thùc hiÖn cuéc KiÓm to¸n gi÷ vai trß rÊt quan träng, nã ®¶m b¶o cho cuéc KiÓm to¸n ®¹t chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt víi møc phÝ thÊp nhÊt cã thÓ chÊp nhËn. §iÒu nµy ®­îc BG§ C«ng ty IFC lùa chän rÊt cÈn thËn trong mçi cuéc KiÓm to¸n. Qua ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh, møc ®é rñi ro tiÒm tµng, HTKSNB vµ môc tiªu KiÓm to¸n, BG§ IFC quyÕt ®Þnh dù kiÕn nhãm tr­ëng, sè l­îng ng­êi vµ thêi gian ®Ó hoµn thµnh cuéc KiÓm to¸n t¹i C«ng ty ABC nh­ sau: nhãm tr­ëng lµ KTV QRS víi tr×nh ®é chuyªn m«n cao cÊp nhµ n­íc (cã chøng chØ CPA) cïng víi 2 KTV, 1 trî lý KiÓm to¸n víi thêi gian KiÓm to¸n lµ mét tuÇn (tøc 7 ngµy). Trong ®ã phÇn hµnh TSC§ do QRS thùc hiÖn. Tr­ëng nhãm KiÓm to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Ban gi¸m ®èc IFC vµ Ban gi¸m ®èc cña ABC vÒ sù thµnh c«ng còng nh­ chÊt l­îng cuéc KiÓm to¸n vµ cã tr¸ch nhiÖm lËp kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ vµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n. 1.3. LËp kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ vµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n NÕu nh­ kÕ ho¹ch chiÕn l­îc lµ giai ®o¹n ®Çu gióp KTV cã ®­îc sù hiÓu biÕt kh¸i qu¸t vÒ kh¸ch hµng vµ ®­a ra ®­îc chiÕn l­îc KiÓm to¸n th× kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ sÏ gióp KTV chi tiÕt ho¸ c¸c c«ng viÖc theo c¸c phÇn hµnh cô thÓ vµ viÖc bè trÝ nh©n sù chÞu tr¸ch nhiÖm cho tõng phÇn hµnh ®ã. §èi víi phÇn hµnh TSC§ th× kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ vµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n ®­îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: LËp kÕ ho¹ch vµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n tµi s¶n cè ®Þnh Môc tiªu KiÓm to¸n vµ ph©n tÝch s¬ bé vÒ phÇn hµnh TSC§ §¸nh gi¸ träng yÕu vµ rñi ro KiÓm to¸n tµi s¶n cè ®Þnh §¸nh gi¸ HÖ thèng KSNB ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh ThiÕt kÕ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n KiÓm to¸n tµi s¶n cè ®Þnh S¬ ®å 8: C¸c c«ng viÖc cô thÓ trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ vµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n 1.3.1. Môc tiªu KiÓm to¸n vµ ph©n tÝch s¬ bé vÒ phÇn hµnh TSC§ Sau khi nghiªn cøu ®Çy ®ñ vÒ kh¸ch hµng, KTV ®­a ra c¸c môc tiªu KiÓm to¸n TSC§ (b¶ng 6) Víi môc tiªu KiÓm to¸n ®Æc thï ®· x¸c ®Þnh cïng víi viÖc xem xÐt c¸c BCTC cña ABC, KTV nhËn thÊy TSC§ cña C«ng ty trong n¨m t¨ng 642.217.111 vµ kh«ng cã tµi s¶n gi¶m. Th«ng qua c¸c tµi liÖu liªn quan, KTV nhËn thÊy TSC§ cña C«ng ty t¨ng do mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ lµ chñ yÕu vµ thuª tµi chÝnh. Sù t¨ng TSC§ nµy cho thÊy ABC ®Çu t­ nhiÒu h¬n vµo m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh cung cÊp.Tõ ®ã, KTV ®­a ra kÕt luËn ban ®Çu lµ kh«ng cã nh÷ng sai ph¹m träng yÕu nªn cã thÓ giíi h¹n viÖc kh¶o s¸t më réng. Môc ®Ých cña ph©n tÝch s¬ bé vÒ TSC§ gióp KTV x¸c ®Þnh ®­îc c¸c thñ tôc KiÓm to¸n träng t©m, ®­a ra ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t toµn bé BCTC vµ khoanh vïng cã nhiÒu kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro. Môc tiªu KiÓm to¸n chung Môc tiªu KiÓm to¸n ®Æc thï víi phÇn hµnh TSC§ 1. TÝnh hiÖn h÷u TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ kh¸c cã thùc sù tån t¹i 2. Së h÷u TSC§ cã thuéc vÒ doanh nghiÖp, doanh nghiÖp sö dông TSC§ trong ho¹t ®éng cña m×nh hay kh«ng? 3. TÝnh ®Çy ®ñ - C¸c yÕu tè ®­îc tÝnh vµo TSC§ ph¶i cã ®ñ c¸c tiªu chuÈn ®¸p øng lµ TSC§; viÖc b¸n vµ xuÊt, c¸c kho¶n lîi Ých thu ®­îc hay thÊt thu mµ ho¹t ®éng nµy mang l¹i ®­îc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ. - ViÖc x¸c ®Þnh khÊu hao vµ ghi chÐp vµo sæ s¸ch kÕ to¸n ph¶i ®Çy ®ñ cho tÊt c¶ tµi s¶n theo quy ®Þnh. 4. TÝnh chÝnh x¸c - Gi¸ trÞ ghi vµo Nguyªn gi¸ TSC§ ph¶i chÝnh x¸c vµ kh«ng bao gåm c¸c yÕu tè ph¶i ghi vµo chi phÝ. - KhÊu hao TSC§ cã ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c theo ®óng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh hay kh«ng? 5. Tr×nh bµy vµ ph©n lo¹i TSC§ cã ®­îc ph©n lo¹i vµ miªu t¶ mét c¸ch chÝnh x¸c hay kh«ng? VÒ nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. 6. TÝnh hîp lý chung - Thêi gian tÝnh khÊu hao TSC§ Ên ®Þnh cho tµi s¶n lµ hîp lý, tu©n thñ theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh. - ViÖc mua s¾m, ®iÒu chuyÓn, thanh lý TSC§ ®Òu ®­îc phª chuÈn hîp lý. 7. TÝnh nhÊt qu¸n Ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao trong kú ph¶i nhÊt qu¸n B¶ng 6: C¸c môc tiªu KiÓm to¸n TSC§ 1.3.2. §¸nh gi¸ träng yÕu vµ rñi ro ®èi víi kho¶n môc TSC§ Trong c¸c tr­êng hîp chung, IFC x¸c ®Þnh møc träng yÕu dùa vµo chØ tiªu Lîi nhuËn tr­íc thuÕ, Doanh thu, Tµi s¶n l­u ®éng vµ §Çu t­ ng¾n h¹n. Tuú vµo tõng cuéc KiÓm to¸n, KTV lùa chän nh÷ng chØ tiªu ®Ó x¸c ®Þnh møc träng yÕu cho phï hîp. STT ChØ tiªu Møc ®é träng yÕu (%) Tèi thiÓu Tèi ®a 1 Doanh thu 0.4 0.8 2 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 4 8 3 TSL§ vµ §TNH 1.5 3 4 Nî ng¾n h¹n 1.5 2 5 Tæng tµi s¶n 0.8 1 B¶ng 7: B¶ng vÒ tû lÖ träng yÕu theo tõng chØ tiªu cña IFC §èi víi C«ng ty ABC lµ mét C«ng ty ®iÓn h×nh vÒ doanh nghiÖp x©y l¾p nªn møc ®é träng yÕu ®­îc x¸c ®Þnh c¨n b¶n dùa vµo chØ tiªu tæng tµi s¶n vµ hµng tån kho. Tuy nhiªn, trong phÇn nµy t¸c gi¶ chØ ®i nghiªn cøu riªng vÒ phÇn hµnh TSC§ nªn viÖc x¸c ®Þnh kh«ng ®­îc nªu ë ®©y. Sau khi cã ®­îc nh÷ng ­íc tÝnh ban ®Çu vÒ møc träng yÕu KTV tiÕn hµnh ph©n bæ ­íc tÝnh nµy cho tõng kho¶n môc trªn BCTC (th­êng lµ BC§KT). §iÒu nµy sÏ gióp KTV lËp kÕ ho¹ch vµ thu thËp nh÷ng b»ng chøng thÝch hîp. Riªng ®èi víi kho¶n môc TSC§ lu«n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ träng yÕu vµ cã rñi ro tiÒm tµng ë møc trung b×nh (cã thÓ lµ khai khèng, khai thõa, khai thiÕu, víi khÊu hao TSC§ th× trÝch khÊu hao thõa, trÝch v­ît), do vËy khi ®i vµo thùc hiÖn, KTV tiÕn hµnh kiÓm tra 100% chøng tõ sæ s¸ch ®èi víi C«ng ty ABC. 1.3.3. §¸nh gi¸ HTKSNB ë giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch chiÕn l­îc, viÖc t×m hiÓu vÒ HTKSNB chØ mµng tÝnh chÊt s¬ l­îc nh»m môc ®Ých tiÕp cËn víi kh¸ch hµng th× trong phÇn nµy KTV tiÕn hµnh thùc hiÖn thu thËp th«ng tin liªn quan vÒ HTKSNB ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc ®¸nh gi¸ còng nh­ sÏ lµm c¨n cø thÝch hîp cho viÖc thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm sau nµy. ViÖc ®¸nh gi¸ HTKSNB ®­îc IFC thùc hiÖn d­íi h×nh thøc b¶ng c©u hái. D­íi ®©y lµ B¶ng c©u hái vÒ HTKSNB ®èi víi ABC: IFC Tªn kh¸ch hµng : C«ng ty ABC Ngµy thùc hiÖn 25/2/2005 Kho¶n môc : T×m hiÓu HTKSNB Ng­êi thùc hiÖn DEF STT DiÔn gi¶i Kh«ng ¸p dông Cã Kh«ng A Tæng qu¸t 1 Toµn bé c¸c ghi chÐp kÕ to¸n ®­îc cËp nhËt hµng ngµy vµ lËp B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh hµng th¸ng kh«ng? v 2 C¸c ghi chÐp cã ®­îc duyÖt bëi l·nh ®¹o hay kh«ng? v 3 TÊt c¶ c¸c chøng tõ cã ®­îc duyÖt bëi l·nh ®¹o hay kh«ng? v 4 Ban l·nh ®¹o cã rµ so¸t c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm theo ®Þnh kú hay kh«ng? v 5 C«ng ty cã quy ®Þnh c¸c c¸n bé chñ chèt ph¶i nghØ phÐp hµng n¨m kh«ng? v 6 Nh©n viªn kÕ to¸n cã ®­îc ®µo t¹o qua tr­êng líp chÝnh quy kh«ng? v 7 C«ng viÖc cña nh÷ng ng­êi nghØ phÐp cã ®­îc ng­êi kh¸c ®¶m nhiÖm thay kh«ng? v Ng­êi kiÓm tra: Tr­ëng phßng: Ban gi¸m ®èc: B¶ng 8: TrÝch giÊy tê lµm viÖc cña KTV vÒ ®¸nh gi¸ HTKSNB Qua b¶ng ph©n tÝch c©u hái ë trªn HTKSNB cña ABC ®­îc ®¸nh gi¸ lµ tin cËy vµ rñi ro kiÓm so¸t ë møc trung b×nh, v× vËy ®èi víi C«ng ty ABC, KTV t¨ng c­êng thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t ®ång thêi thu hÑp c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n. Sau ®ã, KTV x©y dùng mét kÕ ho¹ch chi tiÕt vµ göi cho kh¸ch hµng mét b¶n, l­u t¹i hå s¬ KiÓm to¸n nh»m phôc vô cho cuéc KiÓm to¸n sau nµy. 1.3.4. Ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n TSC§ Ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n TSC§ ®­îc IFC thùc hiÖn cho mäi cuéc KiÓm to¸n, trong ®ã x¸c ®Þnh néi dung, lÞch tr×nh vµ ph¹m vi cña c¸c thñ tôc thÝch hîp ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ. Träng t©m KiÓm to¸n cÇn thiÕt dùa vµo tõng kho¶n môc, tõng bé phËn ®­îc KiÓm to¸n. Sau ®©y lµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n phÇn hµnh TSC§ ®­îc thùc hiÖn bëi IFC: STT Thñ tôc KiÓm to¸n Ng­êi thùc hiÖn Tham chiÕu Víi TSC§ h÷u h×nh I KiÓm tra hÖthèng kiÓm so¸t 1 KiÓm tra c¸c quy chÕ qu¶n lý TSC§: Thñ tôc mua s¾m ®Çu t­, b¶o qu¶n, sö dông, thanh lý. 2 Xem xÐt chÝnh s¸ch h¹ch to¸n kÕ to¸n TSC§ cña C«ng ty: Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, ph­¬ng ph¸p khÊu hao, tû lÖ khÊu hao. 3 Thu thËp, lËp vµ cËp nhËt c¸c v¨n b¶n vÒ HTKSNB (lËp s¬ ®å tæ chøc b»ng h×nh vÏ hoÆc b»ng ghi chÐp), chÝnh s¸ch vµ quy tr×nh kiÓm so¸t, tr×nh tù tõ viÖc lËp kÕ ho¹ch mua TSC§, thu thËp giÊy b¸o gi¸, mua TSC§, bµn giao sö dông vµ b¶o qu¶n, trÝch khÊu hao ®Õn thanh lý TSC§. ViÖc thu thËp cÇn bao gåm c¶ viÖc thanh to¸n mua b¸n TSC§. Chän mét sè nghiÖp vô mua b¸n TSC§ vµ kiÓm tra xem c¸c nghiÖp vô nµy cã tu©n thñ HTKSNB tõ khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh mua b¸n cho ®Õn khi thu håi thanh lý TSC§. ViÖc kiÓm tra ph¶i ghi chÐp l¹i trªn GiÊy tê lµm viÖc (WP). Ghi chÐp c¸c sai sãt ®­îc ph¸t hiÖn trªn WP. KÕt luËn vÒ HTKSNB. II Ph©n tÝch so¸t xÐt 1 X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu tû suÊt ®Çu t­: Nguyªngi¸ TSC§/Tæng tµi s¶n. 2 Ph©n tÝch hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n: Nguyªn gi¸ TSC§/Doanh thu hoÆc Lîi nhuËn rßng. 3 So s¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ n¨m nay so víi n¨m tr­íc. III KiÓm tra chi tiÕt 1 LËp tê tæng hîp theo tõng nhãm TSC§ (nhµ x­ëng vµ vËt kiÕn tróc, m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, trang thiÕt bÞ v¨n phßng, ®å gç vµ ®å trang trÝ). Tê tæng hîp còng ph¶n ¸nh sè d­ ®Çu kú vµ sè cuèi kú cña nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ, gi¸ trÞ cßn l¹i vµ t¨ng gi¶m TSC§ h÷u h×nh, v« h×nh. 2 KiÓm tra nguyªn gi¸ TSC§ §èi chiÕu sè d­ ®Çu kú trªn BCTC víi B¸o c¸o KiÓm to¸n n¨m tr­íc. KiÓm tra viÖc ph©n lo¹i c¸c TSC§ theo c¸c tiªu thøc cã phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña luËt ph¸p. ViÖc kiÓm tra bao gåm viÖc lËp sè d­ nguyªn gi¸ TSC§ theo chñng lo¹i, nhãm. KiÓm tra vµ ®èi chiÕu chi tiÕt sè ph¸t sinh t¨ng trong n¨m cña tõng nhãm vµ lo¹i TSC§ víi c¸c chøng tõ gèc. Bao gåm ®èi chiÕu víi kÕ ho¹ch vµ thñ tôc mua s¾m TSC§. C¸c chøng tõ gèc ph¶i ®­îc kiÓm tra: Ngµy mua s¾m; Néi dung; Nguyªn gi¸: Gi¸ mua vµ chi phÝ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt ch¹y thö; M· sè cña nhµ s¶n xuÊt, m· hiÖu vµ tªn TSC§; ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ; Phª duyÖt mua s¾m (phiÕu chi, ho¸ ®¬n). §èi víi c¸c c«ng tr×nh XDCB, bé hå s¬ chøng tõ ph¶i bao gåm: hå s¬ dù thÇu, th«ng b¸o tróng thÇu, nhËt ký c«ng tr×nh, biªn b¶n nghiÖm thu, biªn b¶n bµn giao sö dông dù to¸n, quyÕt to¸n, phª duyÖt quyÕt to¸n. ViÖc kiÓm tra ph¶i bao gåm viÖc xem xÐt ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i vµ ghi chÐp h¹ch to¸n TSC§ vÒ XDCB, xem xÐt tÝnh tu©n thñ vµ c¸c quy ®Þnh vÒ lÜnh vùc XDCB cña Nhµ n­íc, tÝnh logic vÒ ngµy th¸ng cña c¸c hå s¬. §èi víi nh÷ng tµi s¶n söa ch÷a lín hoÆc thay thÕ c¸c bé phËn cña TSC§, viÖc kiÓm tra sÏ ph¶i ®èi chiÕu víi viÖc h¹ch to¸n ghi chÐp phÇn khÊu hao cã liªn quan. KiÓm tra c¸c TSC§ ®­îc biÕu tÆng, bao gåm kiÓm tra c¸c thñ tôc liªn quan (c¸c kho¶n thuÕ, ®¸nh gi¸ l¹i vµ ghi chÐp h¹ch to¸n). §èi chiÕu mét sè nghiÖp vô thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt hay tiÒn göi ng©n hµng vÒ viÖc mua s¾m TSC§. §èi chiÕu víi tµi kho¶n ph¶i tr¶ h¹ch to¸n mua s¾m TSC§. §èi chiÕu víi c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh chi phÝ XDCB dë dang ®èi víi c«ng tr×nh XDCB hoµn thµnh. 3 KiÓm tra thùc tÕ hiÖn tr¹ng TSC§ KiÓm tra c¸c sè ph¸t sinh t¨ng gi¶m ®· ®­îc ghi chÐp trªn sæ theo dâi TSC§. §èi chiÕu viÖc ghi chÐp trªn sæ s¸ch víi B¸o c¸o KiÓm to¸n n¨m tr­íc. Rµ so¸t biªn b¶n kiÓm kª TSC§ cuèi kú KiÓm to¸n tr­íc. Tham gia kiÓm kª thùc tÕ TSC§ t¹i thêi ®iÓm cuèi kú. §èi chiÕu kÕt qu¶ kiÓm kª víi sæ s¸ch. Trong tr­êng hîp kh«ng tham gia kiÓm kª cuèi kú, KTV cÇn c©n nh¾c vµ yªu cÇu kiÓm tra t¹i ngµy KiÓm to¸n, lËp biªn b¶n kiÓm tra vµ ®èi chiÕu suy ra TSC§ thùc tÕ cña kh¸ch hµng t¹i ngµy lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. §èi víi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña c¸c giÊy tê ®¨ng ký xe, biÓn kiÓm so¸t vµ c¸c giÊy tê vÒ b¶o hiÓm. 4 KiÓm tra nh­îng b¸n, thanh lý TSC§ KiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc h¹ch to¸n vµ ghi chÐp thanh lý nh­îng b¸n TSC§ theo tõng chñng lo¹i vµ nhãm TSC§. KiÓm tra c¸c kÕ ho¹ch vµ biªn b¶n phª duyÖt viÖc nh­îng b¸n, thanh lý TSC§, biªn b¶n ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ cßn l¹i TSC§. Xem xÐt lý do hîp lý vÒ viÖc thanh lý nh­îng b¸n TSC§. Biªn b¶n thanh lý nh­îng b¸n TSC§, biªn b¶n bµn giao TSC§. KiÓm tra viÖc ghi gi¶m nguyªn gi¸ vµ khÊu hao luü kÕ. KiÓm tra viÖc ghi chÐp h¹ch to¸n l·i lç tõ thanh lý nh­îng b¸n TSC§, bao gåmc¶ tÝnh tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c vµ quy ®Þnh cña luËt ph¸p vÒ viÖc thanh lý nh­îng b¸n. TÝnh to¸n l¹i c¸c kho¶n l·i hay lç vÒ thanh lý nh­îng b¸n TSC§. §èi chiÕu víi c¸c tµi kho¶n vèn b»ng tiÒn hay c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c cho c¸c TSC§ nh­îng b¸n thanh lý. 5 KiÓm tra khÊu hao vµ tû lÖ khÊu hao §èi chiÕu sè d­ khÊu hao luü kÕ kú tr­íc víi sè d­ ®Çu kú. KiÓm tra nh÷ng thay ®æi trong chÝnh s¸ch khÊu hao. TÝnh to¸n l¹i c¸c sè ph¸t sinh t¨ng gi¶m trong kú. §èi chiÕu tæng