Về việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hàng hóa theo pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa kỳ

Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Chúng ta đang sống trong một thế giới mà các quốc gia ngày càng trở lên liên đới chặt chẽ với nhau hơn. Sau 11 năm gian nan đàm phán với rất nhiều nỗ lực, Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) - thiết chế thương mại lớn nhất toàn cầu. Vận hội mới đã đến với toàn dân tộc cũng như các thương nhân Việt Nam. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp của chúng ta được tham gia trong một "sân chơi" chung với vô vàn cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Để có thể sánh vai cùng thiên hạ, không có cách nào khác là chúng ta phải năng động tìm lấy lợi thế cạnh tranh cho mình. Trong cuộc đua đó, sở hữu trí tuệ (SHTT) đóng một vai trò vô cùng quan trọng bởi đó là một công cụ đắc lực để phát triển kinh tế, góp phần làm nên sự thịnh vượng của mỗi quốc gia. Trong tiến trình lịch sử, bảo hộ SHTT đã có từ gần 600 năm nay. Tài sản trí tuệ vừa là sản phẩm vừa là công cụ thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của kinh tế và văn hoá, xã hội. Đối với các nước phát triển, tri thức và kinh nghiệm trong khai thác và bảo hộ SHTT đã phát triển đến một trình độ rất cao với bề dày lịch sử hàng trăm năm. Với Việt Nam, một đất nước đang phát triển mà mục tiêu là nhanh chóng, chủ động hội nhập sâu rộng trong quan hệ kinh tế quốc tế thì việc bảo hộ SHTT vốn đã mới mẻ lại càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Bảo hộ SHTT của nước ta với sự khởi đầu là Nghị định số 31/CP của Hội đồng Chính phủ (nay là Chính phủ) ban hành ngày 23/01/1981 cho đến nay mới tròn 25 năm, so với kinh nghiệm hàng trăm năm của các nước phát triển quả là một khoảng cách quá lớn, đầy thách thức cả về mặt lý luận cũng như thực tiễn áp dụng. Trong khi đó, cùng với sự phát triển của khoa học, công nghệ và thương mại, các đối tượng của quyền SHTT ngày càng phát triển như vũ bão, có ảnh hưởng mạnh mẽ đến vị thế cạnh tranh của chủ sở hữu nắm giữ quyền và xa hơn nữa là của chính quốc gia có quyền sở hữu đối tượng SHTT đó. Để hoà vào dòng chảy chung của xu hướng hội nhập nhưng không bị "hoà tan" mà vẫn giữ được vị thế trên thương trường, một mặt chúng ta phải cạnh tranh trên chính sân nhà (tức là thị trường trong nước), mặt khác, các doanh nghiệp Việt Nam phải tìm cách vươn ra và thi thố tài năng ở những môi trường rộng lớn hơn. Trong cuộc trường chinh này, tài sản trí tuệ vừa là bệ đỡ, vừa là động lực và ngày càng trở nên quan trọng. Việc nghiên cứu xây dựng hệ thống bảo hộ SHTT tương thích với đòi hỏi của thế giới và thiết lập cơ chế thực thi chúng một cách hiệu quả, do vậy trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Trong các đối tượng SHTT, tuy mỗi đối tượng đều có vai trò nhất định nhưng xét trong tính chất quan hệ thương mại hàng hóa quốc tế của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, nhãn hiệu (NH) trở nên nổi bật hơn cả. Nó gắn chặt với quá trình lưu thông hàng hóa và là một trong những tài sản có giá trị, thậm chí là một trong những nguồn vốn chủ yếu của doanh nghiệp trong cuộc cạnh tranh khốc liệt, gay gắt với các đối thủ của mình. Theo số liệu thống kê của Cục SHTT, trong số các đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp ở Việt Nam thì số đơn về NH chiếm phần lớn (khoảng 70%). Con số này là minh chứng cho thấy ý nghĩa quan trọng của NH với các nhà sản xuất, kinh doanh. NH là phương thức ghi nhận, bảo vệ và thể hiện thành quả phát triển, tạo ra danh tiếng và lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Mặt khác, NH cũng góp phần quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và trật tự xã hội nói chung. Trong khi đó, vi phạm liên quan đến NHHH đã và đang diễn ra phổ biến, ngày càng tinh vi và phức tạp, gây hậu quả tiêu cực cho chủ sở hữu, cho người tiêu dùng và cho xã hội. Do đó, bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với NHHH luôn là vấn đề bức xúc được quan tâm hàng đầu ở hầu hết các nước trên thế giới mà Việt Nam cũng không là một ngoại lệ. Cổ nhân có câu: "Biết mình, biết người, trăm trận, trăm thắng", biết mình để phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu, nhưng như thế vẫn chưa đủ mà cần phải hiểu người, hiểu luật chơi chung và luật chơi của từng đối tác, từng thị trường, nhất là những thị trường chiến lược. Trong các đối tác thương mại đầy tiềm năng của Việt Nam, Hoa Kỳ - một thị trường có dung lượng nhập khẩu khổng lồ, cường quốc số một về tiềm lực kinh tế, công nghệ và các sản phẩm trí tuệ - là một trong số những tiêu điểm hấp dẫn đối với các nhà kinh doanh Việt Nam. Mặc dù được đánh giá là đầy tiềm năng song đây cũng là thị trường khó tính, không chỉ bởi các rào cản kỹ thuật mà còn bởi các rào cản pháp lý khác. Trong lĩnh vực pháp luật về NHHH, vốn là một trong số những người đi tiên phong nên Hoa Kỳ có hệ thống pháp luật bảo hộ NH tương đối hoàn thiện và cơ chế thực thi khá hiệu quả. Tuy nhiên, các quy định về bảo hộ NHHH của Hoa Kỳ vẫn còn là nguồn tri thức khá mới mẻ với các doanh nghiệp cũng như giới nghiên cứu Việt Nam. Chính vì vậy, việc nghiên cứu về bảo hộ NHHH theo pháp luật Hoa Kỳ trong tương quan so sánh với pháp luật Việt Nam là một việc làm quan trọng và cần thiết trong giai đoạn hiện nay, bởi nó không chỉ có ý nghĩa lý luận mà còn liên quan chặt chẽ với hoạt động thực tiễn của các thương nhân đất Việt trên con đường chinh phục thị trường chiến lược này. Hiểu rõ về pháp luật bảo hộ NHHH của Hoa Kỳ sẽ giúp chúng ta biết cách tiếp thu một cách chọn lọc các quy chuẩn tiến bộ về bảo hộ NHHH, hoàn thiện và tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật trong nước, mặt khác hạn chế rủi ro và chủ động hơn trong cuộc chơi tại thị trường nước bạn. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Cho đến nay, SHTT nói chung, NHHH nói riêng vẫn còn là mảnh đất mới khai phá còn đầy mới mẻ và phức tạp đối với các nhà hoạt động thực tiễn cũng như các nhà lý luận Việt Nam. Tư duy pháp lý về tài sản trí tuệ mới thực sự được du nhập cấp tập vào nước ta trong khoảng 10 đến 15 năm năm trở lại đây - một con số quá là ngắn ngủi so với lịch sử hình thành và phát triển của tài sản vô hình và pháp luật bảo hộ chúng. Tuy vậy, trong khoảng thời gian đó, các nhà khoa học, các nhà hoạt động thực tiễn đã làm được khá nhiều công việc có ý nghĩa đối với việc phát triển những tri thức khoa học về quyền SHTT cũng như về pháp luật bảo hộ quyền SHTT, góp phần nâng cao hiểu biết, nhận thức của doanh nghiệp, của nhân dân về vấn đề này. Số lượng các công trình khoa học, các cuộc hội thảo, các bài viết về quyền SHTT ngày càng nhiều và có chất lượng cao. Tuy nhiên, riêng đối với NHHH thì số lượng các công trình khoa học là chưa nhiều. Việc nghiên cứu được đề cập trong một số công trình khoa học, một số luận án, luận văn và chủ yếu dừng lại ở các bài viết trên các tạp chí. Cụ thể, đã có một số bài viết như "Một số vấn đề về nhãn hiệu hàng hóa nổi tiếng" của tác giả Nguyễn Như Quỳnh (Tạp chí Luật học, số 2/2001), "Bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa ở Việt Nam" của Thạc sĩ Lê Hoài Dương (Tạp chí Toà án nhân dân, số 10-2003) v.v ; Đề tài nghiên cứu khoa học cấp ĐHQG năm 2002: "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, nhãn hiệu dịch vụ trên thế giới và phương hướng hoàn thiện pháp luật Việt Nam về bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, nhãn hiệu dịch vụ" của TS. Nguyễn Thị Quế Anh; các luận văn thạc sĩ: "Một số vấn đề về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hàng hóa tại Việt Nam theo quy định của pháp luật dân sự" của Vũ Thị Hải Yến; "So sánh pháp luật về bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa của Việt Nam với các điều ước quốc tế và pháp luật một số nước công nghiệp phát triển" của Vũ Thị Phương Lan; "Pháp luật bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hàng hóa ở Việt Nam: thực trạng và giải pháp hoàn thiện" của Hồ Ngọc Hiển; "Bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa theo pháp luật Việt Nam" của Trần Nguyệt Minh; v.v Như vậy, bảo hộ NHHH được nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau, nhưng bảo hộ NHHH theo pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa Kỳ trong mối liên hệ, đánh giá, so sánh về từng