gi¸ trÞ khÊu hao trong kú ®· tÝnh vµo B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, sè d­ chuyÓn vµo v¸o c¸o kÕ to¸n. KiÓm tra viÖc ghi t¨ng gi¶m khÊu hao luü kÕ do viÖc thanh lý nh­îng b¸n TSC§. KiÓm tra tû lÖ khÊu hao ¸p dông phï hîp víi luËt hiÖn hµnh (theo QuyÕt ®Þnh 106) hoÆc v¨n b¶n ®¨ng ký tû lÖ khÊu hao cô thÓ ®­îc phª duyÖt cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. NÕu tû lÖ khÊu hao thay ®æi, b¶o ®¶m r»ng sù thay ®æi ®ã ®­îc chøng minh lµ ®óng. 6 C¸c thñ tôc kh¸c KiÓm tra viÖc mua b¶o hiÓm tµi s¶n. So¸t xÐt vµ cËp nhËt c¸c TSC§ cho thuª, còng nh­ doanh thu vµ chi phÝ cho thuª. So¸t xÐt TK chi phÝ söa ch÷a, b¶o d­ìng xem chóng cã ®­îc ghi t¨ng TSC§ hay kh«ng. NÕu TSC§ ®­îc ®¸nh gi¸ l¹i, kiÓm tra b»ng chøng hoÆc biªn b¶n cña Ban gi¸m ®èc vÒ viÖc ®¸nh gi¸ l¹i. KiÓm tra c¸c Hîp ®ång thuª mua TSC§. KiÓm tra sù hiÖn h÷u cña TS ®Ó kh¼ng ®Þnh r»ng Kh¸ch hµng vÉn ®ang sö dông TS nµy; KiÓm tra chi phÝ thuª tµi chÝnh ®· tr¶ vµ thêi h¹n thuª; TÝnh to¸n l¹i gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña TS thuª tµi chÝnh vµ tiÒn tr¶ l·i trong kú; TÝnh to¸n l¹i khÊu hao cho tµi s¶n thuª tµi chÝnh; §èi chiÕu víi nh÷ng tµi s¶n kh«ng cßn thuª n÷a. So¸t xÐt c¸c biªn b¶n vµ Hîp ®ång vay cho c¸c kho¶n: C¸c cam kÕt vÒ vèn; ThÕ chÊp bÊt ®éng s¶n vµ thiÕt bÞ. X¸c ®Þnh xem cã tµi s¶n nµo bÞ cÇm cè hoÆc phong to¶ kh«ng. §¶m b¶o c¸c TSC§ ®i thuª ®· ®­îc tr×nh bµy hîp lý theo ®óng chuÈn mùc kÕ to¸n. KiÓm tra viÖc ph©n lo¹i tµi s¶n. KiÓm tra ph­¬ng ph¸p ph©n bæ khÊu hao cho tõng ®èi t­îng chi phÝ nh­: chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ qu¶n lý vµ chi phÝ b¸n hµng. IV KÕt luËn Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô träng yÕu vµ c¸c nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña t«i c¸c ghi chÐp kÕ to¸n vÒ TSC§ cña kh¸ch hµng lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c thñ tô KiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®­îc thùc hiÖn, ®­îc ghi chÐp trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc theo c¸c thñ tôc KiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®­a ra. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh­ c¸c kiÕn nghÞ ®· ®­îc nªu ra ®Ó ®­a vµo th­ qu¶n lý göi cho kh¸ch hµng. C¨n cø trªn c¸c c«ng viÖc KiÓm to¸n vµ c¸c quy tr×nh KiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin t­ëng kÕt luËn r»ng gi¸ trÞ cßn l¹i TSC§……….. cña C«ng ty trªn sæ s¸ch vµ B¸o c¸o kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy... ®Õn ngµy... KiÓm to¸n TSC§ v« h×nh vµ TSC§ kh¸c I KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t Xem xÐt chÝnh s¸ch kÕ to¸n TSC§ v« h×nh vµ TSC§ kh¸c cña C«ng ty: Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, ph­¬ng ph¸p khÊu hao, tû lÖ khÊu hao. Chän mét sè nghiÖp vô t¨ng, gi¶m TSC§ vµ kiÓm tra c¸c nghiÖp vô nµy cã tu©nthñ HTKSNB tõ khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh h×nh thµnh cho ®Õn khi thanh lý TSC§. ViÖc kiÓm tra ph¶i ghi chÐp l¹i trªn WP. Ghi chÐp c¸c sai sãt ®­îc ph¸t hiÖn trªn WP. KÕt luËn vÒ HTKSNB. II Ph©n tÝch so¸t xÐt 1 Ph©n tÝch tû träng cña TSC§ v« h×nh vµ TSC§ kh¸c trªn tæng TSC§. Xem xÐt ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, qu¶n lý vµ sö dông. So s¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ n¨m nay so víi n¨m tr­íc. III KiÓm tra chi tiÕt 1 LËp tê tæng hîp theo tõng lo¹i TSC§ v« h×nh vµ TSC§ kh¸c vµ ®èi chiÕu víi B¸o c¸o theo nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßng l¹i cña tõng lo¹i TSC§ kh¸c vµ TSC§ v« h×nh. Tê tæng hîp ph¶i ®¶m b¶o ph¶n ¸nh nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ, gi¸ trÞ cßn l¹i vµ t¨ng gi¶m TSC§ v« h×nh vµ TSC§ kh¸c. 2 Thu thËp b¶ng kª c¸c tµi s¶n v« h×nh ®èi chiÕu víi Sæ c¸i vµ B¸o c¸o tµi chÝnh. 3 C¸c kho¶n t¨ng tµi s¶n cã chøng tõ gèc ®Çy ®ñ, hîp lý. So¸t xÐt chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn t¨ng tµi s¶n v« h×nh vµ chÝnh s¸ch khÊu hao ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh hîp lý vµ nhÊt qu¸n víi kú kÕ to¸n tr­íc. 4 KhÊu hao ®­îc x¸c ®Þnh theo tû lÖ vµ ph­¬ng ph¸p hîp lý, nhÊt qu¸n. 5 C¸c sè d­ vµ c¸c chi phÝ liªn quan ®­îc ph¶n ¸nh vµ ph©n lo¹i hîp lý trªn B¸o c¸o tµi chÝnh. 6 KiÓm tra viÖc tÝnh khÊu hao trong n¨m vµ ®èi chiÕu sè khÊu hao vµo c¸c tµi kho¶n chi phÝ t­¬ng øng. 7 C¸c thñ tôc kh¸c - X¸c minh c¸c kho¶n ®Æt cäc vµ c¸c tµi s¶n lÆt vÆt kh¸c. - X¸c ®Þnh xem cã tµi s¶n nµo bÞ thÕ chÊp hay cã sù tranh chÊp nµo kh«ng? IV KÕt luËn Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô träng yÕu vµ c¸c nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña chóng t«i c¸c ghi chÐp cña kÕ to¸n phÇn hµnh trªn lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c thñ tô KiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®­îc thùc hiÖn, ®­îc ghi chÐp trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc theo c¸c thñ tôc KiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®­a ra. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh­ c¸c kiÕn nghÞ ®· ®­îc nªu ra ®Ó ®­a vµo th­ qu¶n lý göi cho kh¸ch hµng. C¨n cø trªn c¸c c«ng viÖc kiÕm to¸n vµ c¸c quy tr×nh KiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin t­ëng kÕt luËn r»ng gi¸ trÞ cßn l¹i TSC§... cña C«ng ty trªn sæ s¸ch vµ B¸o c¸o kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy... ®Õn ngµy... B¶ng 9: Ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ 2. Thùc hiÖn KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ Giai ®o¹n thùc hiÖn KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ trong KiÓm to¸n BCTC do IFC thùc hiÖn bao gåm c¸c b­íc c¬ b¶n sau: - KiÓm tra hÖ thèng ®èi víi kho¶n môc TSC§ - Thùc hiÖn c¸c b­íc ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ - KiÓm tra chi tiÕt kho¶n môc TSC§ 2.1. KiÓm tra hÖ thèng ®èi víi kho¶n môc TSC§ *T×nh h×nh qu¶n lý TSC§ T×nh h×nh qu¶n lý TSC§ t¹i ®¬nvÞ kh¸ch hµng cã vai trß quan träng trong quyÕt ®Þnh c«ng viÖc cña c¸c KiÓm to¸n viªn. NÕu TSC§ ®­îc qu¶n lý, kiÓm so¸t chÆt chÏ th× KTV sÏ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ ph¹m vi KiÓm to¸n ng­îc l¹i nÕu c«ng t¸c qu¶n lý TSC§ láng lÎo th× KTV sÏ ph¶i tËp trung h¬n vµo c¸c nhiÖm vô liªn quan ®Õn TSC§. §èi víi ABC, C«ng ty ®· ®¸p øng kh¸ ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t TSC§. §Ó x¸c ®Þnh râ ®iÒu nµy IFC tiÕn hµnh pháng vÊn trùc tiÕp ®èi víi nh÷ng c¸ nh©n ®¬n vÞ cã liªn quan (Ban gi¸m ®èc, c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn) b»ng b¶ng c©u hái ®­îc x©y dùng s½n kÕt hîp víi nh÷ng c©u hái ngoµi vµ c¸c biÖn ph¸p nghiÖp vô (chñ yÕu dùa vµo kinh nghiÖm, hiÓu biÕt cña KTV) thu thËp th«ng tin kh¸c liªn quan. Qua b¶ng ®¸nh gi¸ HTKSNB cña C«ng ty ABC, KTV nhËn thÊy ABC ®· ®¸p øng kh¸ ®Çy ®ñ yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t t¹i C«ng ty. Mäi c©u hái cã tÝnh chÊt bao qu¸t nhÊt ®Ò ra cho HTKSNB ®èi víi kho¶n môc TSC§ vµ khÊu hao ®Òu ®­îc C«ng ty thùc hiÖn tèt. Khi cã ph¸t sinh t¨ng TSC§ thuéc ph¹m vi ho¹t ®éng cña bé phËn nµo th× bé phËn ®Êy sÏ ph¶i ®¶m b¶o vÒ sù hiÖn h÷u vµ ho¹t ®éng cña tµi s¶n. NÕu cã sù cè ®èi víi tµi s¶n ph¶i th«ng b¸o kÞp thêi ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý. Bªn c¹nh ®ã còng cßn tån t¹i mét sè thiÕu sãt nhÊt ®Þnh nh­ thiÕu chøng tõ, Ban gi¸m ®èc kh«ng tiÕn hµnh kiÓm tra ®Þnh kú theo th¸ng hay quý, thùc hiÖn chøc n¨ng kiªm nhiÖm, chøc n¨ng phª chuÈn cßn thiÕu hoÆc ch­a phï hîp… V× vËy, KTV ®¸nh gi¸ HTKSNB ®èi víi kho¶n môc nµy lµ ®¶m b¶o tÝnh hiÖu lùc, rñi ro kiÓm so¸t ë møc trung b×nh cã thÓ chÊp nhËn ®­îc, c¸c b»ng chøng KiÓm to¸n thu thËp tõ hÖ thèng nµy ®¸ng tin cËy. B­íc ®Çu, KTV x¸c ®Þnh cÇn ph¶i tiÕn hµnh më réng c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t nh­ng còng lu«n gi÷ ë møc ®é hîp lý vµ kÕt hîp víi c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n ë møc cÇn thiÕt. KTV còng tiÕn hµnh xem xÐt B¶ng ®¨ng ký khÊu hao TSC§ cña ABC víi Bé Tµi chÝnh, B¶ng ®¨ng ký ®ã nh­ sau: Lo¹i TSC§ Thêi gian khÊu hao (n¨m) 1, M¸y mãc thiÕt bÞ th«ng th­êng 6-7 2, ThiÕt bÞ v¨n phßng 3 3, M¸y trén bª t«ng 10 4, M¸y trén nhùa 10 Tuy nhiªn, nh÷ng kh¸ch hµng cña IFC cã quy m« kh«ng lín, bªn c¹nh ®ã c¸c kho¶n môc TSC§ vµ KHTSC§ th­êng Ýt biÕn ®éng lín hoÆc nÕu cã th­êng n»m trong kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp. V× vËy, viÖc thùc hiÖn KiÓm to¸n ®èi víi phÇn hµnh TSC§ th­êng tu©n thñ chÆt chÏ theo ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n ®· thiÕt lËp. IFC Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty ABC Ngµy thùc hiÖn 25/2/2005 Kho¶n môc : T×m hiÓu HTKSNB Ng­êi thùc hiÖn DEF STT DiÔn gi¶i Kh«ng ¸p dông Cã Kh«ng I Tµi s¶n cè ®Þnh 1 Sæ chi tiÕt TSC§ cã ®­îc lËp ®Çy ®ñ th«ng tin theo yªu cÇu cña C«ng ty kh«ng? V 2 TSC§ t¨ng, gi¶m trong n¨m cã ®­îc ghi chÐp kÞp thêi vµ cã ®Çy ®ñ chøng tõ cÇn thiÕt hay kh«ng? V 3 ViÖc kiÓm kª TSC§ cã ®­îc thùc hiÖn theo ®Þnh kú vµ so s¸nh víi Sæ chi tiÕt TSC§ hay kh«ng? V 4 TSC§ cña ®¬n vÞ cã ®­îc më lý lÞch theo dâi chi tiÕt cho tõng tµi s¶n hay kh«ng? v 5 §¬n vÞ cã theo dâi, ghi chÐp ®èi víi c¸c tµi s¶n ®· khÊu hao hÕt nh­ng vÉn ®ang sö dông thËm chÝ víi c¸c tµi s¶n ®· xo¸ sæ hay kh«ng? v 6 §¬n vÞ cã theo dâi ghi chÐp ®èi víi c¸c TSC§ ®ang sö dông, kh«ng cÇn dïng chê thanh lý vµ ch­a cÇn dïng kh«ng? v 7 Cã thÓ nhËn d¹ng ®­îc TSC§ ®Ó ®èi chiÕu ng­îc l¹i víi Sæ chi tiÕt TSC§ hay kh«ng? Cã ®Æt m· qu¶n lý cho toµn bé tµi s¶n trong C«ng ty hay kh«ng? v 8 C«ng ty cã mua c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm chèng mÊt trém, h­ h¹i do ho¶ ho¹n hay kh«ng? v Ng­êi kiÓm tra:. Tr­ëng phßng: Ban gi¸m ®èc: B¶ng 10: TrÝch giÊy tê lµm viÖc cña KTV vÒ ®¸nh gi¸ HTKSNB víi tsc® 2.2. Thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch Dùa trªn c¸c tµi liÖu mµ kh¸ch hµng cung cÊp nh­ B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, Sæ c¸i, Sæ chi tiÕt tµi kho¶n liªn quan KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh lËp B¶ng tæng hîp t¨ng gi¶m TSC§ nh­ sau: B¶ng 11: TrÝch giÊy tê lµm viÖc cña KTV IFC C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty ABC Ngµy thùc hiÖn: 25/2/2005 Kho¶n môc : Ph©n tÝch t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ Ng­êi thùc hiÖn: DEF Néi dung Sè d­ ®Çu kú T¨ng trong kú Gi¶m trong kú Sè d­ cuèi kú I - TSC§ h÷u h×nh 1.525.250.270 0 2.212.349.000 1. Nguyªn gi¸ 1.525.250.270 687.098.730 0 2.212.349.000 2. KhÊu hao (149.089.049) (98.786.645) 0 (247.875.694) II - TSC§ thuª tµi chÝnh - 0 1. Nguyªn gi¸ - 0 2. KhÊu hao - 0 Tæng céng 1.376.161.221 1.964.473.306 Ng­êi kiÓm tra: Tr­ëng phßng: Ban gi¸m ®èc: Sè liÖu thu thËp ë B¶ng tæng hîp trªn sÏ gióp KTV cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ trong n¨m vÒ mÆt gi¸ trÞ, sù biÕn ®éng cña ®Çu n¨m so víi cuèi n¨m cã phï hîp víi kÕ ho¹ch dù to¸n kh«ng, cã phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong n¨m qua hay kh«ng. Bªn canh ®ã, KTV tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c tû suÊt liªn quan ®Õn TSC§ ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é phï hîp trong viÖc ph¶n ¸nh nguyªn gi¸, trÞ gi¸ khÊu hao TSC§, KTV tiÕn hµnh so s¸nh víi t×nh h×nh cña n¨m tr­íc ®Ó thÊy nh÷ng biÕn ®éng bÊt hîp lý trong c¬ cÊu tµi s¶n cña doanh nghiÖp B¶ng 12: B¶ng ph©n tÝch c¸c tû suÊt TSC§ Néi dung 31/12/2003 31/12/2004 Chªnh lÖch 1. TSC§ vµ §TDH 1.525.250.270 2.212.349.000 687.098.730 2. KhÊu hao luü Kõ (149.089.049) (288.190.048) (139.100.999) 3. GÝa trÞ cßn l¹i 1.376.161.212 1.924.158.952 547.997.731 4. Chi phÝ khÊu hao (73.416.262) (139.100.999) (65.684.737) 5. Tæng tµi s¶n 7.246.158.580 9.193.502.100 1.947.343.520 6 =4/3 (%) 5.33 7.23 12 7 = 2/3 (%) 5.34 15 25.38 8 = 1/5 (%) 21 24 35 Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta nhËn thÊy ABC cã nh÷ng biÕn ®éng ®¸ng kÓ vÒ TSC§, cô thÓ TSC§ trong n¨m t¨ng 687.098.730 lµ do mua s¾m, kh«ng cã thanh lý nh­îng b¸n TSC§ trong n¨m qua. Dùa vµo viÖc pháng vÊn c¸c nh©n viªn vµ kÕt qu¶ kiÓm tra HTKSNB, KiÓm to¸n viªn ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng TSC§ cña doanh nghiÖp lµ hîp lý. Tuy nhiªn, ®Ó b»ng chøng tá ra cã søc thuyÕt phôc KiÓm to¸n viªn sÏ ph¶i chän mÉu mét sè nghiÖp vô ®Ó kiÓm tra chi tiÕt. §èi víi khÊu hao TSC§, KTV kiÓm tra tÝnh hîp lý b»ng c¸ch tÝnh to¸n l¹i ®èi víi mét sè TSC§ xem cã khíp ®óng sè liÖu hay kh«ng, ®iÒu ®ã sÏ gióp KTV cã thÓ tin t­ëng vµo sè liÖu ­íc tÝnh cña doanh nghiÖp. 2.3. Thùc hiÖn thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt Thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt ®­îc IFC ¸p dông ®èi víi C«ng ty ABC nh­ sau: - KiÓm tra tÝnh cã thùc cña kho¶n môc TSC§ - KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ vÒ nguyªn gi¸ TSC§ - KiÓm to¸n kho¶n môc khÊu hao TSC§ - Tæng hîp kÕt qu¶ KiÓm to¸n *KiÓm tra tÝnh cã thùc cña kho¶n môc TSC§ §Ó kiÓm tra sù tån t¹i vµ hiÖn h÷u cña TSC§ trong doanh nghiÖp, KTV cã thÓ tham gia kiÓm kª t¹i ®¬n vÞ t¹i thêi ®iÓm kho¸ sæ kÕ to¸n, ®¶m b¶o r»ng viÖckiÓm kª ®­îc thùc hiÖn phï hîp víi c¸c thñ tôc vµ trao ®æi víi c¸c bé phËn kÕ to¸n vÒ xö lý chªnh lÖch. §©y lµ b»ng chøng cã tÝnh thuyÕt phôc cao vµ ®­îc KTV sö dông lµm tiªu chuÈn ®Ó so s¸nh ®èi chiÕu víi sæ s¸ch TSC§. C«ng ty ABC lµ kh¸ch hµng KiÓm to¸n n¨m ®Çu, nªn KiÓm to¸n viªn kh«ng tham gia kiÓm kª TSC§ cña C«ng ty vµo thêi ®iÓm 31/12/2004 nªn KiÓm to¸n viªn thu thËp c¸c biªn b¶n kiÓm kª TSC§ t¹i thêi ®iÓm kÕt thóc niªn ®é kÕ to¸n sau ®ã tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi sæ chi tiÕt tµi s¶n vµ kiÓm tra viÖc xö lý chªnh lÖch (nÕu cã). Khi tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi sæ h¹ch to¸n TSC§ lµ phï hîp, KTV kh«ng