khía cạnh của vấn đề là một đề tài độc lập và không trùng lặp với các đề tài trên. Mặc dù vậy, tác giả luôn có ý thức kế thừa, học hỏi những kết quả mà các công trình khoa học, luận án, luận văn, các bài viết đã đạt được cũng như các kinh nghiệm thực tiễn có liên quan đến đề tài. 3. Mục đích nghiên cứu Mục đích của luận văn là: Về mặt lý luận: - Làm sáng tỏ các quy định về bảo hộ NHHH trong pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa Kỳ - Trên cơ sở phân tích, so sánh các quy định về bảo hộ NHHH của Việt Nam và Hoa Kỳ, đề xuất một số quan điểm, phương hướng, biện pháp phù hợp nhằm hoàn thiện pháp luật Việt Nam về bảo hộ NHHH và tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực thi chúng. Về mặt thực tiễn: - Trang bị kiến thức cơ bản về đăng ký và bảo hộ NHHH tại Hoa Kỳ; khuyến cáo các điểm lưu ý đối với các nhà sản xuất, xuất khẩu và kinh doanh hàng hóa trong thị trường Hoa Kỳ. 4. Phạm vi nghiên cứu Bảo hộ NHHH theo pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa kỳ là một đề tài rộng và phức tạp, nhất là liên quan đến thực tiễn bảo hộ NHHH của hai nước còn ngổn ngang bao vấn đề cần có lời giải đáp. Không thể cầu toàn, với vốn hiểu biết còn hạn hẹp cùng với sự hạn chế về thời gian, không gian nghiên cứu nên trong luận văn này, tác giả chỉ tập trung nghiên cứu về nội dung pháp luật thực định của hai nước về vấn đề bảo hộ NHHH. 5. Cơ sở phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu Luận văn được thực hiện trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp quyền, các quan điểm về xây dựng và thực thi pháp luật, về đường lối đổi mới và chính sách mở cửa, hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước được thể hiện trong các văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam và các văn bản pháp luật của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đồng thời, luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở các phương pháp chủ yếu trong nghiên cứu khoa học nói chung, khoa học pháp lý nói riêng như: phương pháp phân tích; phương pháp so sánh, đối chiếu; phương pháp thống kê; phương pháp tổng hợp và các phương pháp khác, kết hợp lý luận và thực tiễn để giải quyết các vấn đề đặt ra. 6. Ý nghĩa thực tiễn và những đóng góp của đề tài Khi nghiên cứu đề tài này, người viết không đặt ra quá nhiều tham vọng mà trước hết là trang bị thêm kiến thức chuyên sâu cho bản thân; đồng thời, góp một phần nhỏ bé của mình vào tiếng nói chung của giới luật học nhằm hoàn thiện pháp luật về NHHH của Việt Nam cùng cơ chế thực thi chúng; góp thêm đôi điều vào việc xây dựng hành trang kiến thức cho các thương nhân Việt Nam để hạn chế rủi ro, chủ động trong cuộc chơi trên thị trường Hoa Kỳ - xứ sở vốn có những đòi hỏi khá khắt khe với các doanh nghiệp nước ngoài. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về nhãn hiệu hàng hóa và pháp luật bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa Chương 2: Nội dung cơ bản của pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa Kỳ về bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa Chương 3: Những đề xuất và giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa của Việt Nam và hạn chế rủi ro trong đăng ký - bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa của thương nhân Việt Nam tại Hoa Kỳ.

142 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 4095 | Lượt tải: 5

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Về việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hàng hóa theo pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa kỳ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Öc b¶o hé NHHH. - §iÓm t−¬ng ®ång ®Çu tiªn ®−îc thÓ hiÖn trong quan ®iÓm vÒ vÊn ®Ò b¶o hé NH. C¶ hai hệ thống ph¸p luËt ®Òu h−íng tíi viÖc kÕt hîp hµi hoµ gi÷a viÖc b¶o vÖ ph¸p quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña chñ së h÷u NHHH víi viÖc b¶o vÖ quyÒn cña c¸c chñ thÓ cã liªn quan vµ toµn x· héi. - Sù t−¬ng ®ång còn thÓ hiÖn trong c¸c ®Þnh nghÜa vÒ NH, NH chøng nhËn, NH tËp thÓ… - Tr×nh tù, thñ tôc ®¨ng ký NH còng thÓ hiÖn sù t−¬ng ®ång nhÊt ®Þnh trong quy ®Þnh ph¸p luËt cña hai n−íc, ch¼ng h¹n nh− viÖc nép ®¬n vµ d¨ng ký ®Òu tr¶i qua c¸c b−íc nhÊt ®Þnh, huû bá ®¬n còng cã nh÷ng yªu cÇu vÒ tµi liÖu t−¬ng ®èi gièng nhau… - VÒ thêi h¹n hiÖu lùc, trõ nh÷ng tr−êng hîp ®Æc biÖt, ph¸p luËt ViÖt Nam vµ Hoa Kú ®Òu thõa nhËn quyÒn së h÷u ®èi víi NHHH kÐo dµi v« thêi h¹n. - VÒ néi dung quyÒn së h÷u NHHH, ph¸p luËt Hoa Kú vµ ph¸p luËt ViÖt Nam giµnh cho chñ së h÷u NHHH các quyền t−¬ng ®èi gièng nhau. - VÒ vÊn ®Ò thùc thi quyÒn së h÷u NHHH, ph¸p luËt hai n−íc còng cã nh÷ng quan ®iÓm gÇn gòi khi ®Ò cËp tíi c¸c lo¹i hµnh vi vi ph¹m còng nh− c¸c biÖn ph¸p thùc thi. Së dÜ cã thÓ t×m ra kh¸ nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång trong quy ®Þnh cña ph¸p luËt Hoa Kú vµ ph¸p luËt ViÖt Nam nh− vËy tr−íc hÕt lµ bëi vÊn ®Ò NHHH tõ l©u ®· v−ît qua ranh giíi quèc gia, mang tÝnh toµn cÇu. C¸c n−íc trªn thÕ giíi ®· cïng nhau tho¶ thuËn ®Ó x©y dùng nªn nh÷ng chuÈn mùc mang tÝnh chÊt quèc tÕ vÒ b¶o hé NHHH nh− C«ng −íc Paris 1883, Tháa −íc Madrid vÒ ®¨ng 117 ký quèc tÕ NHHH n¨m 1891 vµ NghÞ ®Þnh th− Madrid n¨m 1995, HiÖp ®Þnh TRIPS n¨m 1994, v.v... ChÝnh ®iÒu nµy ®· khiÕn quan ®iÓm cña c¸c nhµ lËp ph¸p trªn thÕ giíi nãi chung, trong ®ã cã Hoa Kú vµ ViÖt Nam xÝch l¹i gÇn nhau h¬n. MÆt kh¸c, Hoa Kú vµ ViÖt Nam trong thêi gian gÇn ®©y ®· cã nh÷ng ho¹t ®éng ngo¹i giao kinh tÕ ®Çy s¸ng t¹o mµ biÓu hiÖn tiªu biÓu lµ HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i song ph−¬ng ViÖt Nam - Hoa Kú ®−îc ký kÕt n¨m 2000, cã hiÖu lùc tõ 10/12/2001. Trong HiÖp ®Þnh nµy, vÊn ®Ò b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tôª nãi chung, b¶o hé NHHH nãi riªng ®−îc ®Æc biÖt quan t©m. Nh»m thùc thi HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú vµ ®¹t tíi sù t−¬ng thÝch ho¸, hµi ho¸ ho¸ với ph¸p luËt SHTT cña c¸c n−íc trªn thÕ giíi, c¸c nhµ lËp ph¸p ViÖt Nam ®· cã nh÷ng nç lùc ®¸ng kÓ trong viÖc tiÕp thu c¸c chuÈn mùc ph¸p lý cña c¸c n−íc, trong ®ã cã Hoa Kú. §©y còng lµ mét trong nguyªn nh©n c¬ b¶n khiÕn cho ph¸p luËt ViÖt Nam ngày cµng cã thêm nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång víi ph¸p luËt Hoa Kú. * Nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt: Tuy nhiªn, xÐt mét c¸ch tæng thÓ, gi÷a ph¸p luËt ViÖt Nam vµ ph¸p luËt Hoa Kú vÉn cßn mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh trong c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o hé NHHH. Ở ®©y ng−êi viÕt chØ xin dõng l¹i ë nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n nhÊt. - VÒ viÖc x¸c lËp quyÒn së h÷u ®èi víi NHHH: NÕu ë Hoa Kú, viÖc x¸c lËp quyÒn së h÷u ®èi víi NHHH dùa theo "nguyªn t¾c sö dông ®Çu tiªn" th× ë ViÖt Nam, ®éc quyÒn ®èi víi NHHH xuÊt hiÖn trªn c¬ së ®¨ng ký NH ®ã víi c¬ quan cã thÈm quyÒn. - VÒ ph¹m vi b¶o hé: nh− ®· ®Ò cËp ë ch−¬ng 1, ph¹m vi b¶o hé theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt Hoa Kú lµ rÊt réng, theo ®ã, bÊt kú dÊu hiÖu nµo tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ph©n biÖt ®−îc hµng hãa dÞch vô cña mét ng−êi víi c¸c hµng hãa dÞch vô cïng lo¹i cña c¸c chñ thÓ kh¸c ®Òu ®−îc coi lµ NHHH. Trong khi ®ã, nÕu nh− ë phÇn quy ®Þnh vÒ kh¸i niÖm, các nhà lập pháp Việt Nam còng 118 thõa nhËn một ph¹m vi b¶o hé kh¸ réng th× t¹i Điều 72, LuËt SHTT chØ giíi h¹n viÖc b¶o hé ®èi víi nh÷ng dÊu hiÖu "nh×n thÊy ®−îc d−íi d¹ng ch÷ c¸i, tõ ng÷, h×nh vÏ, h×nh ¶nh, kÓ c¶ h×nh ba chiÒu hoÆc sù kÕt hîp c¸c yÕu tè ®ã, ®−îc thÓ hiÖn b»ng mét hoÆc nhiÒu mµu s¾c". Së dÜ cã sù kh¸c biÖt nh− vËy lµ bëi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi n−íc ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau. Tuy nhiªn, trong t−¬ng lai, môc tiªu cÇn h−íng tíi cña ViÖt Nam lµ më réng thªm ph¹m vi b¶o hé ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cña c¸c chñ thÓ vµ phï hîp víi xu h−íng chung trªn thÕ giíi. - VÊn ®Ò ®¨ng ký NHHH ë Hoa Kú vÒ c¬ b¶n còng kh¸c với ViÖt Nam. Sù kh¸c nhau thÓ hiÖn trªn nhiÒu ph−¬ng diÖn nh− ë c¬ së nép ®¬n, nguyªn t¾c chÊp nhËn ®¬n, tr×nh tù thÈm ®Þnh ®¬n, tr×nh tù gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, thêi gian thÈm ®Þnh ®¬n, thêi gian gi¶i quyÕt khiÕu n¹i… - VÒ c¸c tr−êng hîp chÊm døt quyÒn së h÷u NHHH còng cã sù kh¸c nhau. Nh− ®· tr×nh bµy ë phÇn tr−íc, ở Hoa Kỳ, nÕu chñ së h÷u NHHH thùc hiÖn kh«ng ®Çy ®ñ quyÒn chèng l¹i nh÷ng ng−êi sö dông bÊt hîp ph¸p hoÆc kiÓm so¸t kh«ng ®Çy ®ñ ®èi víi nh÷ng ng−êi ®−îc cÊp li x¨ng hoÆc ®Ó NH trở nên có ý nghĩa chung đối với công chúng thì quyền đối với NH sẽ mất hiệu lực. Ph¸p luËt ViÖt Nam ch−a quy ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò nµy. - VÒ vÊn ®Ò b¶o hé NH næi tiÕng: ph¸p luËt Hoa Kú quy ®Þnh ph¹m vi b¶o hé rộng hơn ph¸p luËt ViÖt Nam, thÓ hiÖn ë quy ®Þnh chèng l¹i nh÷ng hµnh vi lµm gi¶m bít sù næi tiÕng cña NH. - VÒ vÊn ®Ò thùc thi quyÒn ®èi víi NHHH, ph¸p luËt hai n−íc còng cã nh÷ng quy ®Þnh kh¸c nhau râ rÖt: Thø nhÊt, quy ®Þnh vÒ c¸c hµnh vi x©m ph¹m NHHH cã sù kh¸c nhau: ở Hoa Kú, hµnh vi lµm "lu mê" NH næi tiÕng dï cã hay kh«ng cã sù c¹nh tranh cña c¸c chñ thÓ còng bÞ coi lµ hµnh vi x©m ph¹m. Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ lËp ph¸p ViÖt Nam, hµnh vi nµy kh«ng bÞ liÖt kª vµo nhãm c¸c hµnh vi vi ph¹m. 119 Thø hai, c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt Hoa Kú còng nghiªm kh¾c, cã tÝnh r¨n ®e cao h¬n so víi ph¸p luËt ViÖt Nam. Cuèi cïng, ph¶i thõa nhËn mét ®iÒu r»ng hÖ thèng c¸c c¬ quan thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH cña Hoa Kú ®· ®¹t ®−îc møc phát triển kh¸ cao. HÖ thèng c¬ quan ®¨ng ký kh«ng chØ hùng hËu vÒ sè l−îng chuyªn viªn vµ tr×nh ®é cña c¸c chuyªn gia vÒ NHHH mµ cßn bëi c¬ së vËt chÊt v« cïng hiÖn ®¹i, cã thÓ tæ chøc tiÕp nhËn ®¬n qua m¹ng Internet, tæ chøc ®iÒu trÇn miÖng cho c¸c bªn tranh chÊp qua ®iÖn tho¹i truyÒn h×nh, có khả năng thẩm định những nhãn hiệu tương đối phức tạp (nhãn hiệu mùi, nhãn hiệu âm thanh…). HÖ thèng c¸c c¬ quan hµnh ph¸p cã tr¸ch nhiÖm xö lý c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn së h÷u NH còng rÊt ph¸t triÓn vµ cã sù kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau. HÖ thèng toµ ¸n, nhÊt lµ c¸c thÈm ph¸n Hoa Kú kh«ng nh÷ng cã n¨ng lùc chuyªn m«n mµ cßn ®−îc ®µo t¹o rÊt s©u vµ cã sù am t−êng vÒ NHHH. Trong khi ®ã, ë ViÖt Nam hiÖn nay, t¹i c¸c toµ ¸n vµ c¸c c¬ quan b¶o ®¶m thùc thi SHTT (trong ®ã cã NHHH), sè l−îng c¸c c¸n bé ®−îc ®µo t¹o chuyªn s©u vÒ së h÷u trÝ tôª ch−a nhiÒu. Tr×nh ®é kiÕn thøc ph¸p lý vµ nghiÖp vô gi¶i quyÕt tranh chÊp về SHTT nói chung, NHHH nói riêng cßn nhiều bất cập. TÊt c¶ nh÷ng "kho¶ng c¸ch" gi÷a ph¸p luËt b¶o hé NHHH cña hai n−íc nh− trªn mét phÇn lµ do sù kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn (nh− ®· ®Ò cËp, trong lÜnh vùc SHTT, Hoa Kú ®−îc coi lµ mét trong nh÷ng c−êng quèc, trong khi víi ViÖt Nam, ®ã cßn lµ mét lÜnh vùc hÕt søc míi mÎ), mÆt kh¸c sù kh¸c biÖt cßn xuÊt ph¸t tõ c¸c ®Æc tr−ng riªng vÒ lÞch sö, kinh tÕ, quan ®iÓm lËp ph¸p, v.v... cña mçi n−íc. 120 Ch−¬ng 3 NH÷NG ®Ò xuÊt vµ gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa cña ViÖt Nam vµ h¹n chÕ rñi ro trong ®¨ng ký - b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa cña th−¬ng nh©n ViÖt Nam t¹i Hoa Kú 3.1. Nh÷ng ®Ò xuÊt vµ gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa cña ViÖt Nam Qua viÖc t×m hiÓu lÞch sö h×nh thµnh, ph¸t triÓn còng nh− hÖ thèng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt b¶o hé NHHH cña ViÖt Nam trong t−¬ng quan so s¸nh víi ph¸p luËt b¶o bé NHHH Hoa Kú, chóng ta thÊy ®−îc nh÷ng nç lùc to lín cña c¸c nhµ lËp ph¸p, c¸c nhµ ho¹t ®éng thùc tiÔn, c¸c nhµ khoa häc vµ c¶ b¶n th©n c¸c chñ thÓ kinh doanh trong viÖc x©y dùng mét hÖ thèng ph¸p luËt b¶o hé NHHH kh¸ chi tiÕt, ®Çy ®ñ, vÒ c¨n b¶n phï hîp h¬n nh÷ng chuÈn mùc quèc tÕ vµ ®· phÇn nµo ph¸t huy ®−îc hiÖu qu¶ trong viÖc n©ng cao vai trß s¸ng t¹o cña c¸c chñ thÓ, t¹o ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn, b¶o hé s¶n xuÊt trong n−íc vµ tõng b−íc thu hót ®Çu t− trong vµ ngoµi n−íc. Tuy nhiªn, tr−íc nhu cÇu héi nhËp s©u réng vµo c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ quèc tÕ, nhÊt lµ khi chóng ta ®· trë thµnh thµnh viªn cña WTO, hÖ thèng b¶o hé NHHH cña chóng ta cÇn kh«ng ngõng ®−îc cñng cè vµ hoµn thiÖn. ViÖc hoµn thiÖn, bæ sung ph¸p luËt vÒ b¶o hé NHHH vµ t¨ng c−êng thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH lµ mét vÊn ®Ò lín ®ßi hái sù nç lùc cña toµn thÓ x· héi vµ cÇn ®−îc nghiªn cøu kü l−ìng. Trong khu«n khæ luËn v¨n nµy, chóng t«i chØ xin ®ãng gãp mét sè suy nghÜ b−íc ®Çu vÒ c¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH. 3.1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh ®Þnh h−íng ViÖc hoµn thiÖn, bæ sung ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH cÇn ph¶i ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së 121 nh÷ng ®Þnh h−íng nhÊt ®Þnh. Nh÷ng ®Þnh h−íng nµy lµ nh÷ng t− t−ëng xuyªn suèt c¶ qu¸ tr×nh söa ®æi, bæ sung vµ thÓ hiÖn tõ c¸ch thøc tiÕn hµnh söa đổi ®Õn néi dung sửa đổi còng nh− trong viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶. Theo quan ®iÓm cña chóng t«i, viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH cÇn x¸c ®Þnh nh÷ng ®Þnh h−íng sau: - Thø nhÊt, viÖc ®æi míi ph¸p luËt vµ c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH ph¶i ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng cuéc x©y dùng nhµ n−íc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n, do nh©n d©n, v× nh©n d©n ®−îc ghi nhËn t¹i HiÕn ph¸p n¨m 1992, sö¨ ®æi n¨m 2001. HiÖn nay, Bé luËt d©n sù 2005 vµ LuËt SHTT 2005 vÒ c¬ b¶n ®· thùc sù kh¾c phôc ®−îc nh÷ng khiÕm khuyÕt cña hÖ thèng b¶o hé tr−íc ®©y vµ ®Òu ®· cã hiÖu lùc. C¸c nghị định h−íng dÉn thi hµnh cũng đã được ban hành. Tuy nhiên, vấn đề thực thi (đưa các quy định pháp luật vào cuộc sống) có ý nghĩa vô cùng quan trọng. §èi víi c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt cÇn x©y dùng ®−îc mét c¬ chÕ minh b¹ch vµ t«n träng x· héi c«ng d©n, mèi quan hÖ gi÷a Nhµ n−íc vµ công d©n ph¶i ®−îc t«n träng trªn c¬ së b×nh ®¼ng t−¬ng ®èi. - Thø hai, viÖc söa ®æi, bæ sung ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH ph¶i ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch ®ång bé víi nhau ®Ó mét mÆt, hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé NHHH, mÆt kh¸c, kiÖn toµn c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt ®Ó ®−a ph¸p luËt vµo cuéc sèng phôc vô cho c¸c môc tiªu ®Æt ra ®èi víi ®iÒu chØnh ph¸p luËt b¶o hé NHHH. ViÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé NHHH sÏ lµ nh©n tè quan träng t¨ng c−êng hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o vÖ NHHH. MÆt kh¸c, viÖc thùc thi ph¸p luËt cã hiÖu qu¶ hay kh«ng sÏ lµ ®éng lùc cho viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé NHHH. Bªn c¹nh ®ã, viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé NHHH còng cÇn ®−îc tiÕn hµnh ®ång bé víi viÖc söa ®æi, bæ sung c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ b¶o hé c¸c ®èi t−îng SHTT kh¸c. - Thø ba, viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH ph¶i ®−îc nghiªn cøu thÊu ®¸o trªn c¬ së phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh thùc tiÔn cña ViÖt Nam. ViÖc häc tËp c¸c lý thuyÕt vµ kinh nghiÖm tõ c¸c 122 n−íc ®i tr−íc lµ rÊt cÇn thiÕt nh−ng mäi sù sao chÐp theo kiÓu "®Ïo ch©n cho võa giÇy" ®Òu khã cã thÓ dÉn ®Õn thµnh c«ng, nÕu kh«ng muèn nãi lµ nguy c¬ thÊt b¹i rÊt lín. Bëi v×, ViÖt Nam vèn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm ®Æc thï cÇn ph¶i tÝnh ®Õn để khi ph¸p luËt ban hµnh sÏ cã kh¶ n¨ng ®i vµo cuéc sèng, ph¸t huy ®−îc nh÷ng mÆt tÝch cùc, h¹n chÕ ®−îc nh÷ng mÆt tiªu cùc, gãp phÇn t¹o m«i tr−êng lµnh m¹nh cho c¸c nhµ ®Çu t−, cho sù c¹nh tranh lµnh m¹nh vµ b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ b¶o vÖ ®−îc mét c¸ch thÝch ®¸ng quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c c¸ nh©n, tæ chøc trong x· héi. - Thø t−, hoµn thiÖn ph¸p luËt vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH ph¶i ®Æt trong bèi c¶nh ViÖt Nam ®ang chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc. Héi nhËp buéc chóng ta ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc to lín nh−ng còng mang l¹i cho chóng ta nh÷ng c¬ héi kh«ng nhá. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ trong lÜnh vùc b¶o hé quèc tÕ vÒ SHTT - n¬i c¸c quèc gia ph¸t triÓn lu«n t¹o søc Ðp lªn c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. Kh«ng thÓ ®i ng−îc l¹i xu h−íng chung cña thêi ®¹i, chóng ta cã nghÜa vô thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ khi ®· ký kÕt hoÆc tham gia c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ. V× vËy, c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ b¶o hé NHHH cña ViÖt Nam ph¶i phï hîp víi nh÷ng ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ lÜnh vùc nµy mµ ViÖt Nam lµ thµnh viªn. - Thø n¨m, viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé NHHH vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH cÇn ph¶i huy ®éng ®−îc sù tham gia tÝch cùc cña c¸c chuyªn gia ph¸p lý, c¸c nhµ ho¹t ®éng thùc tiÔn, trong lÜnh vùc SHTT néi dung, NHHH nãi riªng, c¸c chñ thÓ kinh doanh, c¸c c¬ quan nhµ n−íc vµ ®«ng ®¶o ng−êi tiªu dïng. §iÒu nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé NHHH vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH ®¹t ®−îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra. 3.1.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn ph¸p luËt b¶o hé nh·n hiÖuhµng hãa Trªn c¬ së ph©n tÝch các quy định ph¸p luËt thực định b¶o hé NHHH cña ViÖt Nam trong tương quan so s¸nh víi ph¸p luËt mét sè n−íc - khu vùc 123 trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ ph¸p luËt Hoa Kú, chóng t«i xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ nh− sau: * VÒ c¸c lo¹i dÊu hiÖu vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ò mét dÊu hiÖu ®−îc b¶o hé - Nh− ®· ph©n tÝch ë ch−¬ng I, LuËt SHTT 2005 ®· ®−a ra ®−îc c¸ch tiÕp cËn më khi quy ®Þnh vÒ kh¸i niÖm NH t¹i ĐiÒu 4, theo ®ã mét dÊu hiÖu sÏ ®−îc coi lµ NHHH khi nã được sử dụng để ph©n biÖt hµng hãa, dÞch vô cïng lo¹i cña c¸c chñ thÓ kinh doanh kh¸c nhau. Tuy nhiªn, kh¸i niÖm nµy ®· bÞ giíi h¹n nhiÒu do quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn chung ®èi víi NH ®−îc b¶o hé. Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 ĐiÒu 72 th× ®Ó ®−îc b¶o hé, NH chØ cã thÓ lµ c¸c "dÊu hiÖu nh×n thÊy ®−îc d−íi d¹ng ch÷ c¸i, tõ ng÷, h×nh vÏ, h×nh ¶nh kÓ c¶ h×nh ba chiÒu hoÆc sù kÕt hîp c¸c yÕu tè ®ã, ®−îc thÓ hiÖn b»ng mét hoÆc nhiÒu mµu s¾c". §iÒu nµy lµ kh«ng phï hîp víi c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ trong ®ã cã HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú. Do ®ã, cÇn bæ sung thªm nh÷ng lo¹i dÊu hiÖu cã kh¶ n¨ng ®−îc ®¨ng ký lµ NH cho phï hîp víi HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú bao gåm tªn ng−êi, ch÷ sè, tæ hîp mµu s¾c. MÆt kh¸c, ®èi víi c¸c lo¹i NH míi nh− NH mïi, NH ©m thanh,… mÆc dï hiÖn t¹i chóng ta ch−a thõa nhËn trong ph¸p luËt song còng cÇn tham kh¶o kinh nghiÖm cña c¸c n−íc, nhÊt lµ Hoa Kú ®Ó h−íng tíi viÖc më réng ph¹m vi b¶o hé cña ph¸p luËt ViÖt Nam trong t−¬ng lai. - VÒ c¸c dÊu hiÖu kh«ng ®−îc b¶o hé víi danh nghÜa NH, t¹i §iÒu 73 LuËt SHTT ®· ®−a ra c¸c tr−êng hîp kh«ng ®−îc b¶o hé do "trïng hoÆc t−¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn" víi c¸c ®èi t−îng kh¸c do ph¸p luËt quy ®Þnh. Tuy nhiªn, không cã quy ®Þnh h−íng dÉn cô thÓ về c¸c tiªu chÝ hay c¸ch thøc ®ể x¸c ®Þnh tÝnh t−¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn của mét dÊu hiÖu xin ®¨ng ký víi ®èi t−îng ®èi chøng. Điều này sẽ là một khó khăn cho các chủ thể khi áp dụng pháp luật. - VÒ c¸c NH bÞ coi lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng ph©n biÖt ®−îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 74 LuËt SHTT nªn ®−îc bæ sung thªm mét sè tr−êng hîp sau: + C¸c dÊu hiÖu bao gåm h×nh d¹ng ba chiÒu cña hµng hãa hay bao b× cña hµng hãa mµ nh÷ng h×nh d¹ng nµy lµ nh÷ng h×nh d¹ng b¾t buéc kh«ng thÓ 124 kh¸c ®−îc ®Ó hµng hãa hay bao b× thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng cña chóng. C¬ së cña viÖc quy ®Þnh tr−êng hîp lo¹i trõ nµy lµ h×nh d¹ng ba chiÒu ®ã lµ thuéc tÝnh tù nhiªn, b¾t buéc cña hµng hãa hay bao b× cña hµng hãa. V× vËy, sÏ lµ kh«ng c«ng b»ng khi mét chñ thÓ kinh doanh nµo ®−îc ®éc quyÒn sö dông chóng th«ng qua viÖc x¸c lËp quyÒn SHCN ®èi víi NH. §©y lµ nguyªn t¾c c¹nh tranh lµnh m¹nh, c«ng b»ng trong kinh doanh thÓ hiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Cã lÏ ViÖt Nam cÇn tiÕp thu kinh nghiÖm qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ cña c¸c n−íc mµ quy ®Þnh trªn lµ mét biÓu hiÖn cô thÓ. + C¸c dÊu hiÖu trïng víi tªn gäi cña gièng c©y trång míi ®· ®−îc ®¨ng ký hoÆc ®· ®−îc b¶o hé: t¹i kho¶n 3 ĐiÒu 163 LuËt SHTT quy ®Þnh tªn cña gièng c©y trång kh«ng ®−îc coi lµ phï hîp nÕu "trïng hoÆc t−¬ng tù ®Õn møc g©y nhÇm lÉn víi NH, tªn th−¬ng m¹i, chØ dÉn ®Þa lý ®· ®−îc b¶o hé tr−íc ngµy c«ng bè ®¬n ®¨ng ký b¶o hé gièng c©y trång". Trong khi ®ã kh«ng cã quy ®Þnh lµ NH kh«ng ®−îc trïng hoÆc t−¬ng tù tíi møc g©y nhÇm lÉn víi tªn gièng c©y trång ®· ®−îc ®¨ng ký b¶o hé. * VÒ c¸ch gi¶i quyÕt trong tr−êng hîp kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc ng−êi nép ®¬n ®Çu tiªn Nh− ®· ph©n tÝch ë ch−¬ng 2, c¸ch gi¶i quyÕt cña LuËt SHTT ¶nh h−ëng ®¸ng kÓ tíi lîi Ých cña c¸c chñ thÓ nép ®¬n vµ cã lÏ kh«ng nhËn ®−îc sù t¸n ®ång cña giíi kinh doanh. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt Hoa Kú, trong tr−êng hîp nµy, ng−êi sö dông NH tr−íc sÏ ®−îc −u tiªn ®¨ng ký, cßn ph¸p luËt NhËt B¶n cho phÐp c¸c chñ thÓ kinh doanh nÕu kh«ng tho¶ thuËn ®−îc víi nhau th× sÏ bèc th¨m ®Ó chän ra ng−êi ®−îc quyÒn tiÕp tôc lµm thñ tôc ®¨ng ký b¶o hé NH. §Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho c¸c chñ thÓ, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng vµ tr¸nh ®−îc kh¶ n¨ng bÞ ng−êi thø ba lîi dông mét c¸ch bÊt chÝnh, c¸c nhµ lµm luËt ViÖt Nam cÇn c©n nh¾c l¹i vÊn ®Ò nµy. * VÒ yªu cÇu sö dông NH - Nh− ®· ®Ò cËp t¹i ch−¬ng 2, chúng ta nên bæ sung quy ®Þnh c«ng nhËn nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t sinh ngoµi ý muèn cña chñ NH g©y c¶n trë cho 125 viÖc sö dông NH, ch¼ng h¹n nh− viÖc ChÝnh phñ h¹n chÕ nhËp khÈu hoÆc quy ®Þnh c¸c yªu cÇu kh¸c ®èi víi c¸c hµng hãa hoÆc dÞch vô mang NH, lµ lý do chÝnh ®¸ng cña viÖc kh«ng sö dông. Bởi vì, vÊn ®Ò nµy đã ®−îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 19 HiÖp ®Þnh TRIPS, ®ång thêi còng được đề cập t¹i Ch−¬ng 2 kho¶n 9 §iÒu 6 HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú mµ ViÖt Nam cã nghÜa vô ph¶i néi luËt ho¸. - Đồng thời, cÇn bæ sung quy ®Þnh vÒ kh¶ n¨ng thay ®æi h×nh thøc NHHH trong qu¸ tr×nh sö dông: liªn quan ®Õn vÊn ®Ò sö dông NH, LuËt SHTT và các văn bản hướng dẫn thi hành hiÖn nay cßn bá qua mét khÝa c¹nh, ®ã lµ vÊn ®Ò vÒ kh¶ n¨ng thay ®æi h×nh thøc NH trong qu¸ tr×nh sö dông vµ ®¸nh gi¸ vÒ nh÷ng thay ®æi ®ã. Trong thùc tÕ, v× nh÷ng lý do kh¸c nhau, nh− qu¶ng c¸o, kinh doanh, lý do kü thuËt… cã thÓ xuÊt hiÖn nh÷ng tr−êng hîp kh«ng t−¬ng øng gi÷a NH ®−îc ®¨ng ký vµ NH ®−îc sö dông. Trong ®ã chñ së h÷u NH cè g¾ng viÖn dÉn, lý gi¶i r»ng viÖc sö dông NH bÞ thay ®æi lµ minh chøng cho viÖc thùc hiÖn nghÜa vô sö dông cña m×nh. VÊn ®Ò nµy còng cã thÓ xuÊt hiÖn trong tr−êng hîp cã tranh chÊp vÒ NH gi÷a c¸c chñ thÓ kh¸c nhau. Kh¶ n¨ng thay ®æi NH ®· ®−îc ®Ò cËp t¹i ch−¬ng II, §iÒu 5 C«ng −íc Paris nh− sau: viÖc chñ së h÷u NHHH sö dông NH theo mÉu kh¸c biÖt vÒ chi tiÕt, nh−ng kh«ng lµm thay ®æi tÝnh ph©n biÖt cña NH theo mÉu ®· ®−îc ®¨ng ký t¹i n−íc thµnh viªn sÏ kh«ng dÉn tíi viÖc ®×nh chØ NH vµ kh«ng thÓ h¹n chÕ sù b¶o hé ®· dµnh cho NH. Qua ®ã cã thÓ thÊy r»ng, yªu cÇu chung ®èi víi luËt vÒ b¶o hé NHHH t¹i c¸c quèc gia thµnh viªn lµ: cho phÐp nh÷ng thay ®æi mang tÝnh chi tiÕt (kh«ng mang tÝnh kh¸c biÖt) trong viÖc sö dông NH, nÕu nh÷ng thay ®æi ®ã kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng ph©n biÖt cña NHHH ®−îc b¶o hé. - Thêm nữa, nªn bæ sung mét sè quy ®Þnh liªn quan ®Õn viÖc sö dông NHHH trªn Internet. Kho¶n 5 ĐiÒu 125 LuËt SHTT ®· c«ng nhËn c¶ tr−êng hîp sö dông thùc tÕ vµ sö dông danh nghÜa NH. Tuy nhiªn ë ®©y nhµ lµm luËt kh«ng ®Ò cËp 126 tíi mét vÊn ®Ò lµ sö dông NH trªn Internet. Trong khi ®ã, cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin vµ nh÷ng kỹ n¨ng giao dịch th−¬ng m¹i míi, chñ thÓ kinh doanh cã thÓ duy tr× h×nh thøc sö dông NH trªn Internet - mét h×nh thøc sö dông víi nh÷ng ®Æc tr−ng nhÊt ®Þnh xuÊt ph¸t tõ ®Æc thï cña mạng th«ng tin liªn l¹c nµy (ch¼ng h¹n, tÝnh chÊt toµn cÇu cña h×nh thøc sö dông kh«ng cã giíi h¹n vÒ l·nh thæ khã x¸c ®Þnh ng−êi sö dông tr¸i phÐp NH…). Tõ ®ã sÏ xuÊt hiÖn mét lo¹t nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh. §Ó gi¶i quyÕt, LuËt SHTT cÇn cã mét sè chØnh söa nhÊt ®Þnh: Mét lµ, më réng c¸c h×nh thøc sö dông hîp ph¸p NH. Hai lµ, cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ ®Ó ®iÒu chØnh c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc sö dông trªn Internet t¹i ViÖt Nam, nh÷ng ®èi t−îng SHTT vµ tªn miÒn trong t−¬ng quan víi nh÷ng quy ®Þnh vÒ giao dÞch ®iÖn tö. * VÒ c¸c tr−êng hîp chÊm døt hiÖu lùc v¨n b»ng b¶o hé quy ®Þnh t¹i §iÒu 95 LuËt SHTT Nh− ®· ph©n tÝch ë ch−¬ng II, trong vÊn ®Ò nµy chóng ta nªn tham kh¶o kinh nghiÖm cña c¸c nhµ lËp ph¸p Hoa Kú vµ bæ sung quy ®Þnh vÒ tr−êng hîp v¨n b»ng b¶o hé NH bÞ chÊm døt hiÖu lùc khi NH bÞ mÊt ®i tÝnh ph©n biÖt qua qu¸ tr×nh sö dông. * VÒ c¸c h×nh thøc chuyÓn giao NHHH Nh− ®· ®Ò cËp, ë Hoa Kú còng nh− nhiÒu n−íc kh¸c trªn thÕ giíi, ho¹t ®éng chuyÓn giao quyÒn sö dông mét sè ®èi t−îng cña quyÒn SHTT, ngoµi h×nh thøc chuyÓn giao th«ng qua li x¨ng, cßn ®−îc ®iÒu chØnh bëi mét lo¹i hîp ®ång mang tªn "franchsing" (chuyÓn nh−îng quyÒn th−¬ng m¹i).. §©y ®−îc coi lµ mét c«ng cô ph¸p lý ®Æc biÖt b¶o ®¶m ®−îc sù kÕt hîp gi÷a ®−êng lèi kinh doanh cña c¸c c«ng ty lín víi kh¶ n¨ng năng ®éng, s¸ng t¹o cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ë ph¹m vi nhá h¬n. §iÓm ®éc ®¸o tạo nªn gi¸ trị cña lo¹i hîp ®ång franchising chÝnh lµ ë môc ®Ých kinh tÕ cña nã. ViÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång li x¨ng chñ yÕu lµ ®Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých chuyÓn giao quyÒn sö dông 127 mét ®èi t−îng së h÷u c«ng nghiÖp vµ thu lîi nhuËn trùc tiÕp cho ng−êi n¾m gi÷ ®èi t−îng tõ phÝ sö dông li x¨ng. Hîp ®ång franchising h−íng tíi môc ®Ých s©u xa h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn cho mét chñng lo¹i hµng hãa, dÞch vô nhÊt ®Þnh cã ®−îc sù tån t¹i bÒn v÷ng vµ ph¸t triÓn trªn thÞ tr−êng. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng hiÖn nay, vÊn ®Ò t¹o dùng vÞ thÕ cho hµng hãa vµ dÞch vô trªn thÞ tr−êng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ kinh doanh. Cïng víi nh÷ng gi¶i ph¸p kh¸c, viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cã trong tay nh÷ng c«ng cô ph¸p lý h÷u hiÖu ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng hãa dÞch vô còng lµ mét yªu cÇu hÕt søc cÇn thiÕt. Trong lÜnh vùc b¶o hé SHCN ë ViÖt Nam, viÖc më réng c¸c h×nh thøc chuyÓn giao c¸c ®èi t−îng SHCN nãi chung vµ NHHH nãi riªng th«ng qua chÕ ®Þnh hîp ®ång franchising cßn lµ mét nhu cÇu kh¸ch quan cña thùc tÕ. MÆc dï cho ®Õn nay ch−a cã v¨n b¶n ph¸p luËt nµo quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÊn ®Ò ®ã song trªn thùc tÕ, c¸c quan hÖ chuyÓn nh−îng quyÒn kinh doanh, cho thuª tªn th−¬ng m¹i, d−íi mét gãc ®é nhÊt ®Þnh ®· tån t¹i trong thùc tiÔn giao l−u th−¬ng m¹i cña chóng ta. XuÊt hiÖn vµo nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû tr−íc t¹i ViÖt Nam, ®Çu tiªn lµ sù thµnh lËp hÖ thèng nhµ hµng thøc ¨n nhanh Buger, sau ®ã lµ hµng lo¹t cöa hµng thøc ¨n nhanh mang tªn Texas, Chiken, Carvel, Baskin & Robin, Lotteria Humbuger, Kentucky Fried Chiken…, trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nh− phim ¶nh, dÞch vô cung cÊp vµ b¶o tr× thiÕt bÞ v¨n phßng,… ®Æc biÖt lµ mét sè NH cña chóng ta nh− thêi trang Maxx, Cµ phª Trung Nguyªn còng ®· tham gia vµo viÖc chuyÓn nh−îng theo kiÓu hîp ®ång Franchise ë c¶ trong n−íc vµ ra n−íc ngoµi. Nh− vËy, mÆc dï ®©y lµ lo¹i h×nh kinh doanh vÉn cßn míi mÎ song còng ®· Ên chøa nhiÒu tiÒm n¨ng víi c¸c doanh nghiÖp. Cho nªn, c¸c nhµ lËp ph¸p nªn xem xÐt, nghiªn cøu ®Ó bæ sung c¸c quy ®Þnh nh»m më réng c¸c h×nh thøc chuyÓn giao NHHH. * VÒ c¸c quy ®Þnh ®¶m b¶o thùc thi quyÒn SHCN ®èi víi NHHH Chóng t«i chØ xin ®−a ra mét sè ý kiÕn vÒ c¸c quy ®Þnh liªn quan ®Õn viÖc b¶o ®¶m thùc thi quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi NHHH th«ng qua 128 ho¹t ®éng cña Toµ ¸n trong Bé luËt tè tông d©n sù 2004 còng nh− c¸c quy ®Þnh cã liªn quan trong LuËt SHTT 2005. - Thø nhÊt, cÇn n©ng cao vai trß cña Tßa ¸n nh©n d©n trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng tranh chÊp vÒ NHHH vµ xem xÐt l¹i thÈm quyÒn cña Tßa ¸n nh©n d©n c¸c cÊp trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng tranh chÊp liªn quan ®Õn NHHH. - Thø hai, nªn bæ sung nh÷ng quy ®Þnh chi tiÕt vÒ c¸c chÕ tµi ®ñ m¹nh ®Ó chèng l¹i c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHTT. Trong qu¸ tr×nh thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tôª, viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi cã ý nghÜa rÊt quan träng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi viÖc ng¨n chÆn sù x©m nhËp cña hµng hãa vi ph¹m vµo c¸c kªnh th−¬ng m¹i vµ b¶o vÖ chøng cø liªn quan ®Õn hµnh vi x©m ph¹m. Nh»m vµo nh÷ng môc ®Ých nµy, HiÖp ®Þnh TRIPS, HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ®Òu cã c¸c quy ®Þnh cho phÐp c¸c c¬ quan t− ph¸p ®−îc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p t¹m thêi tiÒn tè tông. Theo quy ®Þnh t¹i ĐiÒu 207 LuËt SHTT, c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi sau ®©y ®−îc ¸p dông ®èi víi hµng hãa bÞ nghi ngê x©m ph¹m quyÒn SHTT, nguyªn liÖu, vËt liÖu, ph−¬ng tiÖn s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa ®ã: Thu gi÷; kª biªn; niªm phong, cÊm thay ®æi hiÖn tr¹ng, cÊm di chuyÓn; cÊm chuyÓn dÞch quyÒn së h÷u; c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi kh¸c ®−îc ¸p dông theo quy ®Þnh cña Bé luËt tè tông d©n sù. XuÊt ph¸t tõ tÝnh ®Æc thï hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHTT, chóng t«i xin ®−a ra ®©y mét sè biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi mµ toµ ¸n Hoa Kú còng nh− mét sè n−íc kh¸c th−êng ¸p dông nh−ng ch−a ®−îc quy ®Þnh trong ph¸p luËt cña chóng ta nh− nh÷ng vÝ dô tham kh¶o: + LÖnh Anton Piller: lÖnh nµy ph¸t sinh tõ quy ®Þnh cho r»ng toµ ¸n cã thÈm quyÒn vèn cã trong viÖc ng¨n chÆn bÞ ®¬n lµm ph−¬ng h¹i ®Õn qu¸ tr×nh thi hµnh c«ng lý b»ng c¸ch huû ho¹i ®èi t−îng, tµi liÖu hoÆc nh÷ng chøng cø cã liªn quan trong vô kiÖn. B¶n chÊt cña lÖnh nµy lµ viÖc theo yªu cÇu cña ng−êi cã quyÒn, toµ ¸n cã thÓ ra lÖnh cho phÐp ng−êi ®ã tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi t−îng khi cã c¬ së ®ñ m¹nh cho r»ng quyÒn SHTT cña ng−êi ®ã ®ang bÞ 129 x©m h¹i. LÖnh nµy ®−îc ®−a ra víi sù v¾ng mÆt cña bÞ ®¬n t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra bÞ ®¬n vµo thêi ®iÓm bÊt ngê vµ do ®ã cã lîi cho nguyªn ®¬n trong viÖc ng¨n ngõa bÞ ®¬n tiªu huû chøng cø vµ tµi liÖu liªn quan. + LÖnh "Norwich Pharmacal" (Norwwich Pharmacal action): viÖc ban hµnh lÖnh nµy cho phÐp nguyªn ®¬n cã kh¶ n¨ng yªu cÇu bÊt cø ng−êi thø ba nµo (kh«ng ph¶i lµ ng−êi cã hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHTT vµ thËm chÝ kh«ng biÕt ®Õn nh÷ng vi ph¹m ®ã) cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc xem xÐt vô kiÖn vÒ x©m ph¹m quyÒn SHTT. Ng−êi thø ba ë ®©y cã thÓ lµ bÊt cø c¸ nh©n, tæ chøc, thËm chÝ lµ c¬ quan chøc n¨ng Nhµ n−íc nh− c¬ quan h¶i quan, phßng thuÕ… cã th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc xem xÐt, ®¸nh gi¸ vi ph¹m t¹i toµ ¸n. - Thø ba, nªn bæ sung thÈm quyÒn cña toµ ¸n trong viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ chøng cø trong tr−êng hîp c¸c bªn tham gia tè tông kh«ng thiÖn chÝ trong viÖc cung cÊp chøng cø. XuÊt ph¸t tõ ®Æc thï cña ®èi t−îng quyÒn SHTT bÞ x©m ph¹m nªn trong nhiÒu tr−êng hîp, ph¸n quyÕt cña toµ ¸n phô thuéc phÇn lín (nÕu kh«ng muèn nãi lµ hoµn toµn) vµo nh÷ng d÷ liÖu, th«ng tin do c¸c bªn ®−a ra, toµ ¸n khã lßng tù m×nh thu thËp ®−îc thªm chøng cø liªn quan ®Õn vô kiÖn. Thªm vµo ®ã, thêi gian cung cÊp, thu thËp chøng cø còng rÊt quan träng ®ãi víi c¸c x©m h¹m quyÒn SHTT do tÝnh chÊt lan truyÒn nhanh chãng cña hµnh vi x©m ph¹m vµ nh÷ng hËu qu¶ kÌm theo. V× thÕ, viÖc mét bªn tham gia tè tông tõ chèi kh«ng cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt trong ®iÒu kiÖn hîp lý mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng sÏ g©y c¶n trë lín cho viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp. Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 ĐiÒu 43 HiÖp ®Þnh TRIPS, c¬ quan xÐt xö ®−îc quyÒn ra quyÕt ®Þnh t¹m thêi vµ quyÕt ®Þnh cuèi cïng dùa trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin ®−îc ®Ö tr×nh, kÓ c¶ ®¬n tè c¸o hoÆc ®¬n kiÖn cña bªn chÞu bÊt lîi v× bÞ tõ chèi kh«ng ®−îc tiÕp cËn th«ng tin. C¸c nhµ lËp ph¸p ViÖt Nam nªn xem xÐt vµ bæ sung thªm c¸c chÕ tµi nh− vËy ®Ó ®¶m b¶o viÖc cung cÊp chøng cø, ®ång thêi n©ng cao vai trß cña toµ ¸n trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ SHTT nãi chung vµ NHHH nãi riªng. 130 - Thø t−, ®a d¹ng ho¸ c¸c c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ NHHH th«ng qua c¸c c¬ chÕ trung gian như th−¬ng l−îng, hoµ gi¶i. Khi x¶y ra tranh chÊp, c¸c bªn cã thÓ tù th−¬ng l−îng víi nhau hoÆc tiÕn hµnh ho¸ gi¶i qua mét trung gian nµo ®ã. Trong khi ViÖt Nam ch−a xem xÐt viÖc ¸p dông c¸c c¬ chÕ nµy trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ SHTT th× ë nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi trong ®ã cã Hoa Kú, c¸c ph−¬ng thøc nµy ®· ®−îc sö dông tõ kh¸ l©u, gi¶i quyÕt tranh chÊp qua th−¬ng l−îng, hoµ gi¶ tiÒm Èn mét sè lîi thÕ nhÊt ®Þnh nh− ®¶m b¶o ®−îc tÝnh b¶o mËt (mét ®iÒu ®Æc biÖt quan träng ®èi víi giíi kinh doanh, gi¶m thiÕu ®−îc nhiÒu chi phÝ vÒ thêi gian vµ tµi chÝnh…) Tuy nhiªn, cÇn cã sù ®iÒu chØnh hîp lý ®èi víi c¸ch gi¶i quyÕt nµy bëi khi th−¬ng l−îng, hoµ gi¶i, c¸c bªn cã thÓ chØ coi träng quyÒn lîi cña mình mà gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội và quyền lợi của ng−êi tiªu dïng lµm cho viÖc b¶o hé NHHH mÊt ®i toµn bé ý nghÜa víi t− c¸ch lµ mét c«ng cô ®Ó c©n b»ng lîi Ých cña chñ së h÷u vµ lîi Ých cña toµn x· héi. Do ®ã, vÊn ®Ò ®a d¹ng ho¸ c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp liªn quan ®Õn quyÒn SHTT nªn ®−îc ®Æt ra và điều chỉnh một cách hợp lý nh»m b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých cña c¸c ®−¬ng sù, gi¶m bít "g¸nh nÆng" cho c¸c c¬ quan nhµ n−íc. 3.1.3. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa t¹i ViÖt Nam hiÖn nay Nh− ®· ®Ò cËp ë trªn, viÖc söa ®æi, bæ sung ph¸p luËt vÒ NHHH cÇn ®−îc tiÕn hµnh ®ång bé víi viÖc t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH. Sau ®©y lµ mét sè ®Ò xuÊt b−íc ®Çu liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nµy. * VÒ c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH - CÇn t¨ng c−êng vai trß cña Toµ ¸n nh©n d©n trong viÖc thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH nãi riªng vµ ph¸p luËt b¶o hé SHTT nãi chung. §èi víi hÖ thèng Toµ ¸n nh©n d©n, trong t−¬ng lai cÇn thµnh lËp c¸c Toµ ¸n chuyªn tr¸ch vÒ SHTT vµ ®µo t¹o c¸c thÈm ph¸n cã tr×nh ®é chuyªn s©u về SHTT. §©y lµ c¸ch lµm ®−îc nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi ¸p dông trong ®ã cã c¶ nh÷ng n−íc trong khu vực nh− Th¸i Lan, Philippin, Trung Quèc vµ ®· thu ®−îc nh÷ng kÕt 131 qu¶ tÝch cùc mµ chóng ta cÇn häc tËp. C¸c Toµ chuyªn tr¸ch vÒ SHTT nªn ®−îc thµnh lËp t¹i mét sè khu vùc mµ kh«ng theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh, nghÜa lµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i thµnh lËp Toµ chuyên trách về SHTT t¹i tÊt c¶ c¸c tØnh, thµnh phè mµ chØ nªn tËp trung ë nh÷ng ®Þa bµn lín h¬n. Theo quan ®iÓm cña mét sè nhµ nghiªn cøu (mà chúng tôi cũng tán đồng), nªn ®Æt ba Toµ chuyªn tr¸ch vÒ SHTT t¹i ba ®Þa bµn lµ Hµ Néi, §µ N½ng vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh. Ba toµ nµy sÏ xÐt xö s¬ thÈm c¸c vô viÖc liªn quan ®Õn SHTT theo ®Þa bµn m×nh cã thÈm quyÒn. ViÖc xÐt xö phóc thÈm sÏ do Toµ Phóc thÈm Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao ®¶m nhiÖm víi viÖc t¨ng c−êng c¸c thÈm ph¸n chuyªn tr¸ch vÒ SHTT. Thµnh lËp toµ chuyªn tr¸ch vÒ SHTT cho phÐp chóng ta chuyªn m«n ho¸ c«ng t¸c b¶o hé SHTT, trong ®ã cã NHHH vµ c«ng t¸c ®µo t¹o thÈm ph¸n, chuyªn tr¸ch vÒ SHTT. MÆt kh¸c, cÇn huy ®éng c¸c chuyªn gia vÒ SHTT tõ c¸c tr−êng ®¹i häc, c¸c c¬ quan nghiªn cøu, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh liªn quan ®Õn SHTT tham gia xÐt xö víi t− c¸ch héi thÈm nh©n d©n. - §èi víi Côc SHTT, chóng ta cÇn x©y dùng mét c¬ chÕ ®èi tho¹i gi÷a Côc SHTT víi c¸c chñ thÓ kinh doanh bao gåm nh÷ng chñ thÓ ®¨ng ký NH vµ c¸c chñ thÓ khiÕu n¹i. §Æc biÖt, trong thñ tôc ®¨ng ký NH, cã lÏ chóng ta còng nªn tham kh¶o kinh nghiÖm cña Hoa Kú vµ mét sè quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi trong viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc nép ®¬n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c chñ thÓ cã thÓ tra cøu NH mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ qua Internet, v.v…Trong thñ tôc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, TTAB - USPTO còng lµ mét trong nh÷ng ®Þa chØ mµ chóng ta nªn tham kh¶o ®Ó x©y dùng c¬ chÕ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i mét c¸ch kh¸ch quan vµ c«ng b»ng. - ë Hoa Kú, mÆc dï rÊt nhiÒu c¬ quan ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau cïng tham gia vµo qu¸ tr×nh thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH nh−ng thÈm quyÒn cña c¸c c¬ quan nµy ®−îc quy ®Þnh rÊt râ rµng vµ gi÷a c¸c c¬ quan lu«n cã sù phèi kÕt hîp rÊt nhÞp nhµng. §©y còng lµ vÊn ®Ò mµ chóng ta nªn tham kh¶o ®Ó x¸c ®Þnh râ mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn trong viÖc thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH nãi riªng vµ b¶o hé SHTT nãi chung. Mèi quan hÖ nµy lµ v« cïng cÇn thiÕt v× viÖc b¶o hé quyÒn SHTT nãi 132 chung, b¶o hé NHHH nãi riªng cÇn ®−îc thùc hiÖn bëi mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p cã tÝnh liªn ngµnh. Mèi quan hÖ cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn b¶o hé NH cÇn ®−îc thiÕt kÕ ®¶m b¶o sù phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan tr¸nh t×nh tr¹ng lîi Ých côc bé hay ®ïn ®Èy tr¸ch nhiÖm. * VÒ c¸c biÖn ph¸p b¶o hé NHHH - Nh− ®· tr×nh bµy, t¹i Hoa Kú còng nh− nhiÒu n−íc kh¸c trªn thÕ giíi, biÖn ph¸p b¶o hé NHHH th«ng qua toµ ¸n rÊt ®−îc −a chuéng vµ ®−îc ¸p dông réng r·i. Víi ViÖt Nam, tõ tr−íc tíi nay, biÖn ph¸p b¶o hé NHHH ®−îc thùc hiÖn nhiÒu lµ biÖn ph¸p xö ph¹t hµnh chÝnh. Tuy nhiªn trong t−¬ng lai, chóng ta cÇn t¨ng c−êng sö dông biÖn ph¸p gi¶i quyÕt tranh chÊp tại hÖ thèng Ttoµ ¸n nh©n d©n. §©y lµ biÖn ph¸p cã nhiÒu −u ®iÓm v× nã cã kh¶ n¨ng mang l¹i sù phôc håi thiÖt h¹i cho chñ së h÷u ®èi t−îng SHTT (bao gåm NHHH) mét c¸ch tèi ®a, mÆt kh¸c cã tÝnh r¨n ®e cao v× chÕ tµi ¸p dông cho chñ thÓ vi ph¹m lµ nghiªm kh¾c h¬n nhiÒu so víi biÖn ph¸p xö ph¹t hµnh chÝnh. - §èi víi biÖn ph¸p xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh, chóng ta cÇn n©ng møc ph¹t vi ph¹m ®ñ ®Ó r¨n ®e ®èi víi c¸c hµnh vi x©m ph¹m quyÒn SHTT nãi chung vµ ®èi víi NHHH nãi riªng, tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c chñ thÓ kinh doanh s½n sµng nép ph¹t ®Ó sau ®ã tiÕp tôc x©m ph¹m quyÒn SHTT cña ng−êi kh¸c. - C¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m còng cÇn ®−îc ¸p dông kÞp thêi, phï hîp ®Ó ®¶m b¶o ng¨n chÆn sự xâm nhập cña hµng hãa vi ph¹m vµo c¸c kªnh th−¬ng m¹i vµ b¶o vÖ chøng cø liªn quan. * VÒ yÕu tè con ng−êi §©y lµ mét vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng cÇn ®−îc tÝnh ®Õn trong mäi chÝnh s¸ch v× suy cho cïng th× ph¸p luËt hay c¸c biÖn ph¸p dï hoµn thiÖn ®Õn ®©u nhưng nếu không thông qua những hoạt động cụ thể của con người thì còng trë thµnh v« nghÜa. §èi víi viÖc t¨ng c−êng hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña c¬ chÕ thùc thi ph¸p luËt b¶o hé quyÒn SHTT nãi chung, ph¸p luËt b¶o hé NHHH nãi riªng chóng ta cÇn l−u ý mét sè ®iÓm sau ®©y liªn quan ®Õn yÕu tè con ng−êi: 133 - §èi víi ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc lµm viÖc t¹i c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn thùc thi ph¸p luËt b¶o hé NHHH cÇn ®−îc t¨ng c−êng ®µo t¹o vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô vµ ph¸p luËt vÒ b¶o hé NHHH ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña c«ng viÖc mµ hä ®¶m nhiÖm. - §èi víi c¸c chñ thÓ kinh doanh vµ ng−êi tiªu dïng còng nh− toµn x· héi cÇn cã c«ng t¸c phæ biÕn, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt b¶o hé quyÒn SHTT nãi chung vµ ph¸p luËt b¶o hé NHHH nãi riªng. ViÖc n©ng cao ý thøc, nhËn thøc ph¸p luËt cña c¸c chñ thÓ nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc b¶o hé quyÒn vµ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña hä, ng¨n chÆn c¸c hµnh vi x©m ph¹m nh»m t¹o ra mét m«i tr−êng c¹nh tranh b×nh ®¼ng, lµnh m¹nh gi÷a c¸c chñ thÓ kinh doanh trªn th−¬ng tr−êng. T¹i Hoa Kú, ý thøc cña ng−êi d©n nãi chung vÒ vÊn ®Ò b¶o hé NHHH rÊt cao. §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh, hä th−êng cã luËt s− riªng, thËm chÝ luËt s− chuyªn ngµnh vÒ SHTT ®Ó t− vÊn vµ nghiªn cøu vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn quyÒn SHTT cña doanh nghiÖp (®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò b¶o vÖ NHHH, tr¸nh sù x©m ph¹m cña c¸c chñ thÓ kh¸c). Cã lÏ ®©y còng lµ mét trong nh÷ng kinh nghiÖm cã thÓ tham kh¶o ®èi víi n−íc ta. 3.2. Mét sè ®iÓm cÇn l−u ý ®èi víi th−¬ng nh©n ViÖt Nam trong viÖc ®¨ng ký vµ b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa t¹i Hoa Kú Con ®−êng tiÕn vµo WTO cña ViÖt Nam sau bao gian nan, thö th¸ch ®· vÒ tíi ®Ých. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ b−íc vµo cuéc c¹nh tranh khèc liÖt vµ gay g¾t nh−ng còng ®Çy hÊp dÉn v× cã c¬ héi ®−îc tham gia trong mét thÞ tr−êng réng lín. Trong "s©n ch¬i" chung ®ã, mét trong nh÷ng tiªu ®iÓm cÇn h−íng tíi cña giíi kinh doanh ViÖt Nam lµ thÞ tr−êng Hoa Kú - c−êng quèc sè mét vÒ tiÒm lùc kinh tÕ - th−¬ng m¹i vµ thÞ tr−êng. Lµ quèc gia cã dung l−îng nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi, víi kim ng¹ch nhËp khÈu mçi n¨m lªn tíi 1200 tû USD, Hoa Kú lµ thÞ tr−êng khæng lå ®Çy tiÒm n¨ng song còng tiÒm Èn kh«ng Ýt th¸ch thøc víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt 134 Nam. ViÖc th©m nhËp thµnh c«ng vµ "trô v÷ng" t¹i thÞ tr−êng khã tÝnh nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i chuÈn bÞ cho m×nh mét "hµnh trang" thùc sù v÷ng vµng. Trong ®ã, mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cÇn quan t©m hµng ®Çu ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh lµ ®¨ng ký - b¶o hé NHHH. Kinh nghiÖm cña hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi cho thÊy r»ng tr−íc khi b−íc vµo thÞ tr−êng míi, thao t¸c cÇn thiÕt ®èi víi hä lµ ®¨ng kÝ nh÷ng NH ®−îc dù ®Þnh sö dông trong thÞ tr−êng míi nµy. Sè l−îng ®¬n ®¨ng kÝ b¶o hé NH cña c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi t¹i Côc SHTT ViÖt Nam chiÕm tØ lÖ rÊt lín vµ ngµy cµng gia t¨ng. Trong khi ®ã, víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, vÊn ®Ò ®¨ng ký - b¶o hé NHHH ë n−íc ngoµi hÇu nh− vÉn ch−a ®−îc quan t©m thÝch ®¸ng. §iÒu ®ã xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã chñ yÕu lµ do doanh nghiÖp cña chóng ta ch−a nhËn thøc hÕt tÇm quan träng cña viÖc b¶o hé NHHH ë n−íc ngoµi. MÆc dï thÕ giíi ®ang ngµy cµng "thu nhá" nh− mét "ng«i lµng toµn cÇu" song khi b−íc ch©n vµo thÞ tr−êng n−íc ngoµi, víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, ®ã vÉn lµ mét vïng l·nh thæ kh¸ "xa x«i". Sù "xa x«i" kh«ng chØ bëi kho¶ng c¸ch trong kh«ng gian ®Þa lý mµ cßn bëi kh¸ch hµng vµ thÞ tr−êng hoµn toµn míi mÎ. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, NHHH (cïng víi mét sè yÕu tè kh¸c) ®ãng vai trß nh− mét vÞ ®¹i sø gióp doanh nghiÖp giíi thiÖu s¶n phÈm/ dÞch vô vµ n©ng cao tÝnh c¹nh tranh quèc tÕ cho s¶n phÈm/dÞch vô cña m×nh. ViÖc ®¨ng ký NH gióp doanh nghiÖp cã ®−îc ®éc quyÒn ®èi víi NH, t¹o c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c chèng l¹i c¸c hµnh vi x©m ph¹m. H¬n n÷a, trong chiÕn l−îc kinh doanh dµi h¹n trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®¨ng ký b¶o hé NH kh«ng chØ lµ nhu cÇu tù th©n, mµ cßn xuÊt ph¸t tõ "søc Ðp" trªn thÞ tr−êng. NÕu chñ NH kh«ng kÞp thêi ®¨ng ký NH cña m×nh t¹i thÞ tr−êng tiÒm n¨ng mµ doanh nghiÖp sÏ xuÊt khÈu hµng hãa ®Õn th× cã thÓ bÞ chiÕm ®o¹t NHHH mét c¸ch c«ng khai. HÖ luþ cña t×nh tr¹ng rñi ro nµy lµ nÕu hµng ch−a xuÊt vµo thÞ tr−êng ®ã, doanh nghiÖp muèn xuÊt hµng sÏ kh«ng thùc hiÖn ®−îc mµ ph¶i th−¬ng l−îng mua l¹i NH hoÆc ph¶i thay ®æi NH, 135 chi phÝ rÊt tèn kÐm. NÕu hµng ®ang xuÊt khÈu vµo thÞ tr−êng, ng−êi chiÕm ®o¹t cã thÓ yªu cÇu c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt can thiÖp, hµng hãa nhËp khÈu bÞ b¾t gi÷, doanh nghiÖp bÞ xö ph¹t, mÊt thÞ phÇn... Nh÷ng bµi häc ®¾t gi¸ ®· x¶y ra víi nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam khi bÞ nh÷ng kÎ ®Çu c¬ trôc lîi hoÆc chÝnh ®èi t¸c cña m×nh ë n−íc ngoµi chiÕm ®o¹t NH. Sau ®©y lµ mét sè tr−êng hîp ®iÓn h×nh vÒ t×nh tr¹ng doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ chiÕm ®o¹t mÊt NH ë Hoa Kú: Khi c«ng ty Cµ phª Trung Nguyªn chuÈn bÞ vµo lµm ¨n t¹i Hoa Kú míi ph¸t hiÖn ra r»ng NH "Cµ phª Trung Nguyªn" cña m×nh ®· bÞ C«ng ty Rice Field Corp ë n−íc nµy ®¨ng ký víi USPTO. Sau h¬n hai n¨m th−¬ng l−îng víi rÊt nhiÒu chi phÝ tèn kÐm, c«ng ty míi ®−îc tr¶ l¹i NH bÞ chiÕm ®o¹t. Nh·n hiÖu hµng hãa "Bia Sµi Gßn 333" còng bÞ chiÕm ®o¹t t¹i thÞ tr−êng Hoa Kú. N¨m 2001, mét doanh nghiÖp ë Hoa Kú lµ Heritage Beverage company, Inc ®· ®¨ng ký ®éc quyÒn ph©n phèi bia lon 333 ë Hoa Kú vµ mét sè n−íc kh¸c nªn c«ng ty Bia Sµi Gßn kh«ng thÓ xuÊt khÈu hµng vµo Hoa Kú, nÕu kh«ng ®−îc phÐp cña Heritage Beverage company vµ ®−¬ng nhiªn ph¶i tr¶ lÖ phÝ cho c«ng ty nµy. T¹i thÞ tr−êng Hoa Kú, c«ng ty VIFON ViÖt Nam ®· ph¶i mÊt bèn n¨m rßng r· theo kiÖn míi lÊy l¹i ®−îc quyÒn ®¨ng ký NH cña m×nh. Còng t¹i thÞ tr−êng Hoa Kú, mét trong nh÷ng NH cã uy tÝn trªn thÞ tr−êng ViÖt Nam lµ "PETRO VIETNAM" còng ®· bÞ chiÕm ®o¹t bëi mét th−¬ng nh©n ng−êi Mü gèc ViÖt. Trong tÊt c¶ c¸c tr−êng hîp trªn, cuéc "tr−êng chinh" ®i t×m l¹i NH cña m×nh ®Òu v« cïng gian nan, vÊt v¶ vµ tèn kÐm. §©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm ®¾t gi¸ cho thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i ®¨ng ký NH t¹i thÞ tr−êng n−íc ngoµi mét c¸ch kÞp thêi. 3.2.1. Mét sè ®iÒu cÇn l−u ý khi ®¨ng ký nh·n hiÖu hµng hãa t¹i Hoa Kú TiÕn hµnh ®¨ng ký NH lµ quyÒn cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, thùc hiÖn quyÒn ®ã t¹i mét thÞ tr−êng n−íc ngoµi lµ ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n. §Ó viÖc 136 ®¨ng ký diÔn ra mét c¸ch thuËn tiÖn vµ hiÖu qu¶, xin ®−a ra mét sè l−u ý cã tÝnh chÊt tham kh¶o nh− sau: - Tr−íc khi ®¨ng ký, doanh nghiÖp nªn t×m hiÓu, nghiªn cøu nh÷ng tiªu chuÈn ph¸p lý c¬ b¶n nhÊt vÒ viÖc ®¨ng ký vµ b¶o hé NH t¹i thÞ tr−êng Hoa Kú. - Cã thÓ tra cøu NH tr−íc khi ®¨ng ký ®Ó tr¸nh xung ®ét quyÒn víi c¸c chñ thÓ kh¸c. - Chän NH dÔ ®äc, dÔ viÕt, dÔ ph¸t ©m vµ dÔ nhí. - Nªn ®¨ng ký c¸c NH kh«ng mang ý nghÜa ph¶n c¶m trong ng«n ng÷ cña Hoa Kú. - KiÓm tra kh¶ n¨ng ®¨ng ký tªn miÒn t−¬ng øng víi NH. - Nªn sö dông dÞch vô t− vÊn, ®¹i diÖn SHTT hoÆc tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c luËt s−, c¸c chuyªn gia vÒ SHTT- nh÷ng ng−êi am t−êng vÒ luËt ph¸p Hoa Kú. 3.2.2. KiÓm so¸t vµ b¶o vÖ quyÒn ®èi víi nh·n hiÖu hµng hãa ®· ®¨ng ký 3.2.2.1. KiÓm so¸t nh·n hiÖu hµng hãa Nh− ®· ®Ò cËp ë ch−¬ng II, t¹i Hoa Kú nÕu kh«ng kiÓm so¸t NHHH, chñ së h÷u sÏ cã kh¶ n¨ng ®¸nh mÊt nh÷ng quyÒn lîi quý gi¸ cña m×nh. C¸c c¸ch thøc kiÓm so¸t ®−îc giíi chuyªn m«n khuyÕn nghÞ bao gåm: - §¨ng ký dÞch vô theo dâi- Thomson & Thomson; CCRT- CORSEACH. - §−a NH vµo trang Google, MSN Search hoÆc Yahoo ®Ó t×m hiÓu vµ so s¸nh, ®èi chiÕu. - Cã thÓ nhê ®Õn c¸c ®iÒu tra viªn t− nh©n. - §¨ng ký NH víi Côc h¶i quan Hoa Kú. 3.2.2.2. B¶o vÖ quyÒn ®èi víi nh·n hiÖu tr−íc c¸c hµnh vi x©m ph¹m Tr−íc t×nh tr¹ng quyÒn ®èi víi NHHH bÞ x©m ph¹m, chñ së h÷u NH cã thÓ tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p sau: 137 - Yªu cÇu bªn vi ph¹m chÊm døt hµnh vi vi ph¹m. - Khëi kiÖn t¹i toµ ¸n theo thñ tôc d©n sù. Trong tr−êng hîp nµy, chñ së h÷u NH cÇn: + X¸c ®Þnh ®óng toµ ¸n cã thÈm quyÒn. + T×m khu vùc tµi ph¸n vµ ®Þa ®iÓm xÐt xö phï hîp. + NÕu cã thÓ ®−îc, chän mét toµ ¸n kh«ng ®ßi hái nguyªn ®¬n ph¶i chøng minh r»ng hµnh vi vi ph¹m ®−îc thùc hiÖn víi môc ®Ých gian tr¸ th× míi ®−îc båi hoµn lîi nhuËn thu ®−îc tõ viÖc vi ph¹m. + Thèng nhÊt víi toµ ¸n vÒ c¸ch tÝnh kho¶n båi hoµn lîi nhuËn thu ®−îc do viÖc vi ph¹m. + KiÓm tra c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt liªn bang vÒ båi th−êng thiÖt h¹i theo luËt ®Þnh. + X¸c ®Þnh ®óng c¸c bªn liªn quan tíi vô kiÖn. + §−a ra nh÷ng luËn ®iÓm, chøng cø x¸c ®¸ng. + Yªu cÇu ¸p dông nh÷ng chÕ tµi phï hîp (tiÒn ph¹t, biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi, tiªu huû hµng hãa, båi th−êng thiÖt h¹i, phÝ luËt s−, chi phÝ ®iÒu tra vµ c¸c chi phÝ kh¸c, v.v...). - Doanh nghiÖp cã NH bÞ x©m ph¹m còng cã thÓ lµm viÖc víi c¬ quan hµnh ph¸p cÊp bang hoÆc liªn bang ®Ó hä tiÕn hµnh thùc thi theo c¸c ®¹o luËt h×nh sù. - NÕu hµnh vi x©m ph¹m liªn quan ®Õn hµng hãa nhËp khÈu vµo Hoa Kú, doanh nghiÖp cã quyÒn lîi bÞ vi ph¹m cã thÓ yªu cÇu c¬ quan h¶i quan Hoa Kú can thiÖp ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh. 138 KÕt luËn Khi ®Æt Hoa Kú bªn c¹nh ViÖt Nam, ng−êi ta dÔ liªn t−ëng tíi hai bøc tranh víi nh÷ng ®−êng nÐt, mµu s¾c ®èi lËp nhau. Mét bªn lµ c−êng quèc sè mét thÕ giíi, mét bªn lµ quèc gia ®ang ph¸t triÓn; mét bªn lµ mét trong nh÷ng quèc gia ®i tiªn phong trong lÜnh vùc b¶o hé SHTT, trong khi víi bªn kia, ®ã vÉn cßn lµ mét lÜnh vùc t−¬ng ®èi míi mÎ. Tuy vËy, nghiªn cøu vÊn ®Ò b¶o hé NHHH cña hai n−íc, chóng ta thÊy r»ng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt b¶o hé NHHH cña ViÖt Nam vÒ c¬ b¶n cã nhiÒu ®iÓm gÇn gòi víi ph¸p luËt Hoa Kú. Nh÷ng ®iÓm t−¬ng ®ång nµy ph¶n ¸nh nç lùc kh«ng ngõng cña chóng ta trong viÖc lµm cho hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam ngµy cµng t−¬ng thÝch víi ph¸p luËt cña c¸c n−íc trªn thÕ giíi, víi "luËt ch¬i chung" toµn cÇu. §©y lµ mét trong nh÷ng thµnh tùu ®¸ng ghi nhËn cña hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam nãi chung, hÖ thèng ph¸p luËt b¶o hé NHHH nãi riªng. MÆc dï vËy, khi ph©n tÝch c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam, chóng ta còng nhËn thÊy mét sè quy ®Þnh cßn bÊt cËp, ch−a t−¬ng thÝch víi ph¸p luËt c¸c n−íc còng nh− c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c cam kÕt quèc tÕ mµ chóng ta cã nghÜa vô ph¶i thùc thi. §Æc biÖt, xÐt vÒ tÝnh hiÖu qu¶, hÖ thèng ph¸p luËt b¶o hé NHHH cña chóng ta ®ang ®øng tr−íc nh÷ng th¸ch thøc vµ ®ßi hái rÊt lín. Trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay, khi ®· lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO, chóng ta ph¶i tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt b¶o hé NHHH vµ c¬ chÕ thùc thi chóng nh»m lµm cho ph¸p luËt ViÖt Nam kh«ng chØ phï hîp víi "luËt ch¬i" quèc tÕ mµ cßn gi÷ ®−îc b¶n s¾c riªng cña m×nh, nh»m tranh thñ tèt h¬n c¸c lîi Ých, h¹n chÕ nh÷ng thua thiÖt, gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ, ®em l¹i thÞnh v−îng cho ®Êt n−íc. §©y lµ mét nhiÖm vô cÇn huy ®éng ®−îc t©m huyÕt cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ ho¹t ®éng thùc tiÔn trong c¸c lÜnh vùc liªn quan vµ cÇn mang tÝnh chiÕn l−îc tæng thÓ, mét mÆt ph¶i gi¶i quyÕt ®−îc nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t, ®ång thêi bao qu¸t ®−îc nh÷ng kÕ s¸ch l©u dµi. 139 danh môc tµi liÖu tham kh¶o tiÕng viÖt V¨n b¶n ph¸p luËt 1. Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng (1996), Th«ng t− sè 3055/TT-SHCN ngµy 31/12 vÒ viÖc h−íng dÉn thi hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ thñ tôc x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ mét sè thñ tôc kh¸c trong NghÞ ®Þnh sè 63/CP ngµy 24/10/1996 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 2. ChÝnh phñ (1996), NghÞ ®Þnh sè 63/CP ngµy 24/10 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 3. ChÝnh phñ (2001), NghÞ ®Þnh sè 06/2001/N§-CP ngµy 01/02 söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ ®Þnh sè 63/CP ngµy 24/10/1996 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 4. ChÝnh phñ (2006), NghÞ ®Þnh sè 103/2006/N§-CP ngµy 22/9 quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt së h÷u trÝ tuÖ vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 5. ChÝnh phñ (2006), NghÞ ®Þnh sè 105/2006/N§-CP ngµy 22/9 quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt së h÷u trÝ tuÖ vÒ b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ qu¶n lý nhµ n−íc vÒ së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi. 6. ChÝnh phñ (2006), NghÞ ®Þnh sè 106/2006/N§-CP ngµy 22/9 quy ®Þnh vÒ c¸c biÖn ph¸p xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi. 7. Quèc héi (1995), Bé luËt d©n sù, Hµ Néi. 8. Quèc héi (1999), Bé luËt h×nh sù, Hµ Néi. 9. Quèc héi (2004), Bé luËt tè tông d©n sù, Hµ Néi. 10. Quèc héi (2005), Bé luËt d©n sù, Hµ Néi. 11. Quèc héi (2005), LuËt h¶i quan (söa ®æi, bæ sung), Hµ Néi. 12. Quèc héi (2005), LuËt së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi. 140 13. ñy ban Th−êng vô Quèc héi (2001), NghÞ quyÕt söa ®æi HiÕn ph¸p 1992, Hµ Néi. 14. ñy ban Th−êng vô Quèc héi (2002), Ph¸p lÖnh xö lý vi ph¹m hµnh chÝnh, Hµ Néi. §iÒu −íc quèc tÕ 15. C«ng −íc Paris n¨m 1883 vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp ®−îc söa ®æi t¹i Stockholm (1967). 16. HiÖp ®Þnh vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn th−¬ng m¹i cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ (TRIPs) (1994). 17. HiÖp ®Þnh gi÷a ChÝnh phñ Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ Liªn bang Thôy SÜ vÒ b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ vµ hîp t¸c trong lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ, ngµy 7/7/1999. 18. HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i gi÷a Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ Hîp chñng quèc Hoa Kú vÒ quan hÖ th−¬ng m¹i (2000). 19. HiÖp −íc LuËt nh·n hiÖu hµng hãa th«ng qua ngµy 27/10/1994, cã hiÖu lùc ngµy 1/8/1996. 20. NghÞ ®Þnh th− Madrid (1995). 21. Tháa −íc Madrid 1891 vÒ ®¨ng ký quèc tÕ nh·n hiÖu hµng hãa ®−îc söa ®æi n¨m 1979. C¸c tµi liÖu kh¸c 22. NguyÔn ThÞ QuÕ Anh (2002), Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa, nh·n hiÖu dÞch vô trªn thÕ giíi vµ ph−¬ng h−íng hoµn thiÖn ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa, nh·n hiÖu dÞch vô, §Ò tµi nghiªn cøu khoa häc cÊp §¹i häc Quèc gia, Hµ Néi. 23. §µo C«ng B×nh (2003), Qu¶n trÞ tµi s¶n nh·n hiÖu, Nxb TrÎ. 24. Côc B¶n quyÒn t¸c gi¶ vµ Côc Së h÷u c«ng nghiÖp (2002), C¸c ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ së h÷u trÝ tuÖ trong qu¸ tr×nh héi nhËp, Hµ Néi. 141 25. Côc Së h÷u trÝ tuÖ - STAR ViÖt Nam (2003), Héi th¶o vÒ b¶o hé nh·n hiÖu hµng hãa t¹i Hoa Kú vµ ViÖt Nam, Hµ Néi. 26. NguyÔn B¸ DiÕn - Hoµng Ngäc Giao (®ång chñ biªn), VÒ viÖc thùc thi HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú, Hµ Néi. 27. Hå Ngäc HiÓn (2004), Ph¸p luËt b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi nh·n hiÖu hµng hãa ë ViÖt Nam: thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn, LuËn ¸n th¹c sÜ luËt häc, Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi. 28. Kamil Idris, Së h÷u trÝ tuÖ - mét c«ng cô ®¾c lùc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. 29. Khoa LuËt - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi (2001), Gi¸o tr×nh t− ph¸p quèc tÕ, Hµ Néi. 30. NguyÔn V¨n LuËt (2006), B¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi nh·n hiÖu hµng hãa ë ViÖt Nam, LuËn ¸n tiÕn sÜ luËt häc, Tr−êng §¹i häc LuËt Hµ Néi. 31. Kh−¬ng Lùc (2003), "Th¸ch thøc vÒ së h÷u c«ng nghiÖp khi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ", B¸o Tin tøc cuèi tuÇn, ngµy 20 – 27/3. 32. NguyÔn Minh Ngäc (2001), "Th−¬ng hiÖu ViÖt Nam bÞ mÊt ë nuíc ngoµi", B¸o DiÔn ®µn doanh nghiÖp, ngµy 26/4. 33. Lª Xu©n Th¶o (1997), §æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ViÖt Nam, LuËn ¸n tiÕn sÜ luËt häc, Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh. 34. "Th«ng b¸o vÒ khãa häp lÇn thø nhÊt ñy ban hçn hîp vÒ ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú", B¸o Hµ Néi míi, ngµy 11/5. 35. Quèc To¶n (2000), "Petro ViÖt Nam bÞ ®¸nh c¾p th−¬ng hiÖu", B¸o An ninh Thñ ®«, ngµy 14/12. tiÕng anh 36. Arthur R. Miller & Michael H. Davis, Intelletual Property: Patents, Trademarks and Copyright in a nutshell, West publising Co. 1990. 142 37. Barbara Kolsun, Esq. Senior Vice President & General Counsel Kate Spade LLC, New York, Guarding Against Counterfeiting. 38. David J. Kera and Theodore H. Davis, Jr, Trademark Law Handbook 2003. 39. International Encyclopaedia of Law/ Intellectual Property, Volume 1, 2, 3, 1999 Kluwer Law International/ The Hargue - London - Boston. 40. Mc Kiney Engineering Library, Trademark History (t¹i ®Þa chØ htttp://www.uspto.gov). 41. Prof. Michael P.Ryan, PhD Georgetown University, What Every Manager Should know about Intellectual Property Law, Policy, and Business Strategy. 42. Terence Prime B.A, Ph.D. European - Intellectual Property Law, Ashgate/ Dartmouth 2000. 43. The Anticybersquatting Consumer Protection Act of 1999 (t¹i ®Þa chØ uspto.gov). 44. The Federal Trademark Dilution Act of 1995 (t¹i ®Þa chØ uspto.gov). 45. The "Lanham Act" of 1946 (t¹i ®Þa chØ uspto.gov). 46. WIPO Intellectual Property Handbook: Policy, Law and Use, 2001. trang web 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Về việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hàng hóa theo pháp luật Việt Nam và pháp luật Hoa kỳ.pdf