nhËn thÊy cã chªnh lÖch vµ ®¸nh gi¸ TSC§ cña C«ng ty ABC thùc sù tån t¹i. Tuy nhiªn, do kh«ng tham gia trùc tiÕp vµo kiÓm kª TSC§ cña ®¬n vÞ nªn khi ph¶n ¸nh vµo trong BCTC ph¶i ngo¹i trõ ®iÒu nµy. Khi kiÓm tra chi tiÕt kho¶n môc TSC§, IFC th­êng tiÕn hµnh kiÓm tra sè liÖu tæng hîp vµ kiÓm tra chøng tõ t¨ng gi¶m TSC§, kiÓm tra chi phÝ khÊu hao. Sau ®©y lµ giÊy tê lµm viÖc cña KTV m« t¶ qu¸ tr×nh kiÓm tra sè liÖu tæng hîp TSC§ (B¶ng 13). B¶ng 13: TrÝch giÊy tê lµm viÖc cña KTV IFC C«ng ty tnhh KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµI chÝnh quèc tÕ (ifc) Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty ABC Ngµy kÕt thóc niªn ®é KT 31/12/2004 Ký hiÖu tham chiÕu: I 10 Kho¶n môc: TK 211 Ng­êi thùc hiÖn : DEF B­íc c«ng viÖc: BC t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ Ngµy thùc hiÖn : 26/2/2005 Sè d­ ®Çu kú Ph¸t sinh t¨ng trong kú Ph¸t sinh gi¶m trong kú Sè d­ cuèi kú A - TSC§ h÷u h×nh I - Nguyªn gi¸ 1. M¸y mãc thiÕt bÞ 1.355.162.212 687.098.730 - 2.191.440.000 2. ThiÕt bÞ v¨n phßng 20.909.000 0 - 20.909.000 1.376.161.212 (*) 687.098.730 (*) - 2.212.349.000 (*) II - Gi¸ trÞ hao mßn 1.M¸y mãc thiÕt bÞ 148.569.573 94.308.198 - 242.877.771 2. ThiÕt bÞ v¨n phßng 519.476 4.478.447 - 4.997.923 1.376.161.212 98.786.645 - 247.875.694 III - Gi¸ trÞ cßn l¹i 1. M¸y mãc thiÕt bÞ 126.141.6154 1.887.306.139 2. ThiÕt bÞ v¨n phßng 10.389.524 26.716.650 1.271.805.678 (*), (^) 1.924.158.952 (*), (^) B - TSC§ thuª tµi chÝnh (¤ t« Ford leserlx) I - Nguyªn gi¸ - II - Gi¸ trÞ hao mßn - III - Gi¸ trÞ cßn l¹i - Ghi chó: (*) Céng däc ngang ®óng (^) Khíp ®óng víi B¸o c¸o tµi chÝnh Qua b¶ng tæng hîp t¨ng gi¶m TSC§, KTV nhËn thÊy trong n¨m c¸c nghiÖp vô vÒ TSC§ biÕn ®éng kh«ng lín nªn KTV tiÕn hµnh KiÓm to¸n chøng tõ 100% vµ ®­îc KTV ghi vµo giÊy tê lµm viÖc nh­ sau: IFC C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ Tªn kh¸ch hµng C«ng ty ABC Ngµy kÕt thóc niªn ®é kÕ to¸n 31/12/2004 Ký hiÖu tham chiÕu I 120 Kho¶n môc TK 211 Ng­êi thùc hiÖn DEF B­íc c«ng viÖc KiÓm tra chi tiÕt chøng tõ Ngµy 26/12/2005 Ngµy Chøng tõ Néi dung TK Nguyªn gi¸ Thêi ®iÓm sö dông Thêi gian MøckhÊu hao (trªn th¸ng) KhÊu hao luü kÕ Gi¸ trÞ cßn l¹i Nî Cã N¨m 2002 M¸y mãc thiÕt bÞ 32.930.000 7 337.000 14.908.000 18.022.000 ThiÕt bÞ v¨n phßng 10.909.000 7 129.869 2.077.904 8.831.096 M¸y trén nhùa 1.377.055.727 10 1.475.467 206.558.359 1.170.497.368 31/1/2004 46/01C Mua m¸y pho to 211 111 7.727.273 7/1/2003 7 91.991 1.011.905 6.715.368 31/01/2004 50/01C Mua m¸y ph¸t ®iÖn 211 111 11.904.762 20/01/2003 7 141.723 1.558.957 10.345.805 20/01/2004 1AC/01C Thuª « t« 212 342 338.640.571 20/01/2003 7 4.228.774 42.228.740 296.411.831 30/04/2004 85/04C Mua m¸y ph¸t ®iÖn 211 111 11.882.500 19/04/2003 7 141.458 1.131.667 10.750.833 15/9/2004 Mua m¸y trén bª t«ng tù ®éng 211 111 663.910.921 5/6/2003 10 5.532.910 16.597.775 647.313.148 25/6/2004 89/06C Mua m¸y ®Çm rung 211 111 7.364.300 25/6/2003 3 204.564 1.431.947 5.932.353 27/6/2004 92/06C Mua m¸y phun nhùa 211 111 31.882.500 27/6/2003 10 247.928,5 1.487.571 18.571.429 3/9/2004 150/09C Mua m¸y vi tÝnh 211 111 5.714.000 3/9/2003 3 158.722 476.167 5.237.833 31/08/2004 037/08C Mua ghi c¸p 211 111 12.500.000 10/9/2003 6 173.611 694.444 11.805.556 Ghi chó: §· kiÓm tra 100% chøng tõ t¨ng TSC§. Kh«ng ph¸t hiÖn sai sãt g×. B¶ng 14: TrÝch giÊy tê lµm viÖc cña KTV vÒ kiÓm tra chi tiÕt TSC§ Th«ng qua kiÓm tra chi tiÕt TSC§ cña C«ng ty ABC, KTV nhËn thÊy c¸c nghiÖp vô t¨ng TSC§ cña C«ng ty cã c¨n cø hîp lý. Song chi phÝ khÊu hao TSC§ thuª tµi chÝnh kÕ to¸n tÝnh sai, v× thÕ ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc qu¸ tr×nh sö dông, b¶o qu¶n TSC§ cña C«ng ty, KTV tiÕn hµnh KiÓm to¸n khÊu hao TSC§. *KiÓm to¸n chi phÝ khÊu hao TSC§ ViÖc KiÓm to¸n khÊu hao TSC§ còng ®­îc thùc hiÖn t­¬ng tù nh­ ®èi víi kho¶n môc TSC§, gåm: - KiÓm tra sè d­ ®Çu kú - KiÓm tra kho¶n ph¸t sinh t¨ng kú - KiÓm tra kho¶n ph¸t sinh gi¶m trong kú §Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy KTV còng cÇn c¸c tµi liÖu liªn quan nh­: Sæ chi tiÕt TSC§, Biªn b¶n bµn giao TSC§, Sæ c¸i tµi kho¶n ®Ó x¸c ®Þnh thêi ®iÓm tµi s¶n ®i vµo ho¹t ®éng còng nh­ xem xÐt thêi gian sö dông tµi s¶n vµ viÖc trÝch lËp khÊu hao cã nhÊt qu¸n kh«ng. KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh xem xÐt B¶ng c©n ®èi ph¸t sinh víi sæ chi tiÕt vÒ TSC§, vµ tÝnh to¸n l¹i mét sè kho¶n khÊu hao xem cã hîp lý kh«ng. Sau khi tiÕn hµnh tÝnh to¸n l¹i c¸c chi phÝ khÊu hao KiÓm to¸n viªn ph¸t hiÖn IFC C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ Tªn kh¸ch hµng C«ng ty ABC Niªn ®é kÕ to¸n 31/12/2004 Kho¶n môc TK 211 Ng­êi thùc hiÖn DEF C¸c b­íc c«ng viÖc TÝnh l¹i KhÊu hao TSC§ Ngµy 26/2/2005 1, M¸y ph¸t ®iÖn 1 NG: 11.904.782, mua vµ ®­a vµo sö dông ngµy 31/1/2004 KhÊu hao trÝch tõ th¸ng 2:11* 11.904.182/ (7*12) = 141.732*11 =1.558.957 v 2, M¸y ph¸t ®iÖn 2 NG: 11.8822.510, mua vµ ®­a vµo sö dông ngµy 30/4/2004 KhÊu hao trÝch tõ th¸ng 5: 8*11.882.500/(7*12) =141.458*8 = 1.131.667 v 3, Bé ghi kÐo c¸p NG: 12.500.000 mua vµo th¸ng 31/8/2004 KhÊu hao trÝch tõ th¸ng 9: 4*12.500.000/(7*12) = 694.444 v 4, M¸y ph« t« vµo th¸ng 31/1/2004 NG: 73.727.273 KhÊu hao trÝch tõ th¸ng 2: 11*73.727.273/(7*12) = 1.431.947 v 5. M¸y vi tÝnh NG: 5.714.000, Thêi gian sö dông: 3 n¨m KhÊu hao: 3*5.714.000/36 = 476.167 v 6, M¸y trén tù ®éng NG: 663.910.921, thêi gian sö dông 5 n¨m KhÊu hao: 5 *663.910.921/(60) = 55325910 v Ghi chó: v khíp víi sæ s¸ch B¶ng 15: TrÝch giÊy tê lµm viÖc cña KTV * Tæng hîp kÕt qu¶ sau KiÓm to¸n: Sau khi thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc KiÓm to¸n, KTV kÕt thóc KiÓm to¸n cho phÇn hµnh cña m×nh vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån ®äng vµ ®i ®Õn hoµn thiÖn giÊy tê lµm viÖc. Cuèi cïng KTV phÇn hµnh c¨n cø vµo c¸c b»ng chøng thu thËp ®­îc ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ vÒ phÇn hµnh TSC§ ®ång thêi thùc hiÖn c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh. C¸c nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ cña KTV sau KiÓm to¸n vÒ kho¶n môc TSC§ cña C«ng ty ABC thÓ hiÖn qua giÊy tê lµm viÖc cña KTV. C«ng viÖc cuèi cïng cña KTV phÇn hµnh lµ ®¸nh c¸c tham chiÕu cho giÊy lµm viÖc vµ kÑp vµo Hå s¬ lµm viÖc chung. C«ng viÖc nµy sÏ ®­îc tr­ëng nhãm KiÓm to¸n xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ lµm c¬ së cho viÖc ra B¸o c¸o vµ th­ qu¶n lý sau nµy. 3. KÕt thóc c«ng viÖc KiÓm to¸n Trong giai ®o¹n nµy, KTV ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: - So¸t xÐt giÊy tê lµm viÖc cña KiÓm to¸n viªn - So¸t xÐt c¸c sù kiÖn x¶y ra sau ngµy lËp B¸o c¸o - LËp B¸o c¸o KiÓm to¸n - Häp vµ ®¸nh gi¸ sau KiÓm to¸n 3.1. So¸t xÐt giÊy tê lµm viÖc cña KTV Sau khi c¸c KTV phÇn hµnh kÕt thóc c«ng viÖc cña m×nh, tr­ëng nhãm KiÓm to¸n tiÕn hµnh tËp hîp l¹i vµ thùc hiÖn kiÓm tra, so¸t xÐt c¸c giÊy tê lµm viÖc nh»m môc ®Ých: - §¶m b¶o c¸c b»ng chøng ®· thu thËp, ®¸nh gi¸ cã kh¶ n¨ng m« t¶ mét c¸ch ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng. - KiÓm tra tÝnh phï hîp trong viÖc ¸p dông c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n, KiÓm to¸n vµ c¸c tiªu chuÈn nghÒ nghiÖp ®­îc chÊp nhËn réng r·i. - §¶m b¶o r»ng c¸c môc tiªu KiÓm to¸n x¸c ®Þnh ®· ®­îc tho¶ m·n. - Kh¼ng ®Þnh c¸c giÊy tê lµm viÖc ®· chøa ®ùng ®Çy ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó chøng minh cho kÕt luËn trªn BCKT sau nµy. NÕu trong qu¸ tr×nh so¸t xÐt ph¸t hiÖn nh÷ng ®iÓm ch­a hoµn thiÖn, ch­a ®¸p øng ®­îc c¸c môc tiªu ®· ®Æt ra th× yªu cÇu KTV phÇn hµnh hoÆc trùc tiÕp söa ch÷a vµ bæ sung. §èi víi nh÷ng cuéc KiÓm to¸n cã tÝnh chÊt ph¸p lý cao, Ban gi¸m ®èc IFC sÏ trùc tiÕp so¸t xÐt giÊy tê lµm viÖc cña KiÓm to¸n viªn liªn quan tíi nh÷ng môc tiªu KiÓm to¸n träng t©m. Víi phÇn hµnh KiÓm to¸n TSC§ cña C«ng ty ABC, sau khi so¸t xÐt tr­ëng nhãm ®¸nh gi¸ c«ng viÖc KiÓm to¸n ®· ®­îc KTV phÇn hµnh thùc hiÖn kh¸ ®Çy ®ñ vµ ®· nªu ®­îc tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ ®èi t­îng, môc tiªu KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ ®· hoµn thµnh. 3.2. So¸t xÐt c¸c sù kiÖn ph¸t sinh sau ngµy lËp BCTC Trong kho¶ng thêi gian tõ khi lËp BCTC ®Õn khi ph¸t hµnh BCKT cã rÊt nhiÒu sù kiÖn míi ph¸t sinh. Nh÷ng sù kiÖn nµy cã thÓ ¶nh h­ëng träng yÕu hoÆc kh«ng träng yÕu ®Õn BCKT. Tuy vËy, viÖc xem xÐt nµy lµ cÇn thiÕt, phï hîp víi nguyªn t¾c thËn träng nghÒ nghiÖp. §Ó ph¸t hiÖn nh÷ng sù kiÖn g©y ¶nh h­ëng nghiªm träng tíi kÕt qu¶ KiÓm to¸n, KTV th­êng thùc hiÖn c¸c thñ tôc pháng vÊn Ban gi¸m ®èc kÕt hîp víi kinh nghiÖm cña KTV. Qua xem xÐt, ®èi víi phÇn hµnh TSC§ cña C«ng ty ABC th× kh«ng thÊy cã nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh g©y ¶nh h­ëng ®Õn BCTC vµ BCKT. 3.3. LËp B¸o c¸o KiÓm to¸n Sau khi thu thËp th­ gi¶i tr×nh cña Ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng, KTV tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp kÕt qu¶ KiÓm to¸n vµ lËp BCKT dù th¶o. Tr­íc khi hoµn thµnh cuéc KiÓm to¸n vµ ph¸t hµnh BCKT chÝnh thøc, hå s¬ KiÓm to¸n ph¶i tr¶i qua ba lÇn so¸t xÐt chÆt chÏ: - So¸t xÐt cña mét KiÓm to¸n viªn cao cÊp ®èi víi giÊy tê lµm viÖc cña nhãm KiÓm to¸n. - So¸t xÐt cña chñ nhiÖm KiÓm to¸n ®èi víi toµn bé hå s¬ KiÓm to¸n tr­íc khi tr×nh Ban gi¸m ®èc IFC rµ so¸t lÇn cuèi. - So¸t xÐt lÇn cuèi cña Ban gi¸m ®èc ®èi víi hå s¬ KiÓm to¸n tr­íc khi ph¸t hµnh BCKT chÝnh thøc. Sau khi xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ c¸c ph¸t hiÖn KiÓm to¸n, IFC sÏ lËp vµ c«ng bè BCKT cho kh¸ch hµng theo hîp ®ång ®· ký kÕt. B¸o c¸o KiÓm to¸n cña IFC d­íi d¹ng th­ qu¶n lý gåm: - B¸o c¸o cña Ban gi¸m ®èc. - B¸o c¸o cña KiÓm to¸n viªn ®éc lËp. - B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n t¹i ngµy 31/12/2004. - B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cho n¨m tµi chÝnh 2004. - ThuyÕt minh B¸o c¸o tµi chÝnh. 3.4. Häp vµ ®¸nh gi¸ sau KiÓm to¸n Víi nh÷ng ý kiÕn thèng nhÊt ban ®Çu vÒ kÕt qu¶ KiÓm to¸n d­íi h×nh thøc BCKT dù th¶o lÇn 1. VÒ nguyªn t¾c hai bªn cïng ph¶i th¶o luËn ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt cuèi vÒ BCKT. Trong cuéc häp, KTV ph¶i gi¶i tr×nh ®­îc nh÷ng sai ph¹m ®· ph¸t hiÖn vµ ®­a ra c¸c b»ng chøng ®Ó chøng minh cho c¸c sai ph¹m ®ã lµ ®óng ®¾n ®«ng thêi ph¶i kh¼ng ®Þnh t»ng viÖc lËp BCKT cho BCTC cña ®¬n vÞ ®ã hoµn toµn trung thùc vµ hîp lý xÐt trªn c¸c khÝa c¹nh träng yÕu. Qua ®ã hai bªn còng cã thÓ nªu nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý ®Ó cïng nhau gi¶i quyÕt. Trong lóc nµy, c¸c ý kiÕn t­ vÊn vÉn ®­îc KTV ®­a ra cho kh¸ch hµng nh»m n©ng cao h¬n n÷a vai trß qu¶n lý cña BG§ ®¬n vÞ. III – Tæng kÕt quy tr×nh KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ trong KiÓm to¸n BCTC do C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ thùc hiÖn Sau khi nghiªn cøu viÖc KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ do IFC thùc hiÖn t¹i C«ng ty ABC, quy tr×nh KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ trong mét cuéc KiÓm to¸n BCTC cã thÓ ®­îc kh¸i qu¸t theo m« h×nh sau: 1. LËp kÕ ho¹ch KiÓm to¸n TiÕp cËn kh¸ch hµng LËp kÕ ho¹ch KiÓm to¸n chiÕn l­îc T×m hiÓu ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng T×m hiÓu s¬ bé vÒ HTKSNB vµ HTKT Thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch s¬ bé §¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ rñi ro tiÒm tµng X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu KiÓm to¸n träng t©m vµ ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn KiÓm to¸n Dù kiÕn nhãm tr­ëng vµ thêi gian thùc hiÖn LËp kÕ ho¹ch KiÓm to¸n tæng thÓ vµ ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n Môc tiªu KiÓm to¸n vµ ph©n tÝch s¬ bé vÒ phÇn hµnh TSC§ §¸nh gi¸ träng yÕu vµ rñi ro ®èi víi kho¶n môc TSC§ §¸nh gi¸ HTKSNB Ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n TSC§ 2. Thùc hiÖn KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ KiÓm tra hÖ thèng ®èi víi kho¶n môc TSC§ Thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch Thùc hiÖn c¸c b­íc kiÓm tra chi tiÕt 3. KÕt thóc c«ng viÖc KiÓm to¸n So¸t xÐt giÊy tê lµm viÖc cña KTV So¸t xÐt c¸c sù kiÖn ph¸t sinh sau ngµy lËp BCTC LËp B¸o c¸o KiÓm to¸n Häp vµ ®¸nh gi¸ sau KiÓm to¸n S¬ ®å 9: M« h×nh KiÓm to¸n TSC§ kh¸i qu¸t B¶ng 16: Ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n ®èi víi kho¶n môc TSC§ tæng hîp Thñ tôc KiÓm to¸n tæng hîp 1. KiÓm tra sè d­ tµi kho¶n vÒ tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh ®óng kú vµ ghi chÐp 2. KiÓm tra chi phÝ khÊu hao TSC§ vµ khÊu hao luü kÕ TSC§ vÒ tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh ®óng kú vµ ghi chÐp 3. KiÓm tra chi tiÕt gi¸ tµi s¶n 4. KiÓm tra viÖc tr×nh bµy sè d­ tµi kho¶n 5. KiÓm tra nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n hiÖn cã (tµi kho¶n ngoµi b¶ng) 6. KiÓm tra tµi s¶n ®i thuª tµi chÝnh vÒ gi¸ trÞ, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh dóng kú vµ ghi chÐp 7. KiÓm tra c¸c nghiÖp vô víi c¸c bªn cã liªn quan vÒ tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh ®óng kú vµ ghi chÐp 8. §¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ TSC§ 9. Cung cÊp c¸c ý kiÕn t­ vÊn 10. KiÓm tra c¸c nghiÖp vô ghi nhËn b»ng ngo¹i tÖ 11. KiÓm tra gi¸ trÞ vµ tÝnh hiÖn h÷u cña TSC§ v« h×nh 12. KiÓm tra viÖc ghi chÐp, tÝnh hiÖn h÷u cña TSC§ v« h×nh 13. KiÓm tra khÊu hao TSC§ v« h×nh vµ chi phÝ khÊu hao TSC§ v« h×nh vÒ viÖc ghi chÐp, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh ®óng kú 14. KiÓm tra viÖc tr×nh bµy ®èi víi TSC§ v« h×nh Trªn thùc tÕ víi ®a sè c¸c cuéc KiÓm to¸n, KiÓm to¸n viªn sÏ kh«ng ph¶i thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c thñ tôc trªn mµ tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña tõng ®¬n vÞ kh¸ch hµng, KiÓm to¸n viªn sÏ gi¶m bít hoÆc bæ sung c¸c thñ tôc KiÓm to¸n thay thÕ cho phï hîp. Ch­¬ng III Mét sè nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ quy tr×nh KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ trong KiÓm to¸n BCTC do IFC thùc hiÖn I – NhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c KiÓm to¸n t¹i C«ng ty Tnhh kiÎm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ (ifc) C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ mÆc dï míi ®­îc thµnh lËp ch­a ®Çy bèn n¨m nh­ng chÊt l­îng c¸c dÞch vô C«ng ty cung cÊp lu«n ®­îc kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ cao.Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng C«ng ty ®· thùc hiÖn hµng tr¨m cuéc kiªm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp, KiÓm to¸n quyÕt to¸n vèn ®Çu t­ x©y dung c¬ b¶n, t­ vÊn thuÕ, t­ vÊn kÕ to¸n, t­ vÊn tµi chÝnh... §¹t ®­îc ®iÒu nµy ®ã lµ nhê nh÷ng ®iÓm chÝnh sau: - Cã bé m¸y qu¶n lý ®Çy kinh nghiÖm. Thµnh c«ng cña C«ng ty ®¹t ®ù¬c tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña Ban gi¸m ®èc trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty. Sù l·nh ®¹o cña Ban gi¸m ®èc giµu kinh nghiÖm trong nghÒ vµ trong c«ng t¸c qu¶n lý kh«ng chØ t¹o ®­îc niÒm tin cho ®éi ngò nh©n viªn trong C«ng ty mµ cßn chiÕm ®­îc lßng tin tõ phÝa kh¸ch hµng. Ban gi¸m ®èc cña C«ng ty ®Òu lµ nh÷ng ng­êi ®­îc cÊp chøng chØ KiÓm to¸n ®Çu tiªn t¹i ViÖt Nam, cã kinh nghiÖm l©u n¨m vµ cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao trong lÜnh vùc KiÓm to¸n, tµi chÝnh, kÕ to¸n. Bé m¸y qu¶n lý, ®iÒu hµnh cña C«ng ty ®­îc tæ chøc gän nhÑ nh­ng khoa häc vµ hiÖu qu¶. ViÖc s¾p xÕp c¸c phßng phô tr¸ch nghiÖp vô cô thÓ t¹o sù chuyªn m«n ho¸ cho c¸c nh©n viªn, ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho c«ng viÖc. Tuy nhiªn, viÖc ®iÒu ®éng nh©n viªn gi÷a hai phßng KiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n vµ KiÓm to¸n tµi chÝnh ë C«ng ty hÕt søc linh ®éng. §iÒu nµy ®· tá ra rÊt phï hîp víi mét C«ng ty KiÓm to¸n cßn non trÎ nh­ IFC, nhÊt lµ vµo mïa KiÓm to¸n. H¬n n÷a, ®iÒu nµy gióp Ých trong viÖc ®µo t¹o, ®ång thêi cã thÓ ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng kinh nghiÖm cña c¸c nh©n viªn. Trong mäi cuéc KiÓm to¸n Ban Gi¸m ®èc C«ng ty lu«n gi¸m s¸t chÆt chÏ c«ng viÖc KiÓm to¸nvµ th­êng lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp tham gia vµo c¸c giai ®o¹n chÝnh cña cuéc KiÓm to¸n. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay IFC lu«n ®Æt yÕu tè chÊt l­îng lªn hµng ®Çu. V× vËy, mäi c«ng viÖc ®Òu ®­îc lËp kÕ ho¹ch chu ®¸o cïng víi sù ph©n c«ng rµnh m¹ch vµ sù kiÓm so¸t chÆt chÏ tõ trªn xuèng d­íi. C¸c chÝnh s¸ch ®µo t¹o nh»m n©ng cao chÊt l­îng nh©n viªn còng nh­ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña nh©n viªn lu«n ®­îc C«ng ty cè g¾ng t¹o ®iÒu kiÖn trong ph¹m vi cã thÓ. Bªn c¹nh ®ã Ban gi¸m ®èc còng rÊt quan t©m ®Õn ®êi sèng tinh thÇn cña anh chÞ em, C«ng ty th­êng tæ chøc c¸c héi ch¬i thÓ thao, ®¸ bãng giao l­u víi c¸c C«ng ty kh¸c t¹o ra mèi quan hÖ tèt trong mäi lÜnh vùc. - VÒ ®éi ngò nh©n viªn: Cã ®éi ngò nh©n viªn trÎ vµ n¨ng ®éng ®oµn kÕt ®Ó x©y dùng C«ng ty ph¸t triÓn ®i lªn. §Ó cã ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt nh­ nh÷ng n¨m qua ph¶i kÓ ®Õn ®éi ngò nh©n viªn cña C«ng ty hÕt søc ®oµn kÕt mét lßng x©y dùng C«ng ty ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu khã kh¨n. C¸c nh©n viªn cña C«ng ty ®a sè tõ VACO chuyÓn sang víi chÊt l­îng chuyªn m«n tèt l¹i hÕt søc n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ ®Çy lßng nhiÖt huyÕt trong c«ng viÖc. - VÒ ph­¬ng ph¸p KiÓm to¸n Ph­¬ng ph¸p KiÓm to¸n cña IFC ®­îc theo c¸c nguyªn t¾c chØ ®¹o cña chuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam vµ c¸c chuÈn mùc KiÓm to¸n quèc tÕ phï hîp víi luËt ph¸p vµ quy ®Þnh cña chÝnh phñ ViÖt Nam ®· t¹o ra hiÖu qu¶ cao cña dÞch vô KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh t¹i C«ng ty. §èi víi mét phÇn hµnh ®­îc KiÓm to¸n C«ng ty ®Òu cã mét ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n chuÈn, tuy nhiªn dùa vµo kinh nghiÖm cña KiÓm to¸n viªn, viÖc ¸p dông c¸c ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n rÊt linh ®«ng vµ ®¶m b¶o yªu cÇu c¶ vÒ thêi gian vµ chi phÝ cho cuéc KiÓm to¸n, tõ ®ã t¨ng søc c¹nh tranh cho C«ng ty. Ii – nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc ®èi víi C«ng ty Bªn c¹nh nh÷ng yÕu tè thuËn lîi ®· gãp phÇn t¹o lªn sù thµnh c«ng cña C«ng ty KiÓm to¸n vµ T­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ (IFC) vµ gióp C«ng ty t¹o dùng uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng KiÓm to¸n ViÖt Nam IFC cßn gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n th¸ch thøc trong qu¸ trÝnh héi nhËp vµ ph¸t triÓn nh­: VÒ m«i tr­êng ph¸p lý HiÖn nay khung ph¸p lý vÒ kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n cña n­íc ta cßn ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn, ch­a æn ®Þnh. §©y còng lµ th¸ch thøc lín nhÊt cña C«ng ty cung nh­ c¸c C«ng ty KiÓm to¸n trong n­íc. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c thay ®æi ph¶i ®­íc C«ng ty thay ®æi cËp nhËt liªn tôc, nÕu kh«ng C«ng ty sÏ gÆp khã kh¨n vµ sÏ bÞ mÊt uy tÝn trªn thÞ tr­êng ®ång thêi nã sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc thay ®æi trong quuy tr×nh KiÓm to¸n cña C«ng ty. VÒ kh¸ch hµng cña C«ng ty §©y còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè t¹o ra sù khã kh¨n cho C«ng ty. Qua thùc tÕ KiÓm to¸n cho thÊy viÖc tæ choc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i nhiÒu C«ng ty kh¸ch hµng cßn nhiÒu yÕu kÐm. HÖ thèng KiÓm so¸t néi bé cña C«ng ty kh¸c hµng chØ ®­îc x©y dung mét c¸ch ®¬n gi¶n ch­a thÓ bao chïm ®­îc hÕt c¸c ho¹t ®éng ph¸t sinh t¹i ®¬n vÞ kh¸ch hµng. H¬n n÷a t¹i nhiÒu ®¬n vÞ kh¸ch hµng cßn sö dông kÕ to¸n th­ c«ng hay chØ ¸p dông kÕ to¸n m¸y ®èi víi mét sè phÇn hµnh kÕ to¸n. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ý thøc vÒ ho¹t ®éng KiÓm to¸n cña kh¸ch hµng cßn ch­a cao. Trong nhiÒu tr­êng hîp kh¸ch hµng ®· kh«ng thùc hiÖn nhiÒu nh÷ng kiÕn nghÞ vµ c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh cña KiÓm to¸n viªn g©y nh÷ng c¶n trë nhÊt ®Þnh cho viÖc ph¸t hµnh B¸o c¸o kiÓm to¸n vµ g©y khã kh¨n cho KiÓm to¸n viªn trong nh÷ng kú kiÓm to¸n sau. VÒ b¶n th©n c«ng ty ngoµi nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan, vÒ b¶n th©n néi bé C«ng ty còng cã nh÷ng yÕu tè t¹o lªn nh÷ng th¸ch thøc cho C«ng ty trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn héi nhËp. §iÒu kiÖn vËt chÊt, nguån nh©n lùc cho mét cuéc kiÓm to¸n cña c«ng ty vÉn cßn thiÕu. Sè l­îng KiÓm to¸n viªn cßn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kiÓm to¸n, c¸c kiÓm to¸n viªn ®­îc cÊp chøng chØ kiÓm to¸n viªn ch­a nhiÒu iii – Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm tõ thùc tiÔn KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ trong KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh do C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕthùc hiÖn 1. Sù linh ho¹t, s¸ng t¹o cña KiÓm to¸n viªn trong viÖc lùa chän c¸c thñ tôc KiÓm to¸n thÝch hîp víi tõng kho¶n môc trong tõng doanh nghiÖp cô thÓ ®· t¹o hiÖu qu¶ cao trong c«ng viÖc §Ó hç trî cho KTV trong c«ng viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm tra chi tiÕt ®èi víi c¸c kho¶n môc trªn BCTC, C«ng ty x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n mÉu trong ®ã bao gåm c¸c thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt c¬ b¶n th­êng ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra chi tiÕt cho c¸c sai sãt tiÒm tµng cña tõng tµi kho¶n. §iÒu nµy gióp cho KiÓm to¸n viªn ®Þnh h­íng tèt trong mçi cuéc KiÓm to¸n. C¨n cø vµo ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n mÉu nµy, KTV sÏ söa ®æi c¸c thñ tôc KiÓm to¸n thÝch hîp vµ cã thÓ tù thiÕt kÕ c¸c thñ tôc KiÓm to¸n bæ sung nÕu KTV nhËn thÊy c¸c thñ tôc KiÓm to¸n mÉu ch­a bao qu¸t hÕt ®­îc. §iÒu nµy cho thÊy KiÓm to¸n viªn trong C«ng ty ph¶i cã mét sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc khi tiÕn hµnh KiÓm to¸n. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã, tr­íc hÕt KiÓm to¸n viªn ph¶i cã ®­îc sù hiÓu biÕt vÒ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ hiÓu râ vÒ kho¶n môc mµ m×nh ®ang kiÓm tra. 2. ViÖc n¨m b¾t vµ vËn dông c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn KiÓm to¸n ViÖc n¾m v÷ng c¸c ChuÈn mùc kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n trong khi tiÕn hµnh c«ng viÖc lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi c¸c KiÓm to¸n viªn cña AVE nãi riªng vµ nh÷ng ng­êi hµnh nghÒ KiÓm to¸n nãi chung. ViÖc n¾m v÷ng c¸c ChuÈn mùc kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n sÏ ®¶m b¶o cho c«ng viÖc KiÓm to¸n ®­îc tiÕn hµnh theo ®óng c¸c ChuÈn mùc quy ®Þnh. ViÖc hiÓu biÕt c¸c ChuÈn mùc kÕ to¸n gióp cho KTV ph¸t hiÖn c¸c sai sãt trªn BCTC cña kh¸ch hµng, tõ ®ã ®­a ra ®­îc ý kiÕn chÝnh x¸c vÒ BCTC ®· ®­îc KiÓm to¸n. 3. Thùc hiÖn viÖc so¸t xÐt chÆt chÏ trong qu¸ tr×nh KiÓm to¸n gióp ®­a ra B¸o c¸o KiÓm to¸n cã ®é tin cËy cao §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô mµ C«ng ty cung cÊp, IFC lu«n tiÕn hµnh kiÓm so¸t chÊt l­îng c«ng viÖc rÊt cÈn thËn vµ chÆt chÏ. Qua nghiªn cøu quy tr×nh KiÓm to¸n kho¶n môc TSC§ trong KiÓm to¸n BCTC do IFC thùc hiÖn, cã thÓ thÊy r»ng viÑc kiÓm tra, so¸t xÐt ®­îc thùc hiÖn trong c¶ giai ®o¹n thùc hiÖn lÉn giai ®o¹n kÕt thóc vµ ra B¸o c¸o. Trong giai ®o¹n thùc hiÖn, viÖc kiÓm tra cña tr­ëng nhãm sÏ ®¶m b¶o cho viÖc qu¶n lý vµ kiÓm so¸t tiÕn ®é thùc hiÖn còng nh­ chÊt l­îng c«ng viÖc cña c¸c nh©n viªn vµ so s¸nh víi ch­¬ng tr×nh KiÓm to¸n nh»m ®¶m b¶o c¸c kho¶n môc trªn BCTC ®· ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. Tr­íc khi ph¸t hµnh B¸o c¸o chÝnh thøc, toµn bé hå s¬ KiÓm to¸n ph¶i tr¶i qua c¸c qu¸ tr×nh so¸t xÐt hÕt søc nghiªm tóc vµ chÆt chÏ cña chñ nhiÖm KiÓm to¸n vµ Ban gi¸m ®èc IFC. Thùc hiÖn ®¸nh gi¸ c«ng viÖc KiÓm to¸n sau mçi cuéc KiÓm to¸n gióp C«ng ty còng nh­ c¸c KiÓm to¸n viªn nhËn ra ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña m×nh ®Ó ph¸t huy vµ kh¾c phôc. kÕt luËn Víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, c¸c dÞch vô KiÓm to¸n ®Æc biÖt lµ KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ Nhµ n­íc vµ c¸c tæ chøc phi lîi nhuËn sö dông réng r·i. Ng­êi ta ®· tiÕn hµnh mét cuéc nghiªn cøu ®Ó t×m hiÓu t¹i sao mét cuéc KiÓm to¸n l¹i cÇn thiÕt nh­ vËy, kÕt qu¶ cho biÕt r»ng ngay c¶ khi rñi ro th«ng tin (c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh cã kh¶ n¨ng kh«ng chÝnh x¸c) kh«ng thÓ lo¹i trõ ®­îc hoµn toµn th× møc rñi ro gi¶m xuèng vÉn ¶nh h­ëng ®¸ng kÓ ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh vµ sù thµnh c«ng trong kinh doanh. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét kho¶n môc kh¸ quan träng trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp. Do ®ã, viÖc thùc hiÖn KiÓm to¸n kho¶n môc nµy mét c¸ch hîp lý sÏ gãp phÇn lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ cña B¸o c¸o KiÓm to¸n vµ gi¶m thiÓu rñi ro tranh chÊp cã thÓ x¶y ra. §ång thêi cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho nh÷ng ng­êi sö dông ®Ó hä ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n, hiÖu qu¶ trong mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. MÆc dï ®· cã nç lùc cña b¶n th©n, nh­ng do kiÕn thøc còng nh­ thêi gian cã h¹n nªn chuyªn ®Ò cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy, em kÝnh mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o cña c¸c thµy c« gi¸o ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn h¬n trong c«ng t¸c häc tËp vµ nghiªn cøu sau nµy. Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n T.S Lª ThÞ Hoµ ®· chØ d¹y tËn t×nh gióp em hoµn thiÖn chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nµy. Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña C«ng ty IFC víi em trong qu¸ tr×nh thùc tËp gióp em hoµn thiÖn ®­îc ®Ò tµi nµy. Sinh viªn thùc hiÖn Vò §øc C¶nh HÖ thèng tµi liÖu tham kh¶o 1. Alvin A.Arens James K.loebbecke – KiÓm to¸n – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª 2. GT. TS NguyÔn Quang Quynh – KiÓm to¸n tµi chÝnh – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh 3. GS.TS NguyÔn Quang Quynh – Lý thuyÕt KiÓm to¸n – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh 4. Tµi liÖu do C«ng ty TNHH KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕcung cÊp 5. PGS – TS V­¬ng §×nh HuÖ, TS - §oµn Xu©n TiÕn – Thùc hµnh KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp 6. HÖ thèng c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 03, 04, 06. 7. T¹p chÝ KiÓm to¸n 8. QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/Q§BTC ngµy 12/12/2003 cñ bé tr­ëng bé tµi chÝnh. 9. Th«ng t­ 105/TTBTC ngµy 4/11/2003 cña bé tµi chÝnh. 10. Hå s¬ KiÓm to¸n cña C«ng ty KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ (IFC). 11. Tµi liÖu ®µo t¹o KiÓm to¸n viªn cña C«ng ty KiÓm to¸n vµ t­ vÊn tµi chÝnh quèc tÕ. môc lôc Danh môc nh÷ng tõ viÕt t¾t TNHH : Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n TSC§ : Tµi s¶n cè ®Þnh BCTC : B¸o c¸o tµi chÝnh BCKT : B¸o c¸o kiÓm to¸n KSNB : KiÓm so¸t néi bé HTKSNB : HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé HTKT : HÖ thèng kÕ to¸n BCKT : B¸o c¸o kiÓm to¸n KTV : KiÓm to¸n viªn SXKD : S¶n xuÊt kinh doanh Q§ : QuyÕt ®Þnh BTC : Bé Tµi chÝnh HTK : Hµng tån kho